Beleidsbegroting 2.2 De paragrafen weerstandsvermogen
2.2.2 Weerstandsvermogen
Het weerstandsvermogen is de mate waarin de gemeente in staat is om omvangrijke tegenvallers op
te vangen zonder dat het beleid aanzienlijk moet worden aangepast.
Het gaat daarbij om de verhouding tussen:
a. de weerstandscapaciteit, ofwel de beschikbare (financiële) middelen die zonder ingrijpende
beleidswijzigingen beschikbaar zijn en
b. de risico's. Risico's moeten in dit verband worden opgevat als reële, doch veelal niet te
kwantificeren, bedreigingen die, ook nadat maximale inspanningen zijn verricht om het optreden
ervan te voorkomen of de gevolgen ervan te verminderen, kunnen leiden tot uitgaven die niet
begroot zijn.
Met betrekking tot het risicoprofiel van de gemeentelijke activiteiten moet worden geconstateerd, dat
hierin in de afgelopen periode geen wezenlijke wijzigingen zijn opgetreden.
De in deze paragraaf vermelde risico's sluiten dan ook in grote mate aan bij het pakket aan risico's
zoals besproken in de paragraaf weerstandvermogen van de jaarrekening 2004. Ten opzichte van die
inventarisatie heeft thans, op basis van voortschrijdende inzichten, op enkele onderdelen een wijziging
in de samenstelling van het bestand aan risico's plaatsgevonden.
Op basis van de berekende weerstandscapaciteit en er van uitgaande dat niet alle risico's gelijktijdig
en in volle omvang tot tegenvallers zullen leiden, wordt het weerstandsvermogen als toereikend
beschouwd.
2.2.2.a Weerstandscapaciteit
De weerstandscapaciteit bestaat twee componenten: de structurele en de incidentele
weerstandscapaciteit.
De structurele middelen om onvoorziene tegenvallers op te vangen zijn beperkt. Het gaat daarbij om:
de onbenutte belastingcapaciteit;
de post onvoorzien in de begroting;
de in de meerjarenramingen 2006-2009 opgenomen reservering voor structurele risico-afdekking.
De onbenutte belastingcapaciteit is, evenals in de voorgaande jaren, gedefinieerd als de ruimte tussen
het normtarief voor artikel 12 gemeenten en het door ons gehanteerde ozb-tarief. Onze ozb-tarieven
liggen boven het normtarief artikel 12 en dus is in die zin geen onbenutte belastingcapaciteit. De in de
begroting opgenomen bedragen voor onvoorzien zijn de posten 'taxatieverschillen' en de 'stelpost
toekomstige tegenvallers'. Het totaal van deze twee en de stelpost voor structurele risico-afdeking
bedraagt voor de totale beleidsperiode 2,6 min.
De incidentele weerstandscapaciteit bestaat uit de volgende onderdelen:
post onvoorzien in de begroting;
de algemene reserve;
het deel van de bestemmingsreserves waarvoor geen harde verplichtingen zijn aangegaan of
toezeggingen zijn gedaan en die zonder noemenswaardige beleidsmatige aanpassingen kunnen
worden aangewend;
de getroffen reserves en voorzieningen waarmee gespecificeerde, gekwantificeerde risico's
kunnen worden opgevangen (reserve baatbelasting, reserves grondexploitatie etc).
Hieronder wordt de opbouw van de totale incidentele weerstandscapaciteit weergegeven:
post onvoorzien 0,2 min.
laagste stand Algemene Reserve 2006- 2009 10,3 min.
Aanwendbaar deel bestemmingsreserves tenminste:
SIOF 10,5 min.
reserve grondbedrijf(saldo ultimo 2005) 10,9 min.
reserve baatbelasting 1,4 min.
reserve procedure BV sport 5,1 min.
overige reserves (BWS/BLS/bodemsanering) 0,3 min.
28,2 min.
totaal incidentele weerstandscapaciteit 38 7 min.
