Notitie burgerparticipatie en raadscommunicatie
1. INLEIDING
In de zeventigerjaren van de vorige eeuw eisten burgers meer recht op inspraak en
meedenken.
Niet tevergeefs. In de wetgeving, met name in de Algemene wet bestuursrecht, werd in
die jaren meer ruimte ingebouwd voor inspraak.
De invoering van de nieuwe Gemeentewet en het streven naar bestuurlijke vernieuwing
in het begin van de 21e eeuw maken de betrokkenheid van burgers bij beleid opnieuw
actueel. In vergelijking met de jaren zeventig zijn er wel twee belangrijke verschillen:
burgers nemen meer als individu deel aan het politieke proces en minder in
georganiseerd verband. Ze zetten zich daarnaast meer in voor deelbelangen dan voor het
algemene belang.
Het hoort bij deze tijd: de mondige burger wil goed geïnformeerd worden en invloed
hebben op wat er in zijn directe omgeving gebeurt. Tegelijkertijd heeft ook de overheid
belangrijke redenen om burgers te betrekken bij het beleidsproces. Hoe meer burgers
betrokken zijn bij bestuur en beleid, hoe groter de kans op voldoende draagvlak voor de
besluitvorming. Als burgers niet tijdig worden betrokken bij beleids- en besluitvorming,
kan dit zelfs tot onnodige procedures en vertragingen leiden. Dat geldt zeker op
regionaal en lokaal niveau.
Wat betekent dit voor de gemeentelijke praktijk? De invoering van het dualisme heeft
de verhoudingen tussen de gemeenteraad en het college scherper in beeld gebracht. De
belangrijkste doelstellingen van het dualisme zijn het versterken van de herkenbaarheid
van het lokale bestuur en herstel van de volksvertegenwoordigende functie van de
gemeenteraad. Vanuit deze volksvertegenwoordigende rol zijn burgerparticipatie en
strategische communicatie onmisbaar voor de raad. Beide instrumenten streven dezelfde
doelstelling na: het vergroten van het draagvlak voor beleid en goede communicatie.
Deze notitie bevat een inventarisatie van vormen van burgerparticipatie en
raadscommunicatie en doet voorstellen om die te verbeteren.
In november 2005 heeft de raad een motie van het CDA aangenomen met het verzoek
aan de griffier een discussienota samen te stellen, waarin de huidige vormen van
burgerparticipatie worden aangegeven en een overzicht wordt gegeven van mogelijk toe
te passen vormen van burgerparticipatie. In hoofdstuk twee van deze notitie wordt een
beeld geschetst van de huidige vormen van inspraak in Leeuwarden, de ontwikkelingen
op het terrein van burgerparticipatie en aandachtspunten voor het maken van een keuze
voor een vorm van burgerparticipatie. Het hoofdstuk eindigt met aanbevelingen voor
verankering van burgerparticipatie in de beleidsvoorbereiding.