- 2 -
De bewoners zullen in dit proces een belangrijke rol moeten vervullen en kunnen
dit slechts indien ze op gelijkwaardige basis qua kennis en practische mogelijk,
heden de locale overheid tegemoet kunnen treden.
Dit nu is weer afhankelijk van het zelf kunnen beschikken over mensen die de be
nodigde deskundigheid bezitten. De argumenten om te pleiten voor ondersteuning
die direct gekoppeld is aan de bewonersorganisatie en daar voor werkt in plaats
van een ondersteuning vanuit de locale overheid, zijn weergegeven op blz. 10 en
11 van het rapport.
Voor wat de functie en het werkterrein van het stedebouwkundige bureau,
waarin de gevraagde deskundigen organisatorisch worden ondergebracht betreft,
komt de nota tot de volgende aanbevelingen.
De functie van het bureau op zich is voorwaardescheppend, in die zin dat
het stedebouwkundigen aantrekt, zorgt voor de bevordering van de deskundig
heid en passende apparatuur en gereedschap.
De medewerkers van het bureau worden evenwel uitgeleend aan de wijken, waarbij
de mate waarin dit plaatsvindt afhankelijk is van de behoefte welke wordt vast
gelegd in de jaarlijkse wijkwerkplannen.
In de praktijk doen zich drie situaties voor, waarin de noodzaak tot deskundige
begeleiding zich manifesteert, te weten:
a. in de uitvoeringsfase, nadat de Raad zich heeft uitgesproken over de toekom
stige stedëBöuwkundige structuur en op basis daarvan de concrete verbetering]
plannen moeten worden ontwikkeld;
b. in de planfase, die voorafgaat aan de onder a bedoelde raadsuitspraak er
waarin dë randvoorwaarden voor de verbetering van de woonomgeving worden
vastgelegd;
c. in de tussenfase, waarin vooruitlopend op de planmatige aanpak in de uitvoe-
ringsfasë tijdëïijke voorzieningen worden getroffen.
De veelheid en diversiteit nopen tot een prioriteitsstelling.
Dit laatste is ook nodig uit practische overwegingen, omdat vooralsnog nie
verwacht mag worden dat voldoende stedebouwkundigen beschikbaar zullen komen om
de totale behoefte te dekken. Vanuit deze achtergrond wordt primair gekozen
voor een inzet tijdens de uitvoeringsfase, temeer omdat deze fase van groot be
lang is voor het welslagen van de stadsvernieuwing, een intensieve aanpak nood-
zakelijk is en omdat in het bijzonder in de I.S.R.-gebieden de uitvoeringsfase
duidelijk in de tijd begrensd is.
Niettemin moet de vrijheid voorbehouden worden om de stedebouwkundigei. in
te zetten tijdens de planfase en wel met name op die plaatsen en momenten waar
blijkt dat de bewonerswensen niet volwaardig meespelen in de beleidsoverweging,
Het inschakelen van een stedebouwkundige in de uitvoeringsfase wordt ver
volgens onderscheiden in een aantal concrete stappen, welke op blz. 17 t/m 19
van de nota zijn verwoord.
Het komt er in feite op neer dat het initiatief ligt bij de wijk, zij het in
nen de financiële en technische randvoorwaarden die de gemeente in zijn alge
meenheid en in het uitvoeringsplan in het bijzonder heeft geformuleerd. Hei
uiteindelijke plan wordt dan ook door de bewonersorganisatie ingediend, nadat
de stedebouwkundige de plantekening werkomschrijving en calculatie heeft afge
rond. Mocht dit plan niet of later in uitvoering worden genomen, dan zal van
uit de wijkorganisatie gezorgd moeten worden dat het blijft voldoen aan de
wensen van de bewoners. Tijdige en volledige informatie over mogelijke, la ere
ontwikkelingen alsmede het zichtbaar maken van de consequenties voor de inge
diende plannen moeten optimaal verlopen.
In de uitzonderingsgevallen, waarbij de stedebouwkundige wordt ingescha
keld in de planfase zal zijn taak in hoofdzaak bestaan uit het leveren van een
bijdrage aan de totstandkoming van goede randvoorwaarden voor de uitvoerin jsfV
Bij het bepalen van de organisatiestructuur is gekozen voor een construc
tie waarbij aansluiting wordt gezocht bij een reeds bestaande organisatie, in
plaats van het opzetten van een nieuwe zelfstandige privaatrechtelijke instel
ling.
