j
BEKNOPTE TOELICHT ING- bij het ontwerp voor het
structuurplan Kern Leeuwarden.
Algemene beschouwingen.
Het opstellen van een structuurplan is het resultaat van een
lange tijd van voorbereiding; een uitvoerig onderzoek moet aan het
tekenwerk voorafgaan. Behalve het reeds verrichte omvangrijke on
derzoek door het E.T.I.F., dat is gepubliceerd in het Sociaal-
economisch Rapport Leeuwarden en in het rapport Quantitatieve en
qualitatieve ontwikkeling van de woningbehoefte in de Gemeente
Leeuwarden, zullen nog talrijke vraagstukken moeten worden ^bestu
deerd. Toch is de uiteindelijke vorm van de stad niet alléén de
resultante van deze onderzoekingen; deze vorm is wat Leeuwarden
betreft, reeds gedeeltelijk bepaald door de verkeerswegen te
land (autowegen en spoorwegen) en te water. Hoewel men bij het
beschouwen van de logische volgorde: structuurplan, plan in hoofd
zaak, (partiele) uitbreidingsplannen in onderdelen voor de stad
en de dorpskernen, alsmede een regeling van de reeds aanwezige
bebouwing ex art.43 der v'oningwet, geneigd zou zijn met het struc
tuurplan en het plan in hoofdzaak van het stedelijk gedeelte der
gemeente te beginnen, is van het begin af het zwaartepunt gelegd
op het aanpassen van enkele gebieden in de omgeving der bebouwde
kom - voor welke gebieden reeds onderdelenplannen waren gemaakt -
aan de meer moderne stedebouwkundige begrippen (w.o. de wijkge-
dachte) en voorts aan de economische mogelijkheden, betreffende
het verwezenlijken van uitbreidingsplannen.
De "wijkgedachte" ontstaan tijdens de tweede wereldoorlog zal
evenwel slechts ten dele kunnen worden doorgevoerd, gezien de
betrekkelijk bescheiden grootte van de stadskern.
De na-oorlogse toestanden maken verder een her-oriëntering
noodzakelijk, vooral wat betreft de economische mogelijkheden.
Daarom is begonnen met het uitwerken van geheel nieuwe plan
nen voor Leeuwarden-rrest en Leeuwarden-Oost, welke inmiddels ge
reedgekomen zijn. Thans worden voorbereidingen getroffen voor een
nieuw plan Leeuwarden-Zuidwaarvan voorlopig sleohts een gedeel
te wordt gedetailleerd. Al deze plannen zijn echter - het moge uu
de hierbij gevoegde kaart blijken - niet zonder structureel ver
band ontworpen.
'Vat de economische zijde der plannen betreft, het is lang
zamerhand duidelijk geworden, dat de uitbreidingsplannen n1®^
uit bijna uitsluitend eengezinswoningen kunnen bestaan. Reeds v^
de tweede wereldoorlog is hier ter stede overgegaan tot het^oou-
wen van boven- en benedenwoningen en momenteel komt het etaget)
met meer dan 2 woonlagen meer en meer in gebruik. De gemeente j
ke plannen voor etagewoningen in het westen van do stad (3 w0°-
lagen) zijn o.a. gevolgd door plannen voor dergelijke woningen
aan de Heliconweg (3 woonlagen) en bij de Greunsweg (4 wooruag -r
De economische factoren hebben tot nu toe nog nier Se-L?^
tct hanteerbare vaste normen. Van de zijde van het Ministerie
Wederopbouw en Volkshuisvesting werden nu en dan richtlijnen
strekt met betrekking tot de grondkosten per woning on tot__.
grondkosten per m2 classificatie-oppervlak. Ook geeft dit i
terie aanwijzingen voor de toelaatbare kosten per m' 1s"tra?'jlgen
gezien deze kosten niet alleen voor elke gemeente anders i ge
maar ook, op zich zelf beschouwd, de laatste jaren steeds v
bel waren, dient men met de toepassing daarvan nog de noaig^
zichtigheid te betrachten. t aan
Uit het bovenstaande moge duidelijk zijn geworden, a
de voorbereiding van een stedebouwkundig plan veel meer tij
dient
lager onderwijs en voor voortgezet lager onderwijs.
meeltuin - speelweide
In elke wijk dienen voldoende speelgelegenheden te zijn. In
de eerste plaats voor kleine kinderen tot 3 jaar. Hiervoor bestaat
een mogelijkheid in een gedeelte van de tussen de etageblokken ge
projecteerde gemeenschappelijke tuinen. Deze tuinen dienen alleen
voor het bijbehorende verkavelingsblok. Toegangen zijn gemaakt
vanuit de trappenhuizen in de bouwblokken. Verder is er een speel
tuin in het zuidelijk gedeelte van de nieuwe wijk. Deze heeft een
vrij groot oppervlak en moet gezien worden als combinatie speel
tuin-speelweide
Plantstrook - plants oen
De meeste straten hebben een groene strook, hetzij langs de
rijweg, hetzij langs de woningen. Zij dienen ter verlevendiging
van het straatbeeld en hebben een decoratieve en recreatieve func
tie.
Op vele plaatsen in het plan is de voortuin gemeenschappelijk ge
dacht; deze wordt - vooral bij verkeersstraten - meer van belang
voor de^passanten, dus niet voor de bewoners zelf. Het persoonlij-
te zal daar plaats moeten maken voor het algemeen belang. Men zal
inaeze straten grotere en sterker sprekende lijnen en vormen moe
ten hebben, die aansluiten bij het algemene aspect van de straat,
morts kunnen gemeenschappelijke binnenterreinen door een passende
aanleg zeer fraaie recreatieve ruimten worden.
Oapaciteit van het ml an.
Het aantal geprojecteerde woningen bedraagt 2495 en kan
ais volgt worden onderverdeeld:
eengezinshuizen
teningen in huizen met 2 woonlagen
iZ-g' boven- en benedenwoningen)
«oningen in gebouwen met 3 woonlagen
"dingen in gebouwen met meer dan 3 woonlagen
Totaal
3 7 f de 'bezQ't'fcing van de woningen op een gemiddelde van
biz iio?0rt S-T.I.P "Sociaal-economisch rapport van Leeuwarden",
Het aantal bewoners van de nieuwe wijk kan derhalve
- '3n geschat op 2495 x 3*7 9231 personen.
(blz he"fc hierb°ven aangehaalde rapport van het E.T.I.P.
de eeft Leeuwarden 45 winkels op elke 1000 inwoners;
-- raming is derhalve 2495 x 45 112
In het plan aanwezig:
90 normale winkels
_2£ dagwinkels (tussen de bebouwingsstroken)
:otaal 122 winkels
Aantal In
197 7.9
310 12.43
^68 198Q 7g>67
220
2495 woningen 100 l
°P binnenterreinen^ Pl£m n°§ plaats voor - 23 SaraSes (boxen)