- 8 -
In de per 1 juni 1985 ingevoerde woningdelersregeling zijn ook bepaling:
vervat omtrent het op commerciële basis samen bewonen van een woning in
de vorm van het hebben van een kostganger of een onderhuurder. Omdat de
woningdelersregeling tamelijk uitgebreid is, volstaan wij voor wat be
treft de inhoud van deze regeling er kortheidshalve mee te verwijzen na:
de voor U ter inzage gelegde brief van de directeur G.S.D.
d.d. 9 mei 1985 waarmee de cliënten van de dienst persoonlijk van de in
houd van de regeling op de hoogte zijn gesteld.
Zoals ook in deze brief tot uiting is gebracht, hebben wij zo
wel principiële als praktische bezwaren tegen de invoering van de wo
ningdelersregeling
Deze bezwaren komen kort samengevat op het volgende neer:
- de maatregelen zijn principieel onjuist, ze betekenen immers een
aanslag op de all-in systematiek van de norm-uitkeringen van de
Algemene Bijstandswet
- de maatregelen betekenen een verdergaande inbreuk in de privacy van
de burgers;
- de maatregelen zijn naar hun aard, door hun gekompliceerdheid en ge
brekkige interne samenhang in meer algemene zin niet effektief kon-
troleerbaar; uitvoering van deze maatregelen leidt als gevolg ni ervan
tot rechtsongelijkheid;
- de maatregelen bieden een veelheid aan ontwijkingsmogelijkheden;
ze nodiganuit tot een"kreatieve"wetsuitleg; de maatregelen zijn frauce
gevoelig- in publieke kommentaren is zelfs wel gezegd dat de maatrege
len uitnodigen tot fraude;
- de maatregelen zullen mede als gevolg van wat hierboven wordt opge
merkt niet tot de verwachte bezuiniging van 195 min. leiden; te ver
wachten is dat slechts een fraktie daarvan gerealiseerd zal worden,
omdat de daling van de uitkeringen geringer zal zijn dan verwacht, ter
wijl de (extra) uitvoeringskosten desondanks in volle omvang gemaakt
moeten worden.
- de maatregelen zullen met name hard aankomen in gezinnen met thuis
wonende meerderjarige of verdienende kinderen; er gaat een sterke druk
van uit om gezinsverbanden of samenlevingsverbanden formeel (en feitej
lijk?) te verbreken.
- 9 -
Om de uitvoering van deze regeling ondanks de bovengenoemde bezwaren
toch soepel te kunnen laten verlopen, hebben wij gemeend om in de bo
vengenoemde brief van de directeur G.S.D. aan de cliënten van de dienst
behalve omtrent de zakelijke inhoud van de woningdelersregeling ook
nadrukkelijk te moeten wijzen op andere informatiebronnen die ter zake
voor de betrokken cliënten van belang kunnen zijn. Ook in Huis aan
Huis hebben wij hier inmiddels aandacht aan besteed
Met deze voorlichtende en verwijzende activiteiten hebben wij de
cliënten zeer wel in staat gesteld om te beoordelen welke omstandig
heden wel en welke niet tot een korting op de uitkering leiden.
Of iemand tot de categorie woningdelers behoort,wordt bepaald aan
de hand van de feitelijke gegevens die de cliënt invult op het daartoe
ontworpen formulier dat voor U ter inzage is gelegd.
In dit formulier wordt uitgegaan van de benadering dat personen die
op niet commerciële basis samen één woning bewonen als woningdelers
moeten worden beschouwd indien zij niet voldoen aan de criteria die
voor de in deze notitie (paragraaf 3.1, 3.2 en 3.4) aangegeven andere
bijstandscategorieën gelden.
3.4. Kostgangers en onderhuurders.
Onder een kostganger wordt verstaan een persoon die tegen betaling van
een zakelijke prijs kost en inwoning geniet zonder deel uit te maken van
de leefeenheid die de woning ook bewoont. Onderhuurders ontvangen
alleen het genot van inwoning.
Het betalen van een zakelijke prijs is derhalve van doorslaggevende be
tekenis voor de beantwoording van de vraag of iemand kostganger danwel
bijvoorbeeld woningdeler is.
Dit kan worden aangetoond door overlegging van het daarop betrekking
hebbende contract of door overlegging van betalingsbewijzen.
3.5. Wijze van onderzoek.
Niet alleen de onduidelijkheid over de maatstaven van beoordeling van
leefsituaties heeft onrust onder uitkeringsgerechtigden teweeg gebracht;
deze onrust werd vooral ook veroorzaakt door meningen die postvatten
over de wijze waarop onderzoek gedaan zou worden. Bijna spreekwoordelijk
is het "tandenborstel tellen" geworden.