Op het terrein van de volkshuisvesting is en wordt veel aandacht besteed
aan de kwalitatieve versterking van het woonmilieu.
Stadsvernieuwing is één van de hoogste prioriteiten en is krachtdadig ter
hand genomen; Leeuwarden is I.S.R.-gemeente geworden.
Het voornemen van de regering om geen extra aandacht meer te besteden aan
Leeuwarden in het kader van het verstedelijkingsbeleid, impliceert dat wordt
voorbijgegaan aan deze in het verleden gedane investeringen c.q. in gang ge
zette ontwikkelingen. Daarnaast wordt in het kader van het versterken van de
regionale karakteristieken te weinig gebruik gemaakt van de ontwikkelings
potenties, die Leeuwarden op grond van zijn bijzondere positie in de provin
cie inneemt. Een bijzondere positie die ook, mede door de aanwijzing tot
groeipool, door de Rijksoverheid is onderkend.
De sociaal-economische positie en de ontwikkelingspotenties van Leeuwarder
moeten bezien worden in het licht van de positie van de provincie als ge
heel. Binnen de Nederlandse verhoudingen is deze positie niet optimaal.
Het beleid, dat door de rijks- en provinciale overheid in gang is gezet
om de sociaal-economische structuur van Friesland te versterken, zal moeten
worden gecontinueerd. Daarbij zal een door de Rijksoverheid gesteund struc
tureel beleid, gericht op het benutten van de in het verleden gedane inves
teringen en het voortborduren op de in gang gezette ontwikkelingen en de
aanwezige ontwikkelingspotenties, centraal moeten staan.
Gelet op de plaats en functie van Leeuwarden in het regionale gebeuren,
moet Leeuwarden als het sterkste punt voor de ontwikkelingspotenties in
Friesland worden gekenschetst. Die potenties zijn gelegen in en af te lei
den uit een aantal gegevenheden en ontwikkelingen.
Leeuwarden is het centrum van de werkgelegenheid in Friesland.
Uit de analyse van de pendelstromen met een saldo van rond de 18.500 blijkt
de afhankelijkheid van vele Friese gemeenten van de werkgelegenheidsontwik
keling in Leeuwarden. Er is sprake van een belangrijke concentratie van
werkgelegenheid in de voedings- en genotmiddelenssector en in de daarmee
verbonden dienstverlenende bedrijven. Daarnaast heeft Leeuwarden een sterke
positie in de andere dienstverlenende sectoren.
Leeuwarden heeft een hoogwaardig winkelcentrum waarvan de aantrekkingskracht
over een groot gebied van Friesland uitstraalt.
In Leeuwarden is een concentratie van voorzieningen en verzorging tot stand
gebracht. Dit voorzieningenpakket bepaalt in een weinig verstedelijkt gebied
het voorzieningenniveau voor geheel Friesland.
Leeuwarden is het centrum van Friesland op het terrein van met name ook de
sociaal-culturele, onderwijskundige en medische infrastructuur.
Gezien de concentratie van voorzieningen en werkgelegenheid zal een verdere
bevolkingsconcentratie in Leeuwarden moeten plaatsvinden.
- 7 -
Het werkgelegenheidsbeleid heeft in Leeuwarden naast de stadsvernieuwing de
hoogste prioriteit. Er zijn daartoe reeds aanmerkelijke inspanningen ver
richt
In de voorwaardenscheppende sfeer, met name in de infrastructuur, hebben
Leeuwarden en de provincie reeds veel geïnvesteerd.
Een en ander pleit er voor Leeuwarden in het kader van het Verstedelijkings
beleid een bijzondere positie toe te kennen, waarbij met Rijks- en provin
ciale steun de aanwezige ontwikkelingspotenties worden uitgebuit. Overigens
wordt verwezen naar de bij dit commentaar behorende bijlage, waarin een
kwantitatieve onderbouwing terzake is opgenomen.
Conclusie
Op basis van het voorafgaande moet worden geconcludeerd, dat uit de beleids
voornemens van de regering inzake de verstedelijking blijkt, dat de bijzondere
positie van Leeuwarden, die in de Verstedelijkingsnota 1978 aan Leeuwarden was
toegekend, wordt teruggedraaid.
Gelet op hetgeen zich heeft afgespeeld sinds de Verstedelijkingsnota 1978 is
dit onaanvaardbaar. Van een uitwerking van de beleidslijnen van de verstedelij-
kingsnota is voor Leeuwarden in het geheel geen sprake.
De provincie en de gemeente hebben in de afgelopen jaren alles in het werk
gesteld om de functie en taak, die Leeuwarden op basis van de verstedelijkings
nota is toegedacht, in de huidige tijd gestalte te geven.
Het is onbegrijpelijk dat de Rijksoverheid zich thans onttrekt aan haar ver
antwoordelijkheid en een beleid voor Leeuwarden aandraagt, dat haaks staat op de
doelstelling die de regering zelf beoogt, namelijk het benutten van gedane in
vesteringen en het uitbuiten van de in gang gezette ontwikkelingen c.q. de aan
wezige ontwikkelingspotenties.
De omstandigheden, die er in het recente verleden toe hebben geleid om aan
Leeuwarden een bijzondere status binnen het verstedelijkingspatroon toe te ken
nen hebben nog niets aan kracht ingeboet.
De in de Verstedelijkingsnota 1978 uitgezette beleidslijnen ten aanzien van
de versterking van de positie van Leeuwarden, moeten onverminderd worden voort
gezet. Leeuwarden zal in dat kader dan ook in de Structuurschets Stedelijke
Gebieden 1983 tot stadsgewest moeten worden aangewezen. De structuurschets zal
op grond daarvan als zodanig moeten worden aangepast.
Leeuwarden, 21 december 1983-
- 6 -
