Aan de waterzijde dezer loodsen moet de brug voor de loop
kraan zoodanig worden verlengd, dat de grijper boven het
vaarwater komt en het schip op deze wijze mechanisch gelost
en geladen kan worden. Aan de tegenovergestelde zijde moet
liet terrein vrijgehouden worden, om later bij mogelijke uit
breiding, op eenvoudige wijze, deze loodsen te kunnen verlen
gen. Tusschen de loodsen moet voldoende ruimte zijn voor het
af- tn aanrijden der wagens, terwijl op minstens 2 plaatsen
electrisch aangedreven kranen moeten worden opgesteld, die
de vuilnisbakken ophijschen en naar de gewenschte plaats
transporteeren. Het vuilnis uit de bakken wordt op een cemen
ten bodem uitgestort, vluchtig gesorteerd en dan door den
grijper in de compostloodsen verder verwerkt. Het gesor
teerde, als nesten, lompen en dergelijke brandbare stoffen,
worden in een kiepwagen gestort en direct naar den verbran
dingsoven vervoerd, terwijl de onbrandbare stoffen, als ijzer,
blik, glas enz. in een andere kiepwagen worden geworpen en
vervolgens in een schuit gestort, om dan op bepaalde dagen
naar het aangekochte stuk land, gelegen bij Wartena, te
worden vervoerd. Dergelijke vaste stoffen zullen de omge
ving niet schaden.
Ten einde de hinderlijke scherven enz. uit liet huisvuil
te doen verwijderen, zou b.v. tweemaal per maand voor stof
fen als glas, aardewerk, oud blik, een speciale ophaaldienst
kunnen worden ingelascht. Mot eenige medewerking dei-
inwoners van Leeuwarden, zou de Stadsreiniging op deze
wijze aardig wat kunnen besparen en ook de compostberei-
ding hierbij baat vinden.
Plet is overigens niet loonend, de gesorteerde stoffen soort
bij soort te bewaren en bij partijtjes te verkoopen; bovendien
wordt eene dergelijke opstapeling van afvalstoffen eene
kweekplaats van ratten en muizen.
In de onmiddellijke nabijheid der compostloodsen. komen
de beer- en ierputten. waarvan de eerste ongeveer een inhoud
van 1500 M3. en de laatste van 2500 M3 moeten hebben: de
totale inhoud der putten komt dan op 4000 M3. Genoemde
putten moeten met elkaar in communicatie kunnen worden
gebracht, zoodat desgewenscht de beer naar de ierputten kan
woiden gevoerd, of omgekeerd. Bij den doorrit naar de loodsen
en putten, wordt eene speciale inrichting voer de tonnen ge
bouwd; deze moeten daar in een minimum van tijd gelost..en
met schoongemaakte tonnen verwisseld worden. De tonnen
worden in eene afzonderlijke ruimte geledigd, en daarna met
koud of warm water, grondig gereinigd en gedesinfecteerd.
De faecaliën, welke in de beerputten zijn uitgestort,
zullen door een centrifugaalpomp. met een daarmede ver
bonden buizennet, op elke gewenschte plaats op het vuil in
de compostputten kunnen worden gebracht, alsmede naar een
beerschuit. liggende in het aangrenzende vaarwater.
De ierputten. met een totaalinhoud van 2500 M3. kunnen
de ierhoeveelheid bergen- indien gedurende een half jaar ier
noch wordt verkocht, noch tot turfmest wordt verwerkt.
Mocht de afname in het geheel niet gelukken, dan moet de ier
naar den slakkenfilter worden gepompt, om daar, vermengd
met het spoelwater der tonnen, via een kolkje, eene
biologische reiniging te ondergaan. De ier- en beerpompen,
alsmede een bedrijfswaterpomp, dienen in eene afzonderlijke
machinekamer, met de noodige werktuigen en gereedschappen
te worden opgesteld. De machinebankwerker kan dan bij zijne
gewone werkzaamhzden. ook nog het toezicht op het pompen-
bedrijf houden.
Wordt de z.g. grofvuil oven van een stoomketel voorzien,
dan zou vermoedelijk hierin voldoende stoom voor het
vermogen dezer pompon worden geproduceerd; in elk geval
kan overwogen worden, welke financieele voordeelen aan
eene combinatie voor kracht, met afgewerkte stoom voor
verwarmingsdoeleinden, zijn verbonden.
Bij eene technisch goede inrichting wordt het werk,
voornamelijk bij dit bedrijf, voor de werklieden aangenamer,
terwijl tevens ook eene belangrijke besparing aan arbeidsloon
te verwachten is.
Het verwerken van ongeveer 55 M3. (50 ton) vuil en 50 ton
faecaliën zonder hulpwerktuigen, zou incl. verscheping, 30
werklieden vereischen. Bij eene volledige technische inrich
ting. zal met 20 werklieden kunnen worden volstaan. Evenwel
zullen tijdens de werkzaamheden een paar bekwame vaklieden
(machinebankwerkers) aanwezig moeten zijn; het pomp
station zou hiervoor als reparatiewerkplaats kunnen dienen.
Voorts ligt het voor de hand, dat de tonnen ter plaatse
worden onderhouden en gerepareerd, waarvoor dus eene
kleine herstelplaats moet worden ingericht. Daar op het
terrein in beginsel geen rollend materieel mag achterblijven
en hiervoor ook geene bergruimte aanwezig zal zijn (de daar
voor ingerichte gebouwen bevinden zich in de stad) is eene
verdere uitbreiding der werkplaatsen niet gewenscht.
Indien de keuze van het terrein aan de Potmarge (opge
nomen in hot uitbreidingsplan van Leeuwarden) mocht
worden bestreden, dan zal deze bestrijding zeker wegens den
aanleg van een geheel nieuwen straatweg, te motiveeren zijn.
Breidt zich de stad belangrijk uit en nemen de industrieën aan
de oostelijke zijde der stad toe. dan komen de groote uitgaven
voor dezen straatweg tot hun recht; voorloopig komen echter
de aanleg- en onderhoudskosten feitelijk ten laste van den
reinigingsdienst.
Tk acht het daarom gewenscht de aandacht nog op een
ander geschikt gemeenteterrein te vestigen. Dit terrein, ge
legen in de nabijheid der eerste Hooge Brug, aan den
Groninger straatweg, bevindt zich ook aan de oostelijke zijde
Bijlage tot het verslag der handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden, 1922.
252
Bijlage tot het verslag der handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden, 1922. Bijl. no. 19.
253
