3. Multicultureel Leeuwarden in de praktijk
3.1 Wat doet de gemeente voor Leeuwarders uit minderheidsgroepen?
3.2 Werkdoelen
Op basis van de beleidsdoelen kunnen vervolgens werkdoelen worden geformuleerd, en concrete
maatregelen en faciliteiten. Daarbij besteden wij aandacht aan algemene en specifieke activiteiten
voor leden van minderheidsgroepen. In dit onderdeel van het plan wordt tevens aandacht gegeven
aan de financiële aspecten van de activiteiten. Allereerst gaan wij hieronder echter kort in op datgene
wat de gemeente op dit moment al doet voor (leden van) minderheidsgroepen.
Het beleid van de gemeente Leeuwarden richt zich direct of indirect op inwoners van de gemeente en
dus ook op minderheden. Op veel deelterreinen van het beleid worden risicofactoren voor achterstand
gehanteerd als een laag inkomen, werkloosheid, verslaving, onderwijsachterstanden en een
gebrekkige zelfredzaamheid. Alle algemene en achterstandsgerichte voorzieningen in de gemeente
Leeuwarden staan in principe open voor allochtone Leeuwarders.
Daarnaast wordt op de verschillende beleidsterreinen binnen het gemeentelijke beleid specifiek
rekening gehouden met etniciteit. Een overzicht van die gemeentelijke activiteiten vindt u in bijlage 3.
Wij willen de activiteiten in de bijlage in de huidige vorm voortzetten. Ze sluiten namelijk goed aan bij
de in het vorige hoofdstuk geformuleerde visie, waarbij achterstanden centraal staan.
Tussen de onderstaande drie uitvoeringsthema's bestaan dwarsverbanden. In de tabel in paragraaf
3.3 worden die verbanden expliciet gemaakt.
3.2.1 Kennis
Binnen onze monitor voor het Grotestedenbeleid besteden wij (beperkte) aandacht aan de
minderheidsgroepen in de Leeuwarder samenleving. Daarnaast wordt op vele plekken binnen de
organisatie informatie verzameld over die groepen. Die informatie wordt op dit moment slechts in
beperkte mate bij elkaar gebracht en is daardoor niet altijd bruikbaar en toegankelijk voor
betrokkenen. Om te bepalen wat de effecten van het door de gemeente gevoerde beleid zijn en om na
te gaan of en in welke mate specifieke, gemeentelijke aandacht voor bepaalde thema's en
doelgroepen nodig is, is voldoende kennis over die thema's en doelgroepen onontbeerlijk.
3.2.2 Communicatie
Onder het thema communicatie gaan wij achtereenvolgens in op werkdoelen ten behoeve van het
individuele lid van een (minderheids-)groep, van de minderheidsgroepen als gesprekspartner van de
overheid en van de algemene organisaties en voorzieningen voor de Leeuwarder burger.
a. De individuele burger
De individuele burger -allochtoon en autochtoon- bepaalt de multiculturele samenleving zoals die ons
voor ogen staat. Daarvoor zal de burger de kansen die hij/zij krijgt om deel te nemen aan die
samenleving moeten grijpen. Niet iedereen beschikt echter over alle kennis en vaardigheden om dat
te doen. Algemene voorzieningen als de preventieve gezondheidszorg, het maatschappelijk werk en
het onderwijs werken dan ook aan het verbeteren van die kennis en vaardigheden. Deels hebben
problemen rondom de integratie van minderheden in de samenleving ook een specifieke, soms
cultuurgebonden component. Wij denken daarbij aan vraagstukken die te maken hebben met de eigen
cultuur en normen en waarden in relatie tot die van de autochtone bevolking. Meer concreet gaat het
om:
Kwesties rondom vrouwen, jeugdigen en ouderen.
(Toegang tot) specifieke scholing.
Onbekendheid met of problemen bij de toegang tot algemene voorzieningen.
Verhogen van de kennis over de culturele diversiteit bij de autochtone Leeuwarders.
Opvoedingskwesties.