De stadsvernieuwingskorporatie (S.V.K.) komt naar het oordeel van de opstellers
het meest in aanmerking om het stedebouwkundig bureau in zich op te nemen. Als
argumenten worden hiervoor aangedragen:
bewonersorganisaties hebben invloed op het beleid van de instelling;
het werkterrein van de S.V.K. vertoont nauwe verwantschap met dat van een
stedebouwkundig bureau;
- gezien de nauwe relatie tussen de bereidheid tot verbetering van de woningen
en het opknappen van de woonomgeving is het wenselijk beide functies in één
organisatie onder te brengen;
- de mogelijkheid tot verbreding van het werkterrein waardoor een gelijkmati
ger werkverdeling kan plaatsvinden;
- de S.V.K. heeft reeds een coördinerend bureau; door uitbreiding van het ta
kenpakket kan de financiële verhouding tussen dit bureau (overhead-kosten
en het uitvoerende werk gunstig worden beïnvloed;
bestuurlijk gezien behoeft er principieel niets te wijzigen, omdat het be
stuur van de S.V.K. gevormd wordt door en uit de bewonersorganisaties;
- in het veld heeft de S.V.K. reeds een goede relatie met de bewonersorganisa
ties, die als het ware als opdrachtgevers fungeren, hetgeen dezelfde opzet
is als bij het stedebouwkundig bureau;
vanuit de S.V.K. zijn goede werkrelaties ontstaan met de verschillende over
heden en instellingen c.q. groeperingen die zich bewegen op het terrein van
de stadsvernieuwing.
Uitbreiding van de S.V.K. met een stedebouwkundig bureau brengt logischer
wijs met zich mee, dat de afgevaardigden uit de werkgroep straatverbetering
vertegenwoordigd moeten zijn in het S.V.K.-bestuur. Ter zake zij verwezen naar
het organisatieschema op de blz. 24- t/m 26 van de nota.
Voor het bepalen van de omvang van het stedebouwkundig bureau is per wijk
een inschatting gemaakt van de mate waarin gebruik gemaakt zal worden van de
stedebouwkundige
Vooralsnog heeft men zich beperkt tot die gebieden, die onder de I.S.R. vallen
dan wel die waar de stadsvernieuwing ter hand wordt genomen met behulp van de
gebruikelijke subsidieregelingen.
Ook heeft men zich beperkt tot de gebieden waarvan de bewonersorganisaties zijn
aangesloten bij het O.S.O. Daarentegen stellen de opstellers zich op het stand
punt dat de dienstverlening zich ook kan uitstrekken tot de wijken buiten de
rondweg, indien de behoefte daaraan zich voordoet. Het is echter niet mogelijk
om nu reeds een prognose te maken van de mate waarin laatstgenoemde wijken in
derdaad behoefte aan ondersteuning hebben. Men komt tot de conclusie dat drie
stedebouwkundigen aangetrokken moeten worden om aan de veronderstelde behoefte
te kunnen voldoen.
Ten aanzien van de financiële consequenties wordt de verwachting uitge
sproken, dat er gunstige effecten zullen zijn waar te nemen, daar de bewoners
zich directer betrokken voelen bij het stadsvernieuwingsgebeurenEffecten, die
evenwel moeilijk kwantificeerbaar zijn.
Met een deskundige ondersteuning kunnen de bewoners daarentegen kwalita
tief goede plannen maken, die aanzienlijk minder bewerking van de ambtelijke
instanties vragen. Dit laatste zal dan kostenverlagend werken. De jaarlijkse
kosten worden geraamd op 250.000,Voor een nadere specificatie zij verwezen
naar blz. 36 en 37 van de nota.
Tegenover deze kosten kunnen inkomsten worden geraamd, die voorvloeien uit
verschillende subsidieregelingen, in de nota worden de volgende mogelijkheden
aangedragen:
- door verhoging van het activiteitenbudget van de bewonersorganisaties die ge
bruik maken van de stedebouwkundige;
hierdoor kan een groot deel worden verhaald op het rijk door middel van de
factor Sociale Zorg; opgemerkt wordt dat deze financieringswijze door de de
centralisatie van het welzijnswerk aanzienlijk onaantrekkelijker is geworden