Bijlage tot het verslag der handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden, 1921.
toekomst niet meer noodig zijn. Mocht meer in het
midden der stad mettertijd nog de behoefte aan een
badgelegenheid ontstaan, dan zal zeker een veel kleinere
inrichting dan nu in het gebouw aan het Groot Schaver-
nek plaats zou kunnen vinden, voldoende zijn. Niettemin
hebben wij aanvankelijk geaarzeld om U het voorstel
te doen om Gemeentewerken hier onder dak te brengen,
omdat de Directeur, blijkens voorloopige besprekingen
van dit plan, in twijfel verkeerde, of de dienst hiermede
wel is gebaat. Zeker was een plaatsing van de gemeen-
tewerf en de kantoren van dezen diensttak in eikaars
nabijheid en dan nog liefst vlak nabij het Stadhuis de
meest gewenschte oplossing. Maar ook reeds thans en
al sinds geruimen tijd liggen beide niet naast elkaar,
zonder dat daaruit ooit ernstige klachten zijn ontstaan.
Hemelsbreed gemeten wordt de afstand bij het onder
havige plan 400 M. grooter. Dat kan toch geen be
letsel zijn om een overigens aannemelijke oplossing te
laten varen! De uitbreiding van de stad en hare admi
nistratie heeft dergelijke verplaatsingen, die men in de
grootere steden overal aantreft, nu eenmaal noodzake
lijk in haar gevolg. Een moeilijkheid van ondergeschik
ten aard, doch die zich bij een nadere andere bestem
ming van het gebouw evenzeer zou doen gevoelen, is
het tegenwoordige gebruik, dat ervan wordt gemaakt
voor onderdak voor tijdelijk daklooze gezinnen. Het zal
er toch van moeten komen, dat het hiervan geleidelijk
wordt ontlast en daarom is tegelijkertijd een plan op
gemaakt, waarover hieronder nader, voor den bouw
van een blok kleinere arbeiderswoningen.
Wat de inrichting van het voormalig hotel voor den
dienst der Gemeentewerken betreft, verkregen worden
gelijkvloers 5 groote en 5 kleinere, boven 7 groote en 2
kleinere vertrekken, samen 19 kamers, behalve een
ruime, zoo noodig later nog op te trekken zolder, terwijl
in den tuin eventueel gelegenheid voor uitbreiding is.
De Directeur raamt de kosten, blijkens ingezonden be
grooting, op 31,000.Met deze inrichting wordt een
hoogst wenschelijke uitbreiding van locaalruimte ver
kregen, die, evenals voor de secretarie, ook hier langza
merhand urgent geworden is. Vergeleken bij den toe
stand van 1914, toen de tegenwoordige bureaux hoek
St. Jacobsstraat en Gouverneursplein met 12 (nu 13)
vertrekken voor 12 ambtenaren (het Woningtoezicht
inbegrepen) werden ingericht, moet nu ruimte
voor 24 personen gezocht worden. Wel is waar
kunnen de gedeelten thans nog voor Openbare
leeszaal en het kantoor van den gemeente-ontvan
ger in gebruik, worden bijgetrokken, maar, daargelaten
de zeer hokkerige en onoordeelkundige indeeling van
het heele complex, is ook dan nog de ruimte niet vol
doende en zeker niet op den duur; bijtrekking van het
oude gebouw no. 42 Gouverneursplein (het huis-Nauta)
zou niet kunnen geschieden dan ten koste van een aan
merkelijke en dure verbouwing.
Wij wenschen deze plaats dan ook te reserveeren
voor het nieuwe politiebureau. De Commissaris op zijn
beurt dringt op uitbreiding aan en ook dit is duidelijk
als in aanmerking genomen wordt dat ook zijn dienst,
die in 1914, toen daarvoor het toen openkomende door
Gemeentewerken verlaten gedeelte der verdieping van
de oude Hoofdwacht in gebruik werd genomen, behalve
den Commissaris telde 3 inspecteurs en 63 agenten en
nu 4 inspecteurs, 2 controleurs en 98 agenten. Boven
dien is het administratieve werk van het commissariaat
van politie uitgebreid door de nieuwe arbeidswet en
den vreemdelingendienst. Afzonderlijke ruimte voor het
daarmee belaste personeel is dus noodig. De cellen in
het bestaande bureau zijn onvoldoende, evenals het
arrestantenlokaal; er is geen plaats voor brancard, voor
rijwielen, voor behandeling van verwonden; er zijn geen
voldoende privaten en urinoirs en geen lokaal voor de
agenten voor theoretisch onderricht.
Een en ander maakt het gewenscht voor het bureau
van politie naar een andere gelegenheid om te zien.
Het is niet te ontkennen dat de hiermede gemoeide
uitgaaf -de Directeur der Gemeentewerken raamt de
kosten globaal op 175,000.doch een nadere ge
detailleerde begrooting zal U, als het crediet zal worden
aangevraagd, mettertijd worden overgelegd zeer
belangrijk is. Met minder kan echter niet worden vol
staan. Overeenstemming over de indeeiing moet alsnog
worden verkregen, maar in het algemeen kan de Com
missaris zich met de beschikbaar gekomen ruimte
vereenigen. Als bijkomstig voordeel kan worden I
gewezen op de voor het verkeer hoogst noodige ver- I
breeding van de uitmonding der St. Jacobsstraat, die I
door deze verbouwing mogelijk wordt. Alles bijeenge- I
nomen is het ons niet mogen gelukken een betere en I
goedkoopere oplossing van de hangende vraagstukken I
te vinden dan de boven omschrevene.
