Bijlage 2: Wie zijn de Leeuwarder minderheden?
In deze paragraaf geven wij via een aantal cijfers een globaal beeld van de Leeuwarders uit
minderheidsgroepen. De gegevens zijn afkomstig uit de Gemeentelijke bevolkingsgegevens. Tenzij
anders vermeld, wordt er hieronder vanuit gegaan dat iemand tot een bepaalde bevolkingsgroep hoort
wanneer hij-/zijzelf of een van zijn/haar ouders in een bepaald land is geboren.
Uit tabel 1 blijkt dat Surinamers de grootste niet-autochtone bevolkingsgroep vormen. Hun aantal
neemt echter af. Wat opvalt is dat het aantal van de andere groepen "oudkomers" (Turken,
Marokkanen en Zuid-Europeanen) wel flink toeneemt. Ook sterk toegenomen is het aantal
vluchtelingen in de afgelopen twee jaar. De vluchtelingen nemen in Leeuwarden t.o.v. landelijke
gegevens een hoog aandeel van het totaal aantal nieuw-gevestigde migranten voor hun rekening. In
verhouding tot de andere G-25-steden is het aandeel van Turken, Marokkanen en Antillianen in de
totale Leeuwarder bevolking laag en het aandeel van de vluchtelingen hoog.
Tabel 1: Verdeling en ontwikkeling bevolking naar bevolkingsgroepen 1996-1999 (t/m april; bron:
jaarboeken GSB)
aantal '96
aantal '99
toe-/afname
Autochtonen
76.279
75.571
-0,9
Turken
364
399
9,6
Marokkanen
784
876
11,7
Surinamers
1.311
1.299
-0,9
Antillianen
436
573
31,4
Overige minderheden
645
722
11,9
Vluchtelingen
904
1.446
60,0
Overge allochtonen
7.500
7.942
5,9
Totaal
88.223
88.828
0,7
afkomstig uit Zuid Europa, Tunesië en Kaapverdië
afkomstig uit Vietnam, Irak, Iran, Somalië en Ethiopië
afkomstig uit andere herkomstlanden
De bovenstaande gegevens zijn te weinig gedifferentieerd om een algemene en voor beleidsvorming
bruikbare indruk te krijgen van de multiculturele bevolkingssamenstelling. Met name een verdeling
naar leeftijdscategorieën levert een goede aanvulling. De meest in het oog springende conclusie die
getrokken kan worden op basis van tabel 2 is dat bijna 20 van de Leeuwarder 0-24-jarigen tot de
allochtonen gerekend kan worden. Bij de ouderen (55-plussers) is dat slechts 8 Het aantal oudere
allochtonen in Leeuwarden ligt echter wel hoger dan in eerdere jaren.
Tabel 2: Verdeling autochtonen en allochtonen naar leeftijdscategorieën (1999; bron: GBA)
Totaal
Autochtonen
Absoluut
Relatief
Allochtonen
Absoluut
Relatief
Voorschoolse periode (0-4 jr.)
4.836
3.878
80,2
958
19,8
Jeugd (5-14 jr.)
9.235
7.309
79,1
1.926
20,9
Oudere jeugd jongvolw. (15-24)
15.016
12.284
81,8
2.732
18,2
Volwassenen (25-54 jr.)
38.647
32.746
84,7
5.901
15,3
Jonge ouderen (55-69 jr.)
11.141
9.966
89,5
1.175
10,5
Oudere ouderen (70 jr.>)
9.887
9.335
94,4
552
5,6
Totaal
88.762
75.518
85,1
13.244
14,9
Tenslotte kijken we hieronder naar de verdeling op basis van leeftijd binnen de verschillende
bevolkingsgroepen. Opnieuw is sprake van duidelijke verschillen. Het algemene beeld bij de
minderheden (relatief veel jeugdigen, een gemiddeld aandeel volwassenen en weinig ouderen) gaat
op voor "oudkomers" en "nieuwkomers". Binnen die groep is echter wel sprake van grote verschillen:
zo ligt de bevolkingsopbouw bij de Zuid-Europeanen en met name de groep overige allochtonen dicht
bij die van de autochtone bevolking. Die van de groep vluchtelingen wijkt daar het sterkst van af.
