SAMENVATTING
Deze nota
Onderhavige nota behandelt vrijwilligerswerk in Leeuwarden in algemene zin, en in het
kader van activering en reïntegratie van langdurig werkloze bijstandsgerechtigden.
Allereerst wordt een algemene situatieschets gegeven. Vervolgens komt het huidige
Leeuwarder beleid inzake werk door en voor vrijwilligers en inzake activering van
uitkeringsgerechtigden aan bod. Een inventarisatie en analyse van huidige knelpunten
en kansen, afgezet tegen Leeuwarder ambities en verantwoordelijkheden, leidt tenslotte
tot een aantal voorstellen voor nieuw beleid. Het programma van uitvoering laat de
concrete vertaling hiervan zien.
Algemene situatieschets
Met de term vrijwilligerswerk wordt over het algemeen aangeduid: 'Werk dat in enig
georganiseerd verband onverplicht en onbetaald wordt verricht ten behoeve van
anderen of de samenleving'. Het terrein waarop vrijwilligerswerk wordt verricht is zeer
breed, van sport en cultuur tot levensbeschouwing en zorg. Ook de motivatie om
vrijwilligerswerk te doen kan enorm uiteenlopen; om enkele voorbeelden te noemen:
het kan een manier zijn om je te ontplooien of om contacten op te doen, maar het kan
ook een bijdrage zijn aan het verbeteren van de maatschappij.
Landelijk gezien verricht ongeveer 34% van de bevolking boven de 18 jaar regelmatig
vrijwilligerswerk, waarmee zij in totaal jaarlijks circa 500 miljoen productieve uren
maken, ook wel geraamd op 11 miljard guldens. Het aantal in Leeuwarden actieve
vrijwilligers wordt geschat op 18.000.
Er zijn landelijk gezien enkele verschuivingen in type vrijwilliger en type
vrijwilligerswerk, waarvan de twee belangrijkste wellicht de vergrijzing en de afname
van deelname door vrouwen zijn.
Het beleid op landelijk niveau richt zich voornamelijk op de ondersteuning van de
landelijke steunfunctie en het wegnemen van belemmeringen in wet- en regelgeving.
De provincies ondersteunen de provinciale steunfuncties op het gebied van
vrijwilligerswerk en daarmee samenhangende terreinen als mantelzorg.
Huidig gemeentelijk beleid
Het beleid van de gemeente Leeuwarden ten aan zien van het vrijwilligerswerk heeft
zich tot nu toe vooral gericht op een zestal vormen van facilitering. Allereerst de
subsidiëring van organisaties en activiteiten op het terrein van sport, cultuur en sociaal
maatschappelijk werk. Het doel van de activiteit of organisatie is hierbij criterium, niet
het feit dat er met vrijwilligers wordt gewerkt. Ten tweede de ondersteuning van het
Vrijwilligerssteunpunt in organisatie- en huisvestingskosten, op basis van de algemeen
ondersteunende rol die zij vervullen ten behoeve van het vrijwilligerswerk in
Leeuwarden. Ten derde zijn via het gemeentelijke projekt "Ondersteuning Vrijwilligers
Organisaties" (OVOL) circa 15 vrijwilligersorganisaties versterkt met buurtconciërges
en sportassistenten, onderdeel van BV Sport. Ten vierde: vrijwilligersorganisaties
kunnen gebruik maken van gesubsidieerde cursussen Vormings- en Ontwikkelingswerk
voor Volwassenen. Ten vijfde: de gemeente subsidieert arbeidsplaatsen voor