Kan de Raad zich daarmede vereenigen, dan moeten I
het is boven reeds in het voorbijgaan aangestipt I
de werken in deze volgorde ter hand worden genomen: I
Gemeentewerken, Commissariaat van Politie, Secre- I
tarie, doch alvorens de hand aan den ploeg te slaan I
moet over het voormalig hotel Weidema de volledige I
beschikking zijn herkregen, m. a. w. voor de daarin I
wonende gezinnen moet elders onderdak zijn gevonden. I
Ingevolge onze opdracht heeft de Directeur der Ge- I
meentewerken daarom een plan ingezonden voor den I
bouw van eenige eenvoudige arbeiderswoningen. Op I
een terrein aan den Poppeweg en dadelijk ten noorden I
en ten oosten grenzende aan de zoogenaamde Indische I
buurt zijn een 63-tal ontworpen. Dit is voor het I
beoogde doel te veel. Met de helft kan worden volstaan,
er is dan tevens gelegenheid ook uit andere woningen
die voor spoedige ontruiming in aanmerking komen
(Hollanderhof, Wissesdwinger, Blokhuisplein) de be
woners over te brengen; de woningen zijn grootendeels
ontworpen langs een straat, gedacht in de richting
zuid-noord uit het Vliet, tusschen de olieslagerij en
den Poppeweg.
De bedoeling is om hier, zooals ook de Commissie
voor de Openbare Werken raadt, blijvende woningen,
geen noodwoningen, te stichten, naar het nader plan I
van den Directeur voor een bouwsom van gemiddeld I
4385.per stuk (alles inbegrepen), huur dooreen I
3.75 per week. Wordt daarvoor rijksvoorschot en I
-bijdrage verkregen, dan levert het voor rekening der I
gemeente overblijvend tekort per woning 47.825 op, I
zoodat het alleszins geraden is op dat plan in te gaan. I
De woningen bevatten woonkamer-keuken, kleinere I
kamer, waschhok met privaat en boven twee slaap- I
vertrekken.
Het nog nader in te winnen advies der Gezondheids- I
commissie zal bij de stukken worden gevoegd*).
Het is op grond van het voorafgaande, dat wij U I
voorstellen, met het oog op het dringende der zaak in
Uwe eerstvolgende vrgadering, te willen besluiten:
1. tot het aanbrengen in het Stadhuis van een huis
telefoon met aansluiting op de rijkstelefoon, van elec-
trische verlichting en van centrale verwarming en Bur
gemeester en Wethouders daarvoor het vereischte
crediet te verleenen;
2. tot het stichten op het terrein aan den Poppeweg
kadastraal bekend sectie G no. 9403 van 30 arbeiders
woningen, volgens de plannen ingezonden door den
Directeur van Gemeentewerken bij brief van 9 Juni 1921
no. 1031, de huur van de woningen te bepalen op ten
minste 3.75 per week. Burgemeester en Wethouders
te machtigen tot verhuring naar die minimum huur
Nadat het bovenstaande was geschreven werd de cir
culaire van den Minister van Arbeid van 1 Juni no. 1311L
bekend inzake het vrijwel stopzetten van den rijkssteun voor
woningbouw. Wij meenen niettemin het plan voor den bouw
der 30 woningen aan den Poppeweg te moeten handhaven,
maar stellen ons voor bij de behandeling alsnog nadere mede-
deelingen aan den Raad te doen toekomen.
268
Bijlage tot het verslag der handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden, 1921. Bijl. no 32
prijzen over te gaan, hun daarvoor een crediet te ver
leenen van 131,550.en aan de Regeering, volgens
de gebruikelijke voorwaarden daarvoor, uit 's Rijks kas
een voorschot en een zoo hoog mogelijke bijdrage in
de annuïteit aan te vragen;
3. tot de inrichting van het voormalig hotel-Wei-
dema, Groot Schavernek no. 9, tot bureaux van Ge
meentewerken, Woningbedrijf, Woningbeurs en Wo
ningtoezicht volgens de plannen door den Directeur der
Gemeentewerken ingezonden bij brieven van 27 April
1.1. no. 747 en 3 Juni 1.1. no. 482 en daarvoor aan
Burgemeester en Wethouders een crediet te verleenen
van 31,000.—;
4. Burgemeester en Wethouders uit te noodigen:
aan den Raad nadere plannen en begrootingen in te
dienen:
a. voor den bouw van een nieuw politiebureau ter
plaatse van de tegenwoordige gebouwen van Gemeente
werken, de Openbare Leeszaal, het kantoor van den
Gemeente-Ontvanger en de Muziekschool, een en ander
op den hoek van de St. Jacobsstraat en het Gouver
neursplein;
b. voor de inrichting van het tegenwoordig bureau
van politie ten dienste der secretarie.
19 Mei ,nn.
Leeuwarden, - - 1921.
9 Juni
Burgemeester en Wethouders van Leeuwarden,
J. M. VAN BEYMA, Burgemeester.
M. GOSLINGS, Secretaris.
269
