ft
Energiebedrijven
Leeuwarden.
Z/TIJ.
TECHNISCHE UITEENZETTING VAN DE MOGELIJKHEDEN, WAARONDER MEN ONVERANDERD
AARDGAS KAN DISTRIBUEREN EN DE KEUZE DIE MEN HIERUIT KAN DOEN.
-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0-8-0-0-0-0-0-0-0-0-0-0
Hoofdstuk I Inleiding.
In Nederland wordt onvervormd aardgas op drie verschillende manieren ge
distribueerd, te weten:
a. Aardgas onder een druk van 60 mm.
b. Aardgas onder een druk van 300 mm.
c. Aardgas gemengd met lucht.
Ten einde ons op de hoogte te stellen van de voor- en nadelen van deze
verschillende manieren van aardgasdistributie hebben de Wethouder van de Bedrij
ven, de Adjunct-directeur der Energiebedrijven, de Waarnemend Chef van de Afd.
Financiën, De Administrateur van de Energiebedrijven en de heren Hendriksen en
Van Varick van de afdeling Gasdistributie van de Energiebedrijven achtereenvol
gens Drachten (aardgas 60 mm.), Sneek (aardgas 300 mm.) en het Bildt en Barra-
deel (aardgas-lucht) bezocht.
De commissie was zo veelzijdig samengesteld om alle aspecten van deze
systemen te kunnen navragen en te kunnen bestuderen. Het merkwaardige was, dat
de twee burgemeesters en de drie directeuren die wij gesproken hebben, ieder
voor zich overtuigd waren het goede systeem gekozen te hebben. Men kan dit hier
door verklaren, dat in iedere gemeente dat systeem gekozen is, dat ten tijde
van de keuze de beste kansen bood en daar de moeilijkheden en bezwaren van aard
gas tevoren breed uitgemeten waren, is het bij allen meegevallen.
Wij hoorden bij ieder bedrijf dus de voordelen van het gekozen systeem
en de nadelen van het niet gekozene en moesten zelf tot een onderling afwegen
van de voordelen en bezwaren komen.
Toen Drachten overging, was het nog gebruikelijk aardgas onder de ge
wone druk van 60 mm. te distribueren, hoewel de druk van 300 mm. toen al wel
besproken werd in vakkringen. Drachten heeft veel pionierswerk gedaan en kon
weinig profiteren van de ervaringen van collega's,daar deze bot nog toe niet zo
heel bijzonder goede resultaten behaald hadden. Vele moeilijkheden zijn overwon
nen en de bevolking profiteert nu van een gas, dat door betere gelijkmatigheid
van kwaliteit en druk en door het steeds beschikbaar hebben van de vereiste hoe
veelheid de bevolking beter voldoet dan vroeger het stadsgas.
Het idee aardgas onder een druk van 300 mm. te distribueren is afkomstig
van de Commissie Verhoogde Verbruiksdruk (voorzitter Ir D. Tinbergen, tegenwoor
dig Adjunct-directeur StaatsgasbedrijfDeze commissie was ingesteld o© na te
gaan of het niet wenselijk zou zijn in het algemeen in Nederland hogere gasdruk
ken toe te passen, zoals veelal in het buitenland gebruikelijk is, (speciaal in
Engeland)
Aangezien voor het stadsgasgebied Irukverhoging wel wenselijk geacht
werd, maar deze drukverhoging slechts geleidelijk ingevoerd kon worden, richtte
de commissie haar propaganda speciaal op het aardgasgebied, waar nog een groot
aantal bedrijven op het punt stoA^ op aardgas over te gaan en waar dan de
meest gewenste druk direct ingevoerd kon worden.
Zoals uit hoofdstuk II zal blijken, heeft men bij aardgas 60 mm. moeite
met het feit, dat aardgas meer dan de dubbele hoeveelheid lucht voor de verbran
ding nodig heeft, waardoor allerlei bezwaren ontstaan. Op theoretische gronden
(zie "Het Gas" 1955 blz. 17 en 39) kwam men er toe een druk van 300 mm. aan te
raden, omdat door deze druk het aardgas in staat zou zijn zonder bezwaren de
meer dan dubbele hoeveelheid lucht in de brander aan te zuigen.
De hoge calorische waarde van het aardgas maakte, dat bij dezelfde druk
de dubbele lekverliezen in caloriën verwacht konden worden. De 5 maal zo hoge
druk leverde tenslotte hiermede gecombineerd een 10 maal zo hoog gasverlies als
vroeger.