118
Bijlage tot het verslag der handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden, 1918.
en het stadhuis ook niet te groot om daarheen het
Bouw- en Woningtoezicht over te brengen. Inlich
tingen in den Haag en Arnhem ingewonnen, waar
eveneens het Woningtoezicht buiten het stadhuis
is gevestigd, hebben ons in die meening versterkt.
Voor de inrichting van dit gebouw kan het in
1905 door den Directeur der gemeentewerken inge
diende plan worden gevolgd. Voor bijzonderheden
wordt verwezen naar de overgelegde teekeningen. De
kosten worden geraamd op ƒ8500.tegen ƒ6500.
in 1905, ofschoon daar toen bij was een brand-
stoftenbergplaats van 190.—, die nu niet noodig
is. Men mag daaruit afleiden dat ook de vroegere
begrootingen voor stadhuisbouw, bij uitvoering thans,
niet onbelangrijk hooger zouden worden.
Door de verplaatsing van Gemeentewerken komt
voor de Politie alle ruimte beschikbaar, welke die
dienst behoeft. De indeeling is ontworpen over
eenkomstig de aanwijzingen van den Commissaris
van Politie. Bovendien heeft de Directeur eenige
verbeteringen bedacht om tegemoet te komen aan
het gebrek aan licht in de wachtkamer der agenten.
Een zeer noodige verbetering is ook de moge
lijkheid om de cellen te verwarmen, wat electrisch
zou geschieden.
Beneden is op den hoek tegenover het stand
beeld een tweetal vertrekken bestemd voor een
controleur, in verband met een voorstel tot aan
stelling van zulk een ambtenaar voor de regeling
der inkomstenbelasting, dat wij den Baad eerlang
hopen aan te bieden.
Op de tweede verdieping is voor Bevolking en
Burgerlijke Stand een wachtkamer van 7.84 bij 3.48
M. ontworpen, waaraan dringend behoefte bestaat,
ook om aan die diensten eenige meerdere ruimte te
verschaffen. De ingang blijft aan de binnenplaats,
waar hij thans is, doch wordt eenigszins verbeterd
en zal niet meer dienen alsingang voor het politie-
bureel. De deur, welke hiermede verbinding geeft,
zal worden afgesloten.
Overigens zij ook hier naar de overgelegde
teekening verwezen.
In het stadhuis is de voornaamste voorgestelde
wijziging het bestemmen van de bodenkamer, die
veel grooter dan noodig en bovendien ongeschikt
gelegen is, tot kamer voor de afdeeling C. De
schrijftafels der drie ambtenaren kunnen voor de
vensters worden geplaatst, waaraan bovendien twee
schermen zullen worden aangebracht, die meer licht
in de kamer brengen. De afdeeling Financiën, die
niet meer zal worden gestoord door het publiek
van de afdeeling C, kan dan gemakkelijk eenige
ruimte afstaan, door een brabantsche wand afge
scheiden, voor de boden, die door een in de deur
aan te brengen ruit kunnen toezien op wat het
stadhuis binnenkomt en verlaat.
In de afdeeling B, aan de overzijde van den
gang, kunnen eenige veranderingen worden aan
gebracht en meerdere ruimte verkregen door ver
plaatsing van den Directeur der Begraafplaats.
Eindelijk kan naast de keuken van den concierge
ruimte voor het oud-archief van ongeveer 4 bij 6 M.
worden verkregen door de voormalige brandspuit
bergplaats daarvoor in te richten.
Het ligt niet in de bedoeling dit vertrekje in den
strengen zin des woords brandvrij te maken, maar
door de dikke muren die het omgeven en de ligging
aan het Raadhuisstraatje, waarmee het door een
openstaande deur verbinding heeft, wordt het brand
gevaar daar uiterst gering. Ter verkrijging van
licht en lucht dienen glazen deuren te worden aan
gebracht.
Het tijdelijk voor de politie ingerichte vertrekje
aan de zijde van de binnenplaats, links van den
ingang der conciërgewoning, is voor den Wet
houder van onderwijs bestemd.
Op de tweede verdieping stellen wij U voor aan
de zoogenaamde vertrekkamer blijvend de bestemming
te geven van leeszaal voor de Raadsleden. Die
kamer zal dan niet langer kunnen dienen voor ver
gaderzaal van commissies. Wij achten het evenwel
niet noodig dat hiervoor twee kamers in het stadhuis
beschikbaar zijn. Ook zal, door alle huwelijken in
de Raadszaal te voltrekken, de Nieuwe Zaal altijd
als vergaderlokaal kunnen worden gebruikt.
De vertrekkamer dient thans in de tweede
plaats als wachtkamer voor hen die den burge
meester bezoeken. Ten einde hierin te voorzien,
stellen wij U voor een paar duizend gulden be
schikbaar te stellen om aan het zoogenaamde
blanke ruim zijn karakter van rommelzolder te
ontnemen en van dit middelpunt van ons schoon
stadhuis een fraai portaal te maken. Dit zal
zeer goed kunnen geschieden door er een dik
kleed te leggen en gordijnen te hangen en door
het daarheen verplaatsen van eenige mooie oude
meubels en schildergen, die thans op andere plaat
sen minder tot hun recht komen. De verwar
ming kan door twee gaskachels geschieden. De
kristallen kroon zou beter worden overgebracht
naar de Raadszaal.
