I
I
Bijlage no. 38.
VERZOEK van de „Woningvereeniging Leeu
warden" om steun van gemeentewege.
fJij I I
Bijlage tot het verslag der handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden, 1913. -tSyl» 110.
Litt. A.
Prae-advies van Burgemeester
en Wethouders.
Aan den Gemeenteraad.
Onder dagteekening van 21 Juli 1913 heeft zich
de „Woningvereeniging Leeuwarden" tot Uwen
Baad gewend met een verzoek, om prae-advies
aan Burgemeester en Wethouders in handen ge
steld, waarbij voor een belangrijk plan tot stichting
van arbeiderswoningen de steun der gemeente wordt
ingeroepen. Het plan omvat den aanleg van een
stratenplan op een stuk grond, groot 2.94.80 H.A.,
ten zuiden van de spoorlijn naar Heerenveen, nabij den
Hollandersdijk gelegen, waarvan de vereeniging voor
20,250.zich den eigendom heeft verzekerdhet
stichten daar ter plaatse van 177 woningen van
verschillenden omvang, te verhuren tegen prijzen
die wisselen van 2.in de week tot ƒ350.in
het jaar; en voorts het stichten van nog een 7 tal
woninkjes, van een huurprijs van 1.80 per week, op
het onbebouwde gedeelte van den grond der vereeni
ging aan het Noordvliet. Een en ander zou in drie
gedeelten kunnen gereed komen, n.l. 1/3 omstreeks
Juni, y8 omstreeks November 1914 en x/3 omstreeks
Mei 1915.
De kosten van dit plan werden geraamd op
348,000.waarvoor de vereeniging uit eigen
middelen 6,000.beschikbaar heeft. Rest
ƒ342.000,waarvoor zij met toepassing van
artikel 30 der Woningwet de hulp der gemeente
vraagt. Die hulp zou tweeledig moeten zijn voor
eerst een voorschot ten bedrage van de genoemde
som, welk voorschot de gemeente van het Bijk
terug kan krijgen volgens artikel 33 der Woningwet
in de tweede plaats een bijdrage om dat voorschot te
kunnen terugbetalen, van welke bijdrage de ge
meente de helft van het Bijk kan terug bekomen.
De exploitatie-rekening toch wijst aan jaarlijksche
uitgaven aan 22.220,16 en aan huuropbrengst
19.674,73, zoodat in een tekort van 2.545,43
jaarlijks moet worden voorzien. Hierbij is uitge
gaan Van de veronderstelling dat de annuïteiten,
waarin het voorschot zal worden terugbetaald,
berekend worden naar 4.698 °/0; het juiste bedrag
hangt af van den koers der 3 °/0 Nationale Schuld
op het oogenblik dat het voorschot uit 's Rijks kas
verstrekt wordt (artikel 19 van het Konininklijk
besluit van 28 Juli 1902, Staatsblad 160, laatstelijk
gewijzigd bij dat van 12 Februari 1913, Staatsblad 52).
Een en ander is uiteengezet en toegelicht in het
verzoekschrift der Woningvereeniging dat hierachter
onder litt. C is afgedrukt. Daarin wordt herinnerd
aan den eersten woningbouw der vereeniging,
waarvoor men zie de bijlagen tot het verslag van
's Raads handelingen nos. 20 van 1906, 3, 24,
26, 29 en 36 van 1907 en 2 van 1909. De erva
ring, toen opgedaan, is bij dit plan benut, zoo
dat veel dat toen uitvoerig moest worden verdedigd
en verklaard, thans stilzwijgend kan worden voor
bijgegaan. Dit laatste geldt ook eenigszins ten op
zichte van de wenschelijkheid van den bouw in het
algemeen. Zij wordt door de vereeniging met enkele
cijfers voldoende aangetoond. Er zou nog aan toe
te voegen zijn, dat van de 481 woningen die in
1904 een huur deden van 1 of minder, 280 zijn
opgeruimd, dus ongeveer 200 zijn overgebleven
rekent men daarbij de rond 240 kleine woningen die
sedert 1904 zijn gebouwd, dan zijn er thans 440
tegen 481 in 1904, toen de bevolking 4000 zielen
minder telde.
Ook om voort te kunnen gaan met onbewoon
baarverklaring, wat dringend noodig is, verdient
dez6 aanbouw te worden toegejuicht. En terecht
wordt in het verzoek opgemerkt dat juist in dat
gedeelte der stad aan arbeiderswoningen behoefte
bestaat. In het Noorden en Oosten vindt men de
woningen van Eigen Brood, Werkmanslust, de twee
blokken der Woningvereeniging aan het Noord- en
het Zuidvlietin het Westen, overigens meer de wijk
der gezeten burgerij en wandelplaats, zijn toch de tal
rijke kleine woningen der Landbuurt en Achter-Land
buurtmaar in het Zuiden, nabij het voor de
ontwikkeling der nijverheid aangewezen gebied langs
de Harlingervaart, is een arbeiderswijk een bepaalde
behoefte.
Burgemeester en Wethouders zijn daarom van
oordeel dat de uitvoering van dit plan een bijdrage
van ongeveer 1,300.'sjaars de gemeente alleen
reeds om de daarmee te verkrijgen verbetering van
de woningtoestanden ten volle waard moet zijn.
Maar bovendien verkrijgt de gemeente te allen
tijde een recht van naasting, tegen vergoeding van
een klein bedrag voor de kosten van liquidatie, hier
onder op 500.gesteld. Over 50 jaren dus,
aangenomen dat het voorschot dan is afgelost, kan
de gemeente de 184 woningen met den grond
overnemen voor den prijs van 6,500.(ƒ6,000.
aancleelen 500.liquidatie-kosten).
Waar de Raad in 1906 voor ditzelfde doel reeds
zijn medewerking verleende, veronderstellen Burge
meester en Wethouders dat de Raad ook thans hun
inzicht zal deelen.
Wel dient de vraag onder de oogen gezien, of
een zoo hooge bijdrage noodzakelijk is. Het ant
woord kan niet anders dan bevestigend luiden.
Reeds is voor onderhoud niet meer dan 1 °/0 der
281
