ÏÏEÖtfnE
Mf-' m 1
HJl-0
aisiis
JE
Je
QJSIH
SMEO
LBGTEE
Inleiding
De Vegelinbuurt is één van de 56 landelijke prioriteitswijken in liet kader van de
IS V-regeling (ISV= Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing). Het voormalige
buurtwinkelcentrum aan de Fruitstraat is een complex dat niet meer voldoet aan de
eisen van deze tijd. De winkelvoorzieningen die hier ooit gehuisvest waren, konden
de concurrentie met de omliggende supermarkten zoals de Konmar en de M1RO
(AH) niet meer aan. De marginale winkelvoorzieningen die de afgelopen decennia
gehuisvest waren in het centrum versnelden het verval in een hoog tempo. De
bovenliggende appartementen met portiekontsluiling waren in particuliere handen.
Veelal werden deze panden verhuurd door huiseigenaren die het niet al te nauw
namen met het onderhoud. Gevolg was een nog snellere neerwaartse spiraal in de
leefbaarheid van de woonomgeving. In het kader van de ISV-regeling voor
achterstandswijken heeft het gemeentebestuur besloten de Vegelinbuurt grondig aan
te pakken. De herstructurering van dit complex is dan ook in dit kader te plaatsen.
Analyse van de locatie
Achter de Hoven/ Vegelin, is ontstaan aan het begin van de vorige eeuw. Rond 1900
kregen drie bouwondernemers stukken terrein van de gemeente in handen. Zij
stelden een streng en zuinig stratenplan op, kenmerkend voor de houding van de
toenmalige bouwondernemers. De gemeente keurde het in het najaar van 1905 goed
onder de voorwaarde dat er spoedig met de bouw begonnen moest worden. In het
oosten werd onmiddellijk met de bouw van woningstroken begonnen en in de lente
van 1906 kon de eerste woning worden betrokken. Na 1908 zijn er nog wat stroken
bijgekomen, vooral in de westelijke punt en aan de Ypeijstraat, waardoor het totaal
van de Vegelinbuurt op 220 woningen kwam in een streng orthogonaal
stratenpatroon. Aan de oostzijde van Achter de I loven is rond 1920 de
Tuinbouwbuurt gebouwd. De invloed van de woningwet en tuinstadgedachte is hier
duidelijk zichtbaar. Architect Pijkstra ontwierp voor Woningbouwvereniging
Patrimonium een complex van 120 woningen in een gesloten bouwblokverkaveling,
met één frivoliteit in de Tuinbouwstraat. De bouwblokken wijken hier uit elkaar om
ruimte te maken voor een pleintje. Tussen de Tijnjedyk en Achter de Hoven, in het
'stroomgebied' van de Potmarge, bevinden zich dan al decennia lang tuinderijen en
kwekerijen.
Na de WO 11 werd de Pieter Stuyvesantweg doorgetrokken tot aan de Potmarge.
Daarna volgde de bouw van de Schepenbuurt en de aanleg van de strokenbouw
complexen tussen de Notenstraat en de Appelstraat. Binnen het trapezium
situatie 1877
situatie 1922
T* "r--T7
m/hforOtt' t
v ét jLfk'.
C: - jj
J J "!-,.
w%
7? 1
r' l //7 il j I
situatie 1943
f
ï:'iJ -
-%
a f
V
hf
i-4 '/ïj
f ij
if
ji
situatie 1955
Fruitstraat, Achter de Hoven, Knoopstraat en Notenstraat bevindt zich dan al
geruime tijd een sport- en speelterrein met wijkvoorzieningen zoals een school en
een kerk. Het trapezium werd in het bestemmingsplan voor de Greunsweg 1955)
aangemerkt als een gebied waar scholen, winkels met appartementen, een
wijkgebouw, een kerk en een speeltuin hun plaats konden vinden. Al deze
complexen staan 'los' in het groen en zijn met hun formele voorzijde naar de
openbare weg gericht. Dit betekent dat de achterzijden naar de speeltuin zijn gericht.
Alleen aan de Notenstraat is er sprake van zicht vanuit de woningen op de speeltuin.
Alle bouwwerken binnen het trapezium zijn gebouwd in de periode tussen 1955 en
1960. De bouwhoogtes variëren van één bouwlaag met kap van de basisschool tot
drie bouwlagen van het huidige buurtwinkelcentrum. Dit buurtwinkelcentrum aan de
Fruitstraat is in 1958 gebouwd naar een ontwerp van Aris van der Berg in een
sobere vroeg naoorlogse stijl (Cusveller-systeem). De bouwkundige kwaliteit van
het complex is dusdanig slecht, o.a. door betonrot, dat renovatie geen optie is.
Programma
In het kader van de stedelijke vernieuwing is onderzocht naar welke
woningtypologie behoefte is. Conclusie uit dit onderzoek was dat
bestemmingsplan Greunsweg
tÜ.' 1 I i.C-È 'V*"'"''/
w J i Tji ■*-1 li Ml
<9
k
L-
i wmm
„j E
E
mms
Imidig buurtwinkelcentrum aan de Fruitstraa
de buurt geen specifieke ouderenwoningen kent en dat veel ouderen graag
zelfstandig in de wijk willen blijven wonen. Het liefst in een appartement met
zorgvoorzieningen bij de hand. Daarnaast speelt het veilig parkeren van de auto
een belangrijke rol. Enerzijds ter vergroting van de verhuurbaarheid en
verkoopbaarheid van het complex, anderzijds ter voldoening aan de hedendaagse
parkeernormen. Ontwerponderzoek in samenhang met de economische haalbaarheid
leidde tot een programma van 55 appartementen, waaronder 12 specifiek bedoeld
voor zorg. Daarnaast zijn in totaal 56 afsluitbare parkeerplaatsen gedacht op
maaiveldniveau onder het nieuwe complex. Tenslotte is er vanuit de buurt de
uitdrukkelijke wens geuit tot het behoud van de speeltuin als programma onderdeel.
huidige situatie
F-