1. Inleiding
De gemeente heeft de taak om de door haar vastgestelde regelgeving uit te voeren,
daarop toezicht uit te oefenen en te handhaven. Deze taak geldt ook voor wettelijke
regelingen van hogere overheden.
Handhaving van de regelgeving kan plaats vinden met behulp van een drietal
methoden, te weten:
- bestuursrechtelijke
- privaatrechtelijke
- strafrechtelijke
In deze notitie worden de bestuursrechtelijke uitgangspunten van het toezicht- en
handhavingsbeleid van de gemeente Leeuwarden gepresenteerd. Daarnaast is een
aantal organisatorische uitgangspunten opgenomen.
De definitie van handhaving wordt door Michiels (1995)' omschreven als "elke
handeling die er op gericht is de naleving van rechtsregels te bevorderen of een
overtreding te beëindigen". Een brede definitie, waardoor het mogelijk wordt ook de
omschrijving van de norm, toezicht, voorlichting e.d. binnen dit kader te laten vallen.
De definitie binnen het kader van deze uitgangspuntennotitie is enger en bovendien
wordt voor toezicht een afzonderlijke definitie gegeven.
Onder handhaving wordt in deze notitie verstaan:
"Toepassing van de dwangmiddelen bestuursdwang en dwangsom".
Onder toezicht wordt verstaan:
"Het uitoefenen van toezicht als bedoeld in de Algemene wet bestuursrecht of
specifieke regelgeving, met gebruik making van daartoe verleende speciale rechten
en/of bevoegdheden".
Op 1 januari 1998 is de derde tranche van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) in
werking getreden. Hoofdstuk 5 van de Awb bevat regels over toezicht en
handhaving. In de Handleiding Algemene wet bestuursrecht derde tranche gemeente
Leeuwarden wordt hierop uitvoerig ingegaan.
Waarom een notitie met uitgangspunten voor het handhaving- en toezichthoudende
beleid?
Hiervoor zijn meerdere redenen aan te dragen, onder meer:
de Awb stelt verschillende eisen aan het handelen van gemeenten op het gebied
van toezicht en handhaving (hoofdstuk 5 Awb);
burgers hebben er recht op dat de instrumenten toezicht en handhaving, met
mogelijk verstrekkende gevolgen, met de nodige zorg en waarborgen tegen
willekeur wordt uitgevoerd;
in verband met gerechtelijke procedures is het noodzakelijk om éénduidige
uitgangspunten voor het beleid vast te stellen;
zekerstellen van maatschappelijke waarden en normen;
nog te ontwikkelen beleid kan op de vastgestelde uitgangspunten worden
gebaseerd;
het Bestuursprogramma 1998 - 2002 gemeente Leeuwarden;
de rapportage van de Commissie bestuursrechtelijke en privaatrechtelijke
handhaving
De gemeente Leeuwarden heeft op verschillende gebieden toezicht en handhaving-
beleid in voorbereiding. Dit beleid mag niet in strijd zijn met de in deze notitie
vastgestelde beleidsuitgangspunten, tenzij het betreffende bestuursorgaan
uitdrukkelijk bepaalt dat afgeweken wordt.
1. F.C.M.A. Michiels:"bestuurlijke handhaving in ontwikkeling". Alphen a/d Rijn, 1995
1