Voorbeeld:
Een partij A rolt elke 3 maanden een 3-maands kasgeldlening
door. De gedachte is dat op dat moment de korte tarieven
vrij laag liggen, op zeg 3.5%. Om het gevaar van een sterke
stijging te neutraliseren koopt A een cap op het niveau
4%, voor een periode van twee jaar. Stel dat bij het begin
van de derde cap-periode de rente gestegen is tot 4.2%. Op
dat moment moet A lenen tegen een tarief van 4.2%, de cap
vergoedt echter 0.2%, zodat de lening effectief op 4%
uitkomt. Van een rente lager dan 4% kan A wel profiteren.
Floor
De floor beschermt de koper tegen een te lage rente bij
beleggen. Indien de rente onder een bepaald niveau daalt
(het floor-niveau) ontvangt men van de tegenpartij het
verschil. Bij een combinatie belegging (bijvoorbeeld een
doorrollend 3-maands deposito) plus floor, is men verzekerd
van het floor-niveau als rendement.
Collar
De collar is een combinatie van een cap en een floor. Men
koopt een cap (ontvangt bij een rente boven het cap-niveau)
en men verkoopt een floor (betaalt bij een rente onder het
floor-niveau)Met de collar kan men de rente op een
toekomstige financiering binnen een bepaalde bandbreedte
(de collar) fixeren.
Voorbeeld:
Partij A uit het cap-voorbeeld vindt een rente van 3.5%
laag genoeg, hij besluit een gedeelte van de betaalde cap-
premie terug te verdienen door de verkoop van een floor op
het niveau 3.5%. Komt de rente boven de 4% ontvangt hij het
verschil, komt de rente onder de 3.5% dan betaalt hij het
verschil. Het resultaat van de collar is dat A altijd geld
leent met een rente tussen de 3.5% en 4%.
Omgekeerd, de verkoop van een cap en de aanschaf van een
floor, brengt het rendement van een bijbehorende belegging
binnen de bandbreedte van de collar.
Een argument voor de aanschaf van een collar is dat een
eenzijdige bescherming (de aankoop van een cap of een
floor) vaak een dure oplossing is, de vergoeding op de
geschreven (verkoop) optie, brengt de prijs omlaag. Het is
verstandig een collar alleen te gebruiken in combinatie met
een belegging of een lening. Doet men dat niet dan staat
men volledig open aan de risico's van de verkochte optie.
Swaption
De swaption is de optie op een swap. De bezitter heeft het
recht, maar niet de plicht, om binnen een bepaalde tijd een
swap (met vooraf afgesproken karakteristieken) aan te gaan.
De swap op zichzelf kan men beschouwen als een fixerend
product, die risico's maar tevens ook profiteren uitsluit.
Met een optie op een swap zal de bezitter deze alleen in
werking laten treden indien risico's uitgesloten moeten
worden
32
TRADITIONELE GELDMARKT INSTRUMENTEN
Rekening-courant
Inkomend en/of uitgaand betalingsverkeer vormt de basis van
een rekening-courant. Veelal zal aan een rekening-courant
een bepaalde kredietfaciliteit hangen waardoor tijdelijke
liquiditeitstekorten door de rekening-courant gedekt
worden. Overschrijding van de kredietlimiet zal niet zonder
meer mogelijk zijn en in elk geval het in rekening brengen
van excedentrente tot gevolg hebben. Het voordeel van de
rekening-courant is uiteraard de flexibiliteit. Meestal
vindt de renteberekening ingeval van een debetstand plaats
over de werkelijke valutaire debetstand. Het komt echter
ook voor dat er afsluitprovisie en/of kredietprovisie in
rekening wordt gebracht. Het debettarief en de
creditvergoeding zijn over het algemeen niet de meest
gunstige tarieven waartegen geld geleend danwel uitgezet
kan worden.
Callgeld
Bijna net zo flexibel maar prijstechnisch gezien
interessanter dan de rekening-courant, is het zogenaamde
call-geld (ook wel daggeld genoemd)Het kenmerk van een
call-geldlening is dat het een lening voor onbepaalde tijd
is die dagelijks gewijzigd kan worden. Formeel gezien kan
een bank een call-geldlening dagelijks opeisen maar in de
praktijk komt dat eigenlijk niet voor. Overigens wordt hier
gesproken over een call-geldlening daar waar ook een
belegging wordt bedoeld. Door de spreken over call-geld u/g
(uitzetten/geldmarkt) en call geld o/g (opnemen/geldmarkt)
kan over de interpretatie van een call-geldlening geen
misverstand bestaan.
Naast het gewone call-geld bestaat ook nog call-fixe. Het
verschil zit hem vooral in de looptijd. In tegenstelling
tot call-geld is de looptijd van call-fixe wel beperkt
terwijl het bedrag vaststaat. Looptijden van één dag tot en
met 14 dagen zijn mogelijk. Over het algemeen zal het
percentage van 1 weeks call-fixe wat gunstiger zijn dan dat
van call-geld.
Voordeel ten opzichte van de rekening-courant is dus met
name de prijsstelling. Bovendien kan de treasury
functionaris inspelen op te verwachten fluctuaties in
geldmarkttarieven. Verrekening van de te ontvangen of
verschuldigde rente geschiedt afhankelijk van de binnen de
rekening-courant gemaakte afspraken op kwartaal- of
j aarbasis
De call-geld lening wordt telefonisch overeengekomen en er
behoeft geen aparte schriftelijke overeenkomst opgemaakt te
worden. Althans, indien de bank waarmee u de transactie
doet een bank is waarmee u een rekening-courantovereenkomst
(eventueel met krediet) heeft afgesloten. Het minimum
bedrag waarvoor een call-geld lening aangetrokken kan
worden varieert van NLG 300.000,-- tot soms wel
NLG 1.000.000,--. Mutaties gaan in tonnen tegelijk en
afhankelijk van de marktpartij kan ook aan deze mutaties
een bepaalde limiet zijn gesteld.
33