In de Raadszaal stellen wij U voor electrische
verlichting aan te brengen, waarvoor ovengenoemde
kroon zeer goed is in te richten. Verder kunnen de
luchters langs de wanden en aan den schoorsteen
mantel daarvoor pasklaar worden gemaakt. Een
groote verfraaiing en tevens veraangenaming zou
worden bereikt door de kachel te vervangen door
een ander verwarmingsmiddel. Gedacht is een
kleine centrale verwarming voor de Raadszaal en het
archief-vertrekje, door middel van een beneden te
plaatsen gaskachel. De leidingen zouden in de
Raadszaal onzichtbaar kunnen blijven door ze b.v.
in de kozijnen te leggen. Worden dan nog eenige
electrische ventilatoren geplaatst, dan zal de toestand
in de Raadszaal veel verbeteren. Tevens stellen
Bijlage tot het verslag der handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden, 1918. Bijl. no. 13.
wij U voor een vloerkleed aan te schaffen, mede in
het belang van de akoustiek.
Van de hoogste verdieping blijven de door het
oud archief gebruikte ruimten die bestemming be
houden. De kamer, waar thans het Woningtoezicht
is, blijft voorloopig zonder bepaalde bestemming.
Behalve de hier genoemde, zijn nog een aantal
wijzigingen in het plan opgenomen, die toch te
eeniger tijd moeten geschieden en dan het best
tegelijkertijd worden uitgevoerd. Voor de kleinere
zij verwezen naar de hierbij overgelegde begroo
tingen. De belangrijkste zijn de verbetering van
twee schoorsteenen, door den Directeur dringend
noodig geacht (die van de tegenwoordige boden
kamer en op zolder), en verder vooral de ver
nieuwing van het dak boven de Raadszaal. Het
tegenwoordige dak bestaat uit drie kappen. Tusschen
iedere twee kappen loopt een zoogenaamde zakgoot,
waarin het water blijft staan. De zolder buigt eenigs
zins door en zoo ontstaat gevaar voor lekken, wat
dubbel bedenkelijk is met het oog op de zoldering van
de Raadszaal. Een afzonderlijke teekening en begroo
ting wijst aan hoe de Directeur zich voorstelt hierin
te voorzien. Wij stellen voor ook dit werk thans
te doen uitvoeren, daar wij aannemen dat het on
vermijdelijk is.
Dit laatste kan niet gezegd worden van een
ander voorstel, het torentje van het stadhuis be
treffende, om namelijk daarin te plaatsen het klok
kenspel van de in 1884 afgebroken Nieuwe toren.
Het zou zeker algemeene instemming vinden wan
neer dit oude werk wederom zijn tonen over Leeu
warden deed klinken. Een aanbod om het te koopen
werd het vorig jaar door ons van de hand gewezen en
bij die gelegenheid tevens nagedacht over een gebouw,
waar het weder kon worden geplaatst. Ons kwam
het koepeltorentje van het stadhuis het geschiktst
voor en deze meening deelt de deskundige op dit
gebied I. H. Addicks te Amsterdam. Zijn betreffend
schrijven met ontwerp voor de plaatsing wordt
hierbij overgelegd. Hij geeft daarbij in overweging
tevens een nieuw uurwerk te maken, wat ook de
Directeur noodig acht, en raamt dan de kosten op
6800.Hier komt bij 500.voor timmer-,
schilder- en loodgieterswerk. De helft van het
bedrag, zijnde 3650.vleien wij ons van het
Rijk terug te zullen krijgen.
Mocht de Raad zich met deze plannen kunnen
vereenigen, dan zou er geen reden zijn het huis
Gouverneursplein no. 42 alleen op korten termijn
te verhuren, gelijk indertijd in verband met de on
zekerheid omtrent de stadhuisplannen werd besloten.
De gezamenlijke kosten van een en ander zijn
geraamd op de hierbij overgelegde begrootingen,
welke wij voorzichtigheidshalve met een post voor
onvoorzien hebben verhoogd, ook omdat na het
opmaken van die begrootingen de wenschelijkheid
van nog enkele verbeteringen is gebleken (o. a.
linoleum in afd. B.)
Zij bedragen
1. voor het Stadhuis,
a. secretarie (begr. A) ƒ4700.—
b. dak Raadszaal
(begr. B) 1430.
c. verwarming Raadszaal
(begr. D) 1760.
d. electrische verlich
ting Raadszaal (begr. E) 500.
e. blanke ruim (begr. F) 1850.
10240.—
2. voor de Hoofdwacht (begr. C) 6300.
3. voor het huis in de Bagijnestraat
(begr. G)
4. klokkenspel
5. onvoorzien
8500.—
3650.—
1310.
Samen 30000.
Wij hebben mitsdien de eer U voor te stellen
te besluiten
a. dat het gebouw der voormalige Burgerdag-
en avondschool in de Bagijnestraat voor Gemeente
werken en Woningtoezicht wordt ingericht volgens
de overgelegde plannen (uitgezonderd de brand-
stoffenbergplaats) en begrootingen, zoodra de thans
daarin gehuisveste school naar een ander gebouw
zal zijn overgebracht
b. dat in het Stadhuis en het gebouw van de
Hoofdwacht de veranderingen worden aangebracht,
hierboven en in de overgelegde teekeningen en be
grootingen nader omschreven
een en ander behoudens kleine wijzigingen,
waarvan de wenschelijkheid bij de nadere uitwerking
alsnog mocht blijken
c. Burgemeester en Wethouders, in afwachting
van hun nadere voorstellen ten aanzien van de op
de begrooting aan te wijzen uitgaaf en ontvangst,
een crediet te verleenen tot een bedrag van
30,000.—
d. in te trekken het Raadsbesluit van 25 Juni
1912 betreffende de verhuring van het huis Gouver
neursplein no. 42.
Leeuwarden, 26 Februari 1913.
Burgemeester en Wethouders van Leeuwarden,
J. PATIJN, Burgemeester.
M. GOSLINGS, Secretaris.
119