In een beleid dat op multiculturalisatie is gericht is het van belang te beoordelen in welke mate de
bovenstaande kwesties leiden tot belemmeringen bij het deelnemen aan de lokale samenleving. Dat is
niet altijd en bij alle (leden van) minderheidsgroepen het geval. Wij willen dan ook toewerken naar een
voorziening, die -waar nodig- door middel van het geven van informatie en advies bijdraagt aan de
deelname van individuen uit minderheidsgroepen aan de Leeuwarder samenleving. De voorziening
dient bovendien bij te dragen aan de toegankelijkheid van algemene instellingen in Leeuwarden voor
de betreffende personen en treedt dus niet in de plaats van die voorzieningen. Waar mogelijk worden
de leden van minderheidsgroepen gestimuleerd gebruik te maken van eikaars kennis over de
Leeuwarder samenleving.
b. De minderheden als gesprekspartner
Vraagsturing is een thema waarin wij de afgelopen jaren op verschillende terreinen hebben
geïnvesteerd. Met leden van de minderheidsgroepen hebben wij in het voortraject van dit
uitvoeringsplan vier thema-avonden belegd. Tijdens dat voortraject heeft ook Kleurrijk Beraad
nadrukkelijk een stem gehad (onder andere in hun Notitie Multicultureel Centrum van december
1999).
Ook in de toekomst willen wij over ons beleid blijven communiceren met leden van de
minderheidsgroepen. In die communicatie kiezen wij voor drie kanalen:
Directe communicatie tussen de gemeente en groepen burgers en individuen.
Directe communicatie tussen de gemeente en een platform, dat kan dienen als
aanspreekpunt voor alle minderhedenorganisaties.
Indirecte communicatie van de gemeente met burgers en organisaties via de
professionele uitvoeringsorganisaties.
De indirecte communicatie zullen wij met name hanteren wanneer het om kwesties gaat waarvoor
binnen het bestaande beleid oplossingen gevonden kunnen worden. Aparte besluitvorming daarover
is veelal niet nodig. Van belang voor de gemeente is wel dat uitvoerende instellingen voldoende op de
hoogte zijn van en werken vanuit de gemeentelijke beleidsdoelen. Ook van belang is het feit dat
signalen vanuit de minderheidsgroepen die bij de instellingen binnenkomen, doorgespeeld worden
aan de gemeente.
De directe communicatie met groepen en individuen zal op het huidige niveau voortgezet worden.
Dat betekent dat de gemeente te allen tijde aanspreekbaar moet zijn voor burgers, maar ook dat de
gemeente met enige regelmaat die burgers opzoekt om hun mening te vragen over (aspecten van) het
gemeentelijke beleid. De themabijeenkomsten georganiseerd voor leden van minderheidsgroepen in
het kader van de vernieuwing van het minderhedenbeleid sluiten op dit uitgangspunt aan.
Voor de dagelijkse contacten met minderhedenorganisaties, maar ook voor gevraagde en
ongevraagde advisering over beleid dat van belang is voor minderheden heeft de gemeente behoefte
aan een helder aanspreekpunt. Zo'n platform zal in onze visie als scharnier optreden tussen de
minderheidsgroepen enerzijds en de lokale overheid en andere beleidsbepalende organisaties
anderzijds. Kleurrijk Beraad zal zich verder moeten ontwikkelen tot zo'n platform. In onze visie is het
platform:
Goed op de hoogte van relevante beleidsontwikkelingen ("mee-weten").
Actief bezig met lopende en te verwachten ontwikkelingen ("meedenken")
Eén van de adviseurs van de gemeente bij beleidskwesties die van belang zijn voor (een
deel van) de Leeuwarder minderheden ("meepraten")
De partij die adviseert op welke wijze de gemeentelijke middelen voor activiteiten van de
minderhedenorganisaties worden ingezet binnen de door de gemeente gestelde kaders
("meebeslissen")
c. Laagdrempelige algemene voorzieningen
De gemeente heeft vastgesteld, dat specifieke, doelgroepgerichte voorzieningen in veel gevallen
afgebouwd moeten worden. Daarvoor in de plaats hebben wij gekozen voor een achterstandsgerichte
aanpak en een goed algemeen voorzieningenniveau. Dat stelt eisen aan de toegankelijkheid voor
burgers (en daarmee aan de kwaliteit) van algemene en achterstandsgerichte voorzieningen. Los van
de professionaliteit van de voorzieningen op het eigen vakgebied -die wat ons betreft niet ter discussie
staat- gaat het dan met name om zaken als voorlichting en communicatie. Communicatie verschilt per
5
