Blad 8
In het onderzoek van Deloitte heeft het veldonderzoek zich
toegespitst op het geboden voorzieningenniveau
(openstellingsuren en aantal loketten)
Voorzieningenniveau
Voor burgerzaken is wel degelijk een relatie aangetroffen
tussen het voorzieningenniveau en de hoogte van de
kostprijzen (Deloitte, 2003).
Uit in 2 0 05 gedaan onderzoek naar klanttevredenheid bij de
gemeente Leeuwarden bleek dat vooral de service aan de
balies van het Stadkantoor hoog worden gewaardeerd (zie
Burgerjaarverslag 2005). Uit het onderzoek van de
Rekenkamer blijkt verder dat de bereikbaarheid (in termen
van openingstij den)in vergