-4-
-5-
Besluit bevolkingsboekhouding worden verstrekt. De overige
inlichtingen kunnen zonder opgave van redenen worden gewei
gerd. Bepaald is daarbij, dat inlichtingen aan derden niet
mogen worden verstrekt zonder toestemming van het gemeente
bestuur.
3. Op welke wijze een persoon of diens gemachtigde kennis kan
nemen van de gegevens, welke over hem of haar in de regi
stratie zijn opgenomen. Inlichtingen die de aanvrager zelf
betreffen mogen niet worden geweigerd. Indien dat toch ge
beurt kan de aanvrager bij de Minister (Binnenlandse Zaken)
in beroep gaan.
4. Op welke wijze een persoon kan verzoeken, dat gegevens over
hem of haar in de bevolkingsboekhouding worden verbeterd,
verwijderd, of aangevuld en ook wie op dat verzoek beslist.
3. Welke personen toegang hebben tot de bevolkingsboekhouding
Slechts zij, die belast zijn met het bijhouden van de re
gisters. De registers mogen ook niet aan anderen ter be
schikking worden gesteld zonder toestemming van de Minister.
6. Op welke wijze het toezicht op de werking van de bevolkings
boekhouding is geregeld. Het Besluit bevolkingsboekhouding
schrijft voor dat B. en W. verantwoordelijk zijn en regelt
verder het toezicht op B. en W, door de Rijksinspecteur
van de Bevolkingsregisters.
Alles bijeen genomen kan dus worden geconstateerd, dat de ge
meentelijke bevolkingsboekhouding in haar huidige opzet, zowel
wat betreft de in de registratie op te nemen gegevensals wat
betreft het gebruik van die gegevens, aan redelijke eisen van
privacy en beveiliging voldoet.
Wat voor de niet-geautomatiseerde bevolkingssadministratie geldt,
geldt uiteraard ook voor deze administratie in geautomatiseerde
vorm. De commissie heeft zich echter de vraag gesteld of de be
staande regelen bij automatisering van de bevolkingsboekhou
ding voldoende kunnen worden geacht óf dat nadere maatregelen
noodzakelijk zijn. Bij deze vraag heeft vooral de bezorgdheid
over het ontbreken van een wettelijke regeling een belangrijke
rol gespeeld. Deze bezorgdheid vloeit niet zozeer voort uit het
bestaan van een bevolkingsadministratie sec, doch eerder uit
het feit, dat er naast de bevolkingsadministratie bij de over
heden, semi-overheden en allerlei particuliere instanties, al
dan niet geautomatiseerde administraties bestaan waarin per
soonlijke gegevens zijn opgeslagen die bij een oneigenlijk ge
bruik de persoonlijke levenssfeer van de betrokkenen, eventu
eel gecombineerd met gegevens uit andere bestanden in belang
rijke mate kunnen schaden.
De bezorgdheid van de commissie betreft voorts het gevaar van
een ongebreidelde groei van geautomatiseerde registraties als
gevolg van een zekere druk, welke van de apparatuur (of het
technisch kunnen)zelf uitgaat.
Met het oog op het vorenstaande heeft de commissie daarom bij
haar onderzoekingen in het bijzonder op twee aspecten gelet:
a. het aspect van de beveiliging van de in de computer opge
slagen gegevens. De gemeente Leeuwarden beschikt zoals bekend
niet over een eigen computerconfiguratie. Zij is van de
•sar
oprichting af aangesloten bij het Centrum voor Automatisering
Noord Nederland, het Cevan, dat de automatiseringsactivitei
ten van inmiddels 99 noordelijke gemeenten technisch verzorgt;
b. het aspect, dat automatisering van een registratie aan de
problematiek van de privacy een nieuwe dimensie geeft.
Daarmede wordt gedoeld op het aanzienlijk toegenomen ver
mogen van de moderne apparatuur voor opslag van gegevensop
de snelheid, waarmede deze gegevens kunnen worden verwerkt
en beschikbaar kunnen worden gesteld en op de mogelijkheid
om op grote schaal informatie te verkrijgen, te verspreiden
en te vernietigen.
ad a. De commissie heeft geconstateerd, dat het Cevan maatrege
len getroffen heeft, die met name betrekking hebben op
het beheer van de terminals (zijnde eindstations, bestaan
de uit beeldbuizen en schrijfeenheden)
Elke berichtgeving via een terminal wordt geregistreerd;
wijzigingen in een geautomatiseerd bestand kunnen slechts
door bepaalde daartoe aangewezen terminals worden aange
bracht; bepaalde gegevens kunnen tegen opvragen worden
geblokkeerd; onbevoegd gebruik van terminals wordt tegen
gegaan door toepassing van geheime sleutelcodes.
Ook in de organisatie van het Cevan zijn een aantal vei
ligheidsmaatregelen ingebouwd, zoals een ver doorgevoerde
functiescheiding; een sluitende regeling met betrekking
tot het gebruik van de bestanden en de programmatuur
daarvoor; maatregelen ter voorkoming van vernietiging of
vervreemding van bestanden. Daarenboven wordt periodiek
door een registeraccountant nagegaan of de getroffen maatre
gelen juist worden toegepast. Deze accountant brengt daar
over rapport uit aan het Dagelijks Bestuur van het Cevan,
van welk rapgort het gemeentebestuur een afschrift zal ontvan "jn.
Het Cevan functioneert in dit geheel overigens uitsluitend
als gegevensverwerkende instantie, welke alleen in actie
komt, wanneer de bevoegde personen, in casu Burgemeester
en Wethouders van de gemeente Leeuwarden, daartoe opdracht
verlenen
Bij haar onderzoek heeft de commissie de overtuiging ge
kregen, dat de maatregelen, welke het Cevan heeft getrof
fen, de beveiliging van de geautomatiseerde gegevens en
de bescherming van de persoonlijke levenssfeer zoveel als
redelijkerwijs bij de huidige huisvesting mogelijk is ga
randeren.
De technische beveiligingen zoals bijvoorbeeld brandbe
veiliging, zullen verder verbeterd kunnen worden zodra
het Cevan haar nieuwbouwplannen zal realiseren.
Als een van de maatregelen heeft het Algemeen Bestuur van
het Cevan in zijn vergadering van 19 november j.l. een
"Regeling inzake de bescherming van gegevens in het auto
matiseringscentrum" vastgesteld. Deze regeling is geba
seerd op het advies-ontwerp, dat speciaal ten behoeve van
de regionale centra door de S.O.A.G. (Stichting tot Ont
wikkeling van Automatisering bij de Gemeenten) werd ont
wikkeld (zie voor deze regeling de bijlage).
Een bijzonder aspect van de bescherming van de persoon
lijke levenssfeer is de regeling van de eventuele vernie
tiging van de bevolkingsgegevens in geval sprake is van
bijzondere omstandigheden, zoals bijvoorb eld (dreiging
van) oorlog.