Duidelijke en opvallende afwijkingen van het gemiddelde zijn:
16
Het hoge aandeel jong-volwassenen bij de Turkse en Antilliaanse bevolkingsgroep.
Het (zeer) hoge aandeel jeugd bij de Marokkanen.
Het hoge aandeel jonge kinderen bij Turken, Marokkanen en (met name) vluchtelingen.
Het beperkte aantal volwassenen bij de Marokkanen.
Het geheel ontbreken van 70-plussers bij de Turken.
Tabel 3: Verdeling verschillende bevolkingsgroepen over leeftijdscategorieën (in 1999; bron: GBA)
0-4
5-14
15-24
25-54
55-69
70>
Turken
10,3
16,8
25,1
42,4
5,5
0,0
Marokkanen
10,1
27,1
20,3
37,8
4,5
0,2
Surinamers
9,5
19,1
19,9
44,6
5,8
1,0
Antillianen
6,6
19,4
29,5
42,1
2,3
0,0
Overige minderheden
9,1
13,2
20,6
46,4
8,9
1,8
Vluchtelingen
12,7
19,5
21,4
43,9
2,0
0,5
Overige allochtonen
5,3
11,2
19,8
48,1
11,8
3,9
Autochtonen
5,1
9,7
16,3
43,4
13,2
12,4
Totaal
5,4
10,4
16,9
43,5
12,6
11,1
afkomstig uit Zuid Europa, Tunesië en Kaapverdië
afkomstig uit Vietnam, Irak, Iran, Somalië en Ethiopië
afkomstig uit andere herkomstlanden
Tenslotte kijken we hieronder naar de verdeling van de allochtone stadsbevolking over de wijken.
Doordat er grote verschillen zitten in de totale bevolkingsomvang per wijk (in 1999: schil-
West/binnenstad: 22.394 en Wieienpolle/Schepenbuurt: 1.773 inwoners), zijn op basis van de tabel
alleen over de ontwikkeling van de allochtone bevolking per wijk zinnige uitspraken te doen. Dan valt
de zeer sterke stijging van het aantal allochtonen inde Vrijheidswijk op. In mindere mate geldt dat ook
voor Camminghaburen. De hoge relatieve stijging in het buitengebied is minder opvallend als de
absolute aantallen ernaast gezet worden.
Tabel 4: Ontwikkeling aantal etnische minderheden tussen 1-1-1996 en 1-1-1998 (per wijk; bron
jaarboeken GSB)
Aantal allocht
idem, per
idem, per
idem, per
toe-/af-
totale be
per 1-1-1996
1-1-1997
1-1-1998
1-1-1999
name '96-99
volking wijk
Schil-Oost
1.826
1.863
1.919
2.000
9,6
neemt af
Bilgaard
1.738
1.759
1.854
1.835
5,6
neemt af
Vrijheidswijk
1.182
1.344
1.465
1.565
32,4
neemt toe
Heechterp/Schieringen
908
949
985
1.016
11,9
neemt af
Wieienpolle/Schepenbuurt
390
405
398
385
-1,4
neemt toe
Schil-West/Binnenstad
2.105
2.221
2.241
2.344
11,4
blijft gelijk
Camminghaburen
1.599
1.697
1.759
1.787
11,8
neemt toe
Stadsrand Zuid-West
1.963
1.915
1.945
1.994
1,6
neemt af
Buitengebied Zuid en
Noord
242
259
284
318
31,6
neemt toe
Totaal
11.953
12.411
12.849
13.244
10,8
neemt toe
afkomstig uit Zuid Europa, Tunesië en Kaapverdië
afkomstig uit Vietnam, Irak, Iran, Somalië en Ethiopië
afkomstig uit andere herkomstlanden
17