Uitgebreide rekening-courant
Een geldmarktprodukt wat de voordelen van de gewone
rekening-courant combineert met de voordelen van call-geld,
is de zogenaamde uitgebreide rekening-courant. Het komt er
dan op neer dat de tariefstelling binnen de rekening
courant gunstiger is. Als grondslag voor de renteberekening
zou dan bij voorbeeld interbancair daggeld met op- en
afslagen kunnen dienen. Zonder dat de klant actie behoeft
te ondernemen is hij verzekerd van flexibiliteit tegen een
zeer gunstig tarief. De uitgebreide rekening-courant is in
velerlei varianten bij de diverse banken beschikbaar.
Deposito's/kasgeld
Een deposito is een belegging van tijdelijke
liquiditeitsoverschotten voor een vast bedrag en een vaste
periode die bij een bank geplaatst kan worden. Een
kasgeldlening is een lening voor een vast bedrag en een
vaste periode die wordt verstrekt ter dekking van
liquiditeitstekorten. De looptijd kan variëren van 15 dagen
tot 2 jaar minus 1 dag.
Uiteraard is het alleen mogelijk deze instrumenten
effectief in te zetten indien de treasury functionaris
beschikt over een liquiditeitsplanning. Deze instrumenten
zijn wat minder flexibel dan rekening-courant of call-geld
maar kunnen toch nog wel redelijk liquide genoemd worden.
Het gemiddelde rendement zal over het algemeen gunstiger
zijn dan rekening-courant of call-geld.
Het tarief waarop de transactie kan worden afgesloten zal
onder andere afhankelijk zijn van de looptijd, het bedrag
en de positie van de bank.
Commercial paper (CP)/certificates of deposit (CD)
Relatief grote ondernemingen of openbare lichamen (niet-
banken) kunnen ook kasmiddelen aantrekken door middel van
commercial paper. Dit is een kortlopende lening (korter dan
twee jaar)waarvoor geen zekerheden behalve de goede naam
en faam van de aantrekkende instelling worden verstrekt.
Dat impliceert dus dat als zeer goede debiteur te boek
staande provincies, op deze wijze in hun (korte) funding
kunnen voorzien. De commercial paper-emissie betreft een
programma waarbij de uitgevende instelling een plafond
afspreekt met de arrangerende bank omtrent het nominaal aan
te trekken bedrag. Dit bedrag behoeft niet volledig en in
één keer te worden geplaatst. De bancaire tegenhanger van
de commercial paper is de certificate of deposit. Hierop
zouden provincies kunnen inschrijven die tijdelijk
overliquide zijn.
De voordelen van een eigen CP programma zijn voor een
provincie beperkt. Voor een onderneming zal het plaatsen
van een eigen CP programma duiden op een grote mate van
solvabiliteit. Het zal dus een bevestiging zijn van de
goede naam en faam van de onderneming. Dit zal tot
uitdrukking komen in de prijs die zo'n onderneming kan
bedingen voor door haar aan te trekken kasgeld.
Voor een provincie zou het plaatsen van een eigen CP
programma een kwestie van status kunnen zijn. Mede vanwege
de kosten die met het optuigen van een dergelijk programma
gepaard gaan, is het prijstechnisch gezien minder
interessant. Temeer daar provincies tegen zeer scherpe
34
condities kasgeld aan kunnen trekken. Indien een provincie
toch zou besluiten tot het plaatsen van een eigen CP
programma zal het volume ten minste NLG 50.000.000 moeten
bedragen om geen al te grote prijsconcessies te hoeven
doen.
KAPITAALMARKTINS T RUMENTEN
Aandelen
Aandelen maken deel uit van het eigen vermogen van een
onderneming. Door aandelen aan te schaffen is het mogelijk
om risicodragend te participeren in een bedrijf. In de vorm
van dividend krijgt een investeerder een stukje rendement
terug. Daarnaast bestaat de kans dat bij verkoop van de
aandelen koerswinst gerealiseerd kan worden. Uiteraard is
het ook mogelijk dat koersverlies geïncasseerd moet worden!
Als het gaat om de waarde van een aandeel moet er een
onderscheid gemaakt worden tussen nominale waarde,
intrinsieke waarde ofwel boekwaarde en de beurswaarde ofwel
handelswaarde. De nominale waarde geeft uitsluitend het
geldsbedrag aan waarin het kapitaal van een onderneming is
verdeeld. Bij een kapitaal van NLG 1.000.000,zou dat
bijvoorbeeld opgedeeld kunnen worden in 100.000 aandelen
van NLG 10,00 nominaal. Deze nominale waarde zegt dus niets
over de actuele handelswaarde van een aandeel. Deze
handelswaarde kan best afwijken van de intrinsieke waarde
van het aandeel. De intrinsieke waarde van een aandeel kan
worden verkregen door bij het nominaal aandelenkapitaal de
stand van de reserves op te tellen en de som te delen door
het aantal uitstaande aandelen. Normaal gesproken zal de
handelswaarde nooit lager liggen dan de intrinsieke waarde.
Echter, afhankelijk van de kansen en bedreigingen voor een
onderneming, geldt het omgekeerde wel in mindere of
meerdere mate
Op basis van het verleden zou de conclusie getrokken kunnen
worden dat het beleggen in aandelen over een lange periode
van jaren het beste rendement oplevert. Het hebben van een
lange beleggingshorizon is dan ook een eerste vereiste bij
het beleggen in aandelen. Daarnaast dient een belegger in
aandelen niet risico-avers te zijn.
Medium Term Notes (MTN's)
MTN's vertonen grote gelijkenis met obligaties. Een MTN is
een verhandelbaar kapitaalmarktpapier met een looptijd van
tenminste twee jaar. Eén van de belangrijkste kenmerken van
een medium term note programma is de mogelijkheid voor
niet-kredietinstellingen tot het doorlopend uitgeven van
middellang toonderpapier, hetgeen voor 1988 alleen was
toegestaan aan algemene banken en hypotheekbanken. In feite
kan de MTN gezien worden als een langlopende commercial
paper. De MTN heeft nog meer gemeen met de CP, zoals de
technische afwikkeling (clearing) die wordt verzorgd door
de Nederlandsche Bank. Voor de emittent heeft de MTN als
belangrijkste voordelen de flexibiliteit, de snelheid
waarmee op marktontwikkelingen kan worden ingespeeld en de
relatief lage kosten. Dit laatste punt is ondermeer het
gevolg van het feit dat een emittent kan volstaan met een
beknopt memorandum in plaats van een uitgebreid
emissieprospectus
35