154
Beleidsbegroting
2.2 De paragrafen weersfandsvermoge:
Ter vergelijking: in de begroting 2005 werd uitgegaan van een incidentele weerstandscapaciteit van
circa 36,6 min. Het verschil kan als volgt worden toegelicht:
Algemene reserve: 0,4 N
SIOF 2,0 B
Reserve grondexploitatie 3,6 N
Reserve baatbelasting 1,4 B
Reserve BV Sport 5,1 B
Overige reserves 2,4_N
Totaal verschil 2,1 B
2.2.2.b Risico's
De weerstandscapaciteit moet voldoende zijn om de nadelige financiële gevolgen van risico's op te
vangen. Het gaat daarbij vooral om algemene risico's waarvan de omvang zich moeilijk laat
kwantificeren. De kwantitatieve inschatting van de omvang van de risico's is bovendien sterk
afhankelijk van de (politieke) visie op het risico. Wij vinden het dan ook geen bijdrage aan
transparantie van de begroting om per risico bedragen te noemen.
Indien risico's een meer specifiek karakter hebben en op balansdatum redelijkerwijs wel kunnen
worden geschat, dient hier een speciale risicoreserve voor te worden getroffen. Om die reden zijn in
het kader van de resultaatbestemming 2005 reserveringen gedaan voor de specifieke risico's
betreffende de baatbelasting en de subsidieverstrekking aan de BV Sport. Hoewel de paragraaf
weerstandvermogen zich, op grond van het BBV, in het bijzonder dient te richten op risico's en
mogelijk verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs niet valt in te schatten hebben wij er, omwille van
de volledigheid, voor gekozen ook de wel kwantificeerbare risico's en de daarvoor getroffen
reserveringen in de beschouwing te betrekken. Daarmee wordt een compleet beeld geschetst van de
belangrijkste risico's en kan via de opvolgende paragrafen weerstandsversmogen van begroting en
jaarrekening het verloop en afwikkeling van de risico's integraal gevolgd worden.
De belangrijkste majeure risico-groepen zijn:
1De ondernemende gemeente
Sinds een aantal jaren wordt ingezet op een versnelling van de woningbouwproductie in
combinatie met een pro-actieve grondpolitiek. Beide zijn noodzakelijk voor het behoud en de
versterking van de sociaal-economische positie van de gemeente. De ondernemersrisico's
voortvloeiend uit de genoemde inzet zijn daarmee ook toegenomen. Risico's zijn er vooral bij de
gelijktijdig kansrijke en risicovolle projecten Blitseard en Zuidlanden. Door de hoge investeringen
in deze projecten kunnen er bij vertragingen in de uitvoering tekorten ontstaan. Ook de bij de
uitvoering van de projecten stedelijke vernieuwing en de ontwikkeling van nieuwe bedrijfsterreinen
kunnen tekorten ontstaan. Voor de het opvangen van de risico's van het grondbedrijf dient in de
eerste plaats de reserve grondexploitatie.
Door een permanente monitoring van de risicovolle projecten zullen eventuele problemen snel
gesignaleerd worden. Tijdig kunnen maatregelen genomen worden om problemen te voorkomen
en/of de gevolgen hiervan op te vangen. Voor een geactualiseerde analyse van de beschikbare
weerstandscapaciteit in relatie tot de specifieke risico's van de grondexploitatie worden verwezen
naar de paragraaf grondbeleid van deze begroting.
2. Ontwikkeling uitkering gemeentefonds
BTW-compensatiefonds
De invoering van het BTW-compensatiefonds is o.a. gepaard gegaan met een verlaging van de
algemene uitkering uit het gemeentefonds. De omvang van deze uitname is gebaseerd op een
raming van de BTW die door gemeenten gedeclareerd zal worden bij het BTW-compensatiefonds.
Het BTW-compensatiefonds wordt in 2006 "herberekend". Er zal dan worden beoordeeld of de
gemeenten in de afgelopen jaren meer BTW hebben gedeclareerd dan het compensatiefonds
groot is. Indien dat het geval is, zal er een extra uitname uit het gemeentefonds plaatsvinden.
3. Juridische risico's
Algemeen
Er worden jaarlijks juridische procedures gevoerd en op basis van de trend van de afgelopen jaren
wordt een schatting gemaakt van het bedrag dat hiervoor in de begroting wordt opgevoerd. Het is
echter altijd onzeker of dit bedrag voldoende blijkt te zijn. Immers in verschillende jaren kan er
variatie in bijvoorbeeld het aantal en de omvang van projecten zijn of er kunnen in een jaar ineens
155
