Project "Perspectief'
Project voor (ex-)ama's in Leeuwarden die geen leefgelden meer ontvangen van de
Rijksoverheid.
Duur van het project: 2 jaar (2006, 2007 en 2008)
Start van het project 1/12/2006
1. Probleemschets
De Minister van Vreemdelingenzaken en Integratie heeft in 2005, zonder enig overleg met de
gemeenten, besloten om binnen twee jaar de leefgelden van de 3500 voormalig Alleenstaande
Minderjarige Asielzoekers (ex-AMA's) te beëindigen. Het beëindigen van de leefgelden
gebeurt in het landelijk Project beëindiging Leefgelden ex-AMA's (PLEXA). In dit project
voert het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) terugkeergesprekken met de ex-
AMA's met als doel de jongeren te bewegen terug te keren naar hun land van herkomst.
Probleem is echter dat het merendeel van deze jongeren op straat en/of in de illegaliteit
belandt. Bovendien is een aantal van deze ex-AMA's nog steeds in procedure voor een
verblijfsvergunning en mogen deze procedure rechtmatig in Nederland afwachten. Toch
wordt ook bij deze groep het leefgeld beëindigd en komen de jongeren op straat.
Utrecht heeft mede namens 17 andere gemeenten1 op 20 juni 2006 een brief gestuurd naar de
Tweede Kamer waarin gewezen wordt op de problematiek van de ex-AMA's, de risico's van
het door het kabinet gestarte project PLEXA en de mogelijkheden van de perspectiefaanpak
van Utrecht. De grootste zorg van de gemeenten betreft de kwetsbare positie van de ex-AMA
meisjes. Plaatselijke analyses laten zien dat minimaal 30% van de ex-AMA meisjes
slachtoffer is van mensenhandel. Het PLEXA project levert volgens de gemeenten weinig op.
Weliswaar worden zoveel mogelijk dossiers afgehandeld maar dit zorgt er niet voor dat de ex-
AMA's ook daadwerkelijk terugkeren. Bovendien wordt weinig aandacht besteed aan een
laatste analyse van het dossier. Dit bemoeilijkt het maken van een realistische keuze voor de
ex-AMA. Het resultaat van de strikt procesgerichte aanpak in het PLEXA project is dat veel
jonge ex-AMA's kiezen voor een leven op straat in Nederland.
In de provincie Fryslan gaat het om een groep van 131 (ex) AMA's" die op korte termijn
zonder enig perspectief op straat komen te staan als er geen actie ondernomen wordt. Hiervan
zijn 90 (ex) AMA's woonachtig in Leeuwarden. De overige (ex) AMA's bevinden zich met
name in Heerenveen, Drachten, Lemmer, Bergum en Dokkum.
De gemeente Leeuwarden ondervindt de laatste maanden in toenemende mate de ernstige
maatschappelijke gevolgen van het falende rijksbeleid voor ex-AMA's. Vluchtelingenwerk
Fryslan (VWF) en Respons geven aan dat er de laatste maanden een toenemende vraag is van
ex-AMA's naar noodhulp en deze groep steeds vaker een beroep doet op het spreekuur. De
verwachting van Respons is dat met het huidige tempo van beëindiging van de leefgelden van
de ex-AMA's de opvangcapaciteit van de noodopvang in Leeuwarden onvoldoende is. Uit
gegevens van VWF blijkt dat onder de groep ex-AMA's in Leeuwarden sprake is van een
aantal zeer schrijnende gevallen (zie bijlage 1). Ervaringen van Respons leren dat er ook veel
ex-ama's uit andere gemeenten naar Leeuwarden komen en dat anderen uit Leeuwarden juist
1 Alkmaar, Almelo, Amsterdam, Breda, Den Haag, Deventer, Eindhoven, Enschede, Groningen, Heerlen, Hengelo, Kampen,
Leiden, Lelystad, Nijmegen, Tilburg, Zwolle
2 Opgave NIDOS augustus 2006
