- 4 -
Munt.gasverbruikers 1 15 por maand vast recht 25 cent per m3;
gemeente-instellingen 9 cent per m3-
Met betrekking tot de voorgestelde tarieven meiken wij nog het volgende op,
1. Het bestaande (zgn. getrapte) tarief kent geen vast recht.
Invoering van het bovengenoemde vastrecht-tarief heeft tweeërlei con
sequentie-, nlde kleinste verbruikers (minder dan 5 mq per mnd
komen iets duurder uit; anderzijds wordt het meer-verbruik (tegen een
lagere mq-prijs) gestimuleerd.
Opgemerkt wordt, dat de groep kleinste verbruikers niet identiek is
aan sociaal zwakkeren". Een uitsplitsing van deze groep verbruikers
toont n.i. aan, dat zich hieronder veel afnemers bevinden die elek
trisch of op petroleum koken; die meestentijds buitenshuis eten; die
vaak afwezig zijn, enz. Bovendientevinden zich hieronder eon grote
groep kantoren en zakenpanden, die over een gasaansluiting beschikken
uitsluitend voor het zetten van koffie en thee.
Hot vast-recht komt al niet duurder uit voor een alleenstaande, die
normaal op gas kookt. Het verbruik bedraagt dan circa 7 m3 por maand.
2. Zoals reeds in diverse publikaties is vermeld, zal de ÏÏ.V. Gasunie
rechtstreeks leveren aan grootverbruikers, die 1.000.000 m3 of moer
gas per jaar afnemen. In hot overleg tussen do U.V. Gasunie en Ge
S.R.O. zal nog nader worden gesproken over een goede aansluiting van
de gemeentelijke tarieven op de tarieven, die do Gasunie aan haar af
nemers in rekening brengt. Het is wenselijk, dat ons College do be
voegdheid krijgt met industriële verbruikers, die meer dan 20.000 m3
gas per jaar afnemen, afzonderlijke grootverbruikersovereenkomsten af
te sluiten.
3. Het is de bedoeling, dat hc-t nieuwe inkooptarief ingaat op do datum,
waarop hot eerste Slochteren-gas aan het gasnet wordt afgegeven. Blijko
een schrijven van de II.V. Gasunie d.d. 15 november 1963 zal dit het
geval zijn op maandag 9 december a.s. De Gemeenten die reeds onvervormd
aardgas distribueren, blijven voorlopig aardgas betrekken uit do oude
bronnen, zij het dan tegen het verlaagde inkooptarief. Aangezien het
gas uit do oude bronnen een hogere calorische waarde bezit dan het
Slochteren-gas, blijft voorlopig de prijscorrectie van de calorische
waarde boven 8000 kcal per m3 gehandhaafd. Dit geldt zowel voor het
inkooptariof als voor de verbruikerstarieven.
4» Nu vaststaat, dat het verlaagde inkooptarief nog dit jaar zal ingaan,
is het mogelijk vast te stellen, dat de nieuwe verbruikerstarieven zul
len worden geheven met ingang van de eerste verbruiksporiode 1964Op
gemerkt moet worden, dat dit tijdstip niet voor alle verbruikers gelijk
valt, omdat nu eenmaal niet bij alle verbruikers gelijktijdig de meter-
standen (afsluiting 40 verbruikersperiode 1963) kunnen worden opgenomen
0 ve r g an g s r 0 go 1 i n g
Zoals wij reeds meedeelden, wordt nog overleg geploegd tussen de
NVGasunie en de S.R.O.G. over diverse bepalingen van een standaard-con
tract, waarin de voorwaarden worden opgenomen, waaronder de levering van
het aardgas in de toekomst zal plaats vinden. In afwachting van het resul
taat van hot meergenoemde overleg is de N.V. Gasunie bereid met de Ge
meenten, die reeds aardgas distribueren, een overgangsregoling aan te gaan
zoals die voor U bij de stukken ter inzage ligt.
Financiële consequenties.
Toen Uw Raad besloot over te gaan op de distributie van puur aardgas,
vormde dit een zeer moeilijke beslissing, omdat destijds wel kon worden
aangetoond, dat distributie in onvervormde toestand financieel-c-conomische
voordelen bood, doch de ontwikkeling op lange termijn moeilijk kon worden
overzien en Uw besluit verdragende consequenties meebracht voor de ver
bruikers (ombouw apparaten) en voor het distributienet (er bestond onze
kerheid omtrent het verloop van het gasverlies bij verhoging van do druk
en verhoging van de calorische waarde).
Het is duidelijk, dat bij de huidige ontwikkeling dc- Gemeenten, die
reeds aardgas in onvervormde toestand distribueren, in een veel gunstiger
positie verkeren dan de Gemeenten, die nog geen aardgas dan wel zgn. kraak-
gas distribueren. Dc volledige ombouw van de verbruikerstocstellon hoeft
plaats gevonden in een veel gunstiger periode, zowel voor wat betreft dc
kosten als vanwege het feit, dat nu oen groot aantal Gemeenten gelijktijdig
voor do noodzaak tot ombouw geplaatst wordt.
Hot Slochteren-gas zal worden gedistribueerd onder een druk van 250 mm
waterkolom tegen 300 mm waterkolom thans. Aangezien het Slochteren-gas iets
andere brandeigenschappen heeft dan het thans gedistribueerde gas, zullen
enige van ondergeschikte betekenis zijnde voorzieningen aan de verbruikers-
toestellen moeten worden getroffen, die echter ter plaatse kunnen worden
uitgevoerd. Yoor industriële afnemers zullen in sommige gevallen bijzondere
maatregelen moeten worden getroffen.
Aan dc bestrijding van grote lekverliezen is reeds de nodige aandacht
besteed en het bedrijf, dat de distributie verzorgt is reeds geheel inge
steld op de gewijzigde omstandigheden. Het buizenstelsel heeft de eerst
komende jaren voldoende capaciteit. Bij een sterke toename zullen op den
duur maatregelen moeten worden genomen om groter gastransport mogelijk te
maken. De gunstige positie waarin de Gemeenten verkoren, die reeds aardgas
in overvormde toestand distribueren, weerspiegelt zich ook in de financiële
uitkomsten van de nieuwe regeling voor de begroting 1964 bij aanvaarding
van de overgangsregeling voor de levering van aardgas door de N.V. Gasunie
tegen het vastgestelde inkooptarief en van de voorgestelde verbruikersta
rieven
In 1961 (zie ons voorstel van 13 december 1961, bijlage no. 382) heeft
Uw Raad besloten de ombouwkosten, na afboeking van do vergoeding van het
S.G.B. en van gereserveerde winsten over de jaren 1957 4/m i960, af te
schrijven in vijf jaar (1961 t/m 1985)" Op januari 1964 moet nog worden
afgeschreven een bedrag van rond 400.000,Zoals wij hierover reeds
hebben meegedeeld, ontvangen do Gemeenten van dc N.V. Gasunie een uitkering
in eens, berekend naar 50,-- PGr aansluiting, onder aftrek van reeds ge
noten vergoedingen van ombouwkosten, hetgeen voor do gemeente Leeuwarden
een netto-uitkering van rond 440*000,-- betekent. Deze uitkering, welke
is bedoeld voor overbrugging van de moeilijke aanvangsjaren bij overgang
op do distributie van aardgas voor de Gemeenten, die niet in staat zijn in
de aanvangsjaren een sluitende exploitatie te vorkrijgen, kan naar ons'ge
voelen hot best worden aangewend voor afboeking op het restant der ombouw
kosten. Deze ombouwkosten vormen op de begroting der Energiebedrijven van
de jaren 1964 en 1965 een last van gemiddeld 215.000,-- per jaar (zie
volgno. 10 begroting Gasbedrijf van 1964
Zoals uit onderstaande berekening blijkt, levert de voorgestelde op
lossing geen moeilijkheden op voor de financiële uitkomsten van het be
drijf, ook wanneer rekening wordt gehouden met enige noodzakelijke inves
teringen als gevolg van de overgang op Slochteren-gas.
De financiële uitkomsten kunnen naar ons gevoelen worden aangetoond
aan de hand van de begroting van het Gasbedrijf over hot dienstjaar 196^
In deze begroting is genoemd vooraardgasinkoop rond 1.660.000,
Uitgaande van hetzelfde verbruikspatroon, doch omgerekend
naar con calorische wa.arde van 7980 kcal, moet in 1964
worden ingekocht rond 13.572.000 m3«
Bij oen bedrijfstijd van 220 dagen 1962 246) bedraagt
de inkoopprijs 6,14 cent per m3 835.000,
af: reductie 5 c!° is rond 40.000,--
blijft 795.000,--
verlaging post aardgasinkoop met rond tr. 865.000,--