m
Bijl. no. 3.
Bijlage no. 3.
Bijlage tot het verslag der handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden, 1931
BOUW van een school voor openbaar gewoon
lager onderwijs.
Aan den Gemeenteraad.
In ons voorstel van 29 November 1928 (bijlage no.
24) betreffende den bouw van eene openbare lagere
school nabij de Bildtschestraat (gemeenteschool no. 16)
gaven wij als onze meening te kennen, dat de gemeente
hij het scheppen van gelegenheid tot plaatsing van leer
lingen op openbare lagere scholen de vraag daarnaar
een schrede vóór moest blijven. Er is nu gebleken, dat
dit thans al niet meer het geval is. Was de aangifte
voor toelating tot de eerste klasse van de gemeente
scholen nos. 14a en 146 (Tjerk Hiddesdwarsstraat) reeds
in vorige jaren van zoodanigen omvang, dat daar pa
rallel-le klassen moesten worden ondergebracht, ook de
laatste aangifte was zoo groot, dat opnieuw een paral-
lel-le klasse moest worden gevormd, terwijl bovendien
nog een aantal voor die scholen aangegeven leerlingen
in een parallel-le klasse van gemeenteschool no. 7a
(Arendstuin) moest worden geplaatst. Deze klasse is
gehuisvest in een lokaal van de voormalige gymnastiek-
school Bij de Put. Met het in Augustus j.l. aangevangen
nieuwe schooljaar waren dan ook aan gemeenteschool
no. 14a vier parallel-klassen verbonden, welk aantal bij
de eerstvolgende toelating ongetwijfeld tot vijf zal
stijgen. Feitelijk is dus in dat gedeelte van de gemeente
reeds een nieuwe school gegroeid. Op de toeneming van
de schoolbevolking in het Oostelijk deel der stad is
trouwens reeds gewezen in het advies van de Com
missie van Toezicht op het Lager Onderwijs betreffende
den bouw van school no. 16, waarin zij als haar ge
voelen uitsprak, dat de behoefte aan meer schoolruimte
daar ter plaatse niet zou uitblijven.
Onze meening is dan ook, dat, wil men niet achter
de feiten aanloopen maar letten op den toestand zooals
die voor het tegenwoordige is en tevens rekening hou
den met den verderen aanwas van de bevolking in dat
gedeelte der stad, schoolbouw urgent moet worden
geacht.
Voor de noodzakelijkheid van den bouw van ge
meenteschool no. 16 hebben wij in het boven vermelde
voorstel aan Uwe Vergadering o. a. aangevoerd
a. dat aan de gemeentescholen nos. 14a en 146 het
vak handenarbeid, waarvoor reeds bij de stichting van
die school in 1919 een lokaal werd bestemd, nimmer is
onderwezen, omdat dit lokaal wegens gebrek aan
schoolruimte nog steeds als gewoon leslokaal wordt
gebruikt;
b. dat wegens de gestadige uitbreiding van de
gemeentelijke Hoogere Burger- en Hoogere Handels
school, welke met gemeenteschool no. 12 is onderge
bracht in het gebouw aan den weg Achter de Hoven,
laatstgenoemde inrichting van onderwijs langzamerhand
uit dit gebouw wordt verdreven;
c. dat het herstel van de zevenjarige leerverplichting
voor de lagere scholen meer schoolruimte eischt. Er
werd hierbij nog op gewezen, dat de toestand aldus
was, dat de 13 klassen van de drie scholen (10a, 106
en 1 Oef) voor het centrale 7e en 8e leerjaar over vier
schoolgebouwen waren verdeeld, n.l. school no. 10a
vier klassen in gemeenteschool no. 10 aan de Gedempte
Keizersgracht en één klasse in de Schippersschool,
school no. 106 drie klassen in gemeenteschool no. 10
en school no. 10d twee klassen in het gebouw dei-
gemeentescholen nos. 14a en 14b, twee klassen in
gemeenteschool no. 11 aan den Oostersingel en één
klasse in de Schippersschool. Dat dit evenals het
geval is met gemeenteschool no. 12, waarvan vier klas
sen in het gebouw aan den weg Achter de Hoven en
twee klassen in gemeenteschool no. 10 aan de Ge
dempte Keizersgracht zijn ondergebracht een onge-
wenschte toestand is, aldus deelden wij mede, behoeft
geen nader betoog.
De toen door ons uitgesproken verwachting, dat
door het bouwen van een nieuwe school (gemeente
school no. 16) in een en ander eene verbetering zou
worden gebracht, is niet in allen deele in vervulling
gegaan. Wat toch is het geval De schoolruimte liet
ook na de opening van de nieuwe school no. 16 nog
steeds niet toe om het vak handenarbeid op de scholen
nos. 14a en 146 te onderwijzen, terwijl het onderwijs
aan de gemeentelijke Hoogere Burger- en Hoogere
Handelsschool sindsdien opnieuw een lokaal van het
gebouw aan den weg Achter de Hoven vergde, met als
gevolg, dat op het oogenblik van de gemeenteschool
no. 12 drie klassen zijn ondergebracht in het gebouw
Achter de Hoven en drie klassen in gemeenteschool
no. 10. Bovendien hebben nog kort geleden én de
directeur der Hoogere Burger- en Hoogere Handels
school én de inspecteur van dat onderwijs andermaal
de wenschelijkheid van uitbreiding van lokaalruimte
voor deze school bepleit.
In de formatie van het onderwijs aan de 7e en 8e
leerjaarscholen is verbetering gekomen, omdat school
no. 10d thans geheel is gehuisvest in het gebouw der
gemeenteschool no. 11, zoodat de klassen van deze
drie scholen over een schoolgebouw minder zijn ver
deeld. Met het in Augustus j.l. aangevangen nieuwe
schooljaar zijn de 15 klassen van deze scholen als volgt
verdeeld
school no. 10a drie klassen in gemeenteschool no. 10
aan de Gedempte Keizersgracht en twee klassen in de
Schippersschool op het Oldehoofsterkerkhof
school no. 106 vier klassen in gemeenteschool no. 10;
school no. 10d zes klassen in gemeenteschool no. 11
aan den Oostersingel.
Voor het bouwen van een nieuwe school pleiten der
halve voldoende motieven. Daardoor toch zullen de vier
parallelklassen uit gemeenteschool no. 14 verdwijnen,
zal eindelijk het vak handenarbeid op deze school kun
nen worden onderwezen en wordt bovendien de moge
lijkheid geschapen voor uitbreiding van schoolruimte
voor de Hoogere Burger- en Hoogere Handelsschool.
Schoolbouw is te meer noodig, omdat behalve een lokaal
van gemeenteschool no. 5a waarover hieronder meer
en een lokaal van gemeenteschool no. 16, dat echter
bij de eerstvolgende toelating van leerlingen automa
tisch in gebruik komt, alle schoolruimte thans in beslag
is genomen.
Wij spraken hierboven met enkele woorden van de
uitbreiding van ruimte voor de Hoogere Burger- en
Hoogere Handelsschool en meenen ter wille van de
volledigheid van het hier gegeven overzicht dat punt
nader te moeten toelichten.
De laatste aangifte voor toelating van leerlingen tot
de le klassen van gemeentescholen nos. 5a en 56
(Schoolstraat) was van dien aard, dat slechts één
klasse gevormd kon worden. Aan school no. 5a treft
men op het oogenblik dan ook geen le klasse aan.
Hierop zal ongetwijfeld de opening van de nieuwe
school no. 16 aan de Molenstraat invloed gehad hebben
en wij vermoeden, dat dit verschijnsel zich in volgende
jaren zal herhalen, met als gevolg dat gemeenteschool
no. 5a gaat verdwijnen. Mocht dit inderdaad het geval
zijn, dan zijn wij voornemens in dit gebouw te zijner
tijd gemeenteschool no. 10a (7e en 8e leerjaarschool)
onder te brengen, waarmede een betere formatie van de
drie scholen voor dit onderwijs bereikt wordt, omdat
in de eerste plaats de leerlingen van school no. 10a niet
meer over twee schoolgebouwen zijn verdeeld, maar,
evenals thans reeds het geval is met de scholen nos.
106 en 10(i, in één gebouw zijn gehuisvest en in de
tweede plaats deze scholen, doordat zij in verschillende
stadsgedeelten liggen (Schoolstraat, Gedempte Keizers
gracht en Oostersingel) met school no. 106 (opleidings-
