gekomen. Dit geldt vooral voor het particuliere bedrijfsleven,
hetgeen ook wel begrijpelijk is, omdat in op rendement gerichte
bedrijven een te kort schietend inzicht in de resultaten zichzelf
straft. In het algemeen zijn de gemeentelijke comptabiliteitsvoor-
schriften hierbij ten achter gebleven, ondanks de omstandigheden dat
zorgvuldige kostenbewaking nodig is, niet alleen uit rendementsover
wegingen, maar ook omdat er sprake is van het beheer van gemeenschap
gelden. De ondoorzichtigheid en het doorgaans veel te laat ver
schijnen van de jaarrekeningen zijn funest voor de belangstelling
van deze verantwoordingsstukken en doen te kort aan de zorg die
aan de samenstelling ervan is besteed. Het verdient aanbeveling
cm ook de algemene dienst der gemeente op 31 december af te sluiten
en er naar te streven om de gemeenterekening met de rekeningen van
de bedrijven in het daaraan volgend voorjaar ter beschikking te
hebben. Wellicht ten overvloede zij de wenselijkheid benadrukt om
ook voor de algemene dienst een volledig commerciële boekhouding
- dus met balans en rekening van lasten en baten - in te voeren.
Niets staat de gemeente in de weg om, vooruitlopend op gewijzigde
comptabiliteitsvcorschriftenhiermee te beginnen.
De taak van de comptabele en van de administrateurs van de takken
van dienst ten aanzien van doelmatigheidsbewaking kan voorts nog
worden aangescherpt. Zij hebben hierin immers een taak in verband
met hun verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van
de v'erslaglegging
Y§EH2±il]S§2£Ll2§2E2£i22§2D£§E52§3S
De beoordeling van de gemeentebegroting (de vertaling van de beleids
voornemens) en van de gemeenterekening (de "nacalculatie") wordt be
moeilijkt door de veelheid van cijfers en de moeilijke leesbaarheid
De in de stukken gepresenteerde gegevens kunnen sprekender worden
gemaakt door ze in relatie te brengen, zowel met voorgaande jaren
als met de cijfers van vergelijkbare gemeenten. Aan een vergelijkend
budgetonderzoek dient geen al te grote waarde te worden toegekend,
maar de praktijk heeft toch wel geleerd dat een dergelijk onderzoek
een van de instrumenten kan vormen voor eigen beleidsanalyse.
Zoals reeds werd opgemerkt kan bij doelmatigheidsbecordeling gebruik
worden gemaakt van taakstellende begrotingen, normen en kengetallen,
interne en externe bedrijfsvergelijkinggecompleteerd door snelle
en duidelijke presentatie van de gegevens. Dit geldt met name ten
aanzien van de takken van dienst waar het streven naar rendement
meer accent heeft dan zulks bij de algemene dienst het geval is.
Het hanteren van de hier genoemde hulpmiddelen is vooral van toe
passing bij de dienst Gemeentewerken en het Grondbedrijf en - zij
het in wat mindere mate - bij de dienst Sport en Recreatie en de
Sociale Werkvoorziening. De resultaten van net Grondbedrijf en de
grondpolitiek in het algemeen vormen een dusdanig belangrijk onder
deel dat hier van prioriteit sprake is.
Bxj het doorlichten van de gemeentelijke activiteiten op het terrein
van de gezondheidszorg, sociale zaken en bejaardenzorg gaat het
vooral om de interne organisatie en het hanteren van kengetallen
en andere vergelijkingscijfersdata die aanleiding kunnen geven
tot nader gericht onderzoek,
subsidies
De beoordeling van de doelmatigheid van suosidieveriening is
uiteraard in sterke mate afhankelijk van de algemene subsidievoor
waarden. Algemene criteria zijn bezwaarlijk vast te stellen, gezien
da rol van politieke en maatschappelijke opvattingen. De besteding
van de gelden kan wellicht worden bekeken via steekproefsgewijze
onderzoeken en met gebruikmaking van verplichte accountantsrapportage,
teneinde subsidieverstarring te voorkomen, zou een gericht onderzoek
na verloop van enige jaren dienen te worden herhaald.
Bij de beoordeling van de personeelsformatie van de secretaris en
de takken van dienst spelen niet alleen de kwalitatieve en kwanti
tatieve bezetting een rol, maar ook de slagvaardigheid en de onder
linge taakverdeling. Wat dit laatste aangaat, ware o.m. te denken
aan de kwestie van integratie van de beleidsafdelingen met de uit
voerende afdelingen (bedrijven)Het gaat hier om een probleem dat
in meerdere gemeenten aan de orde is en waarvoor nog geen duidelijke
- 7 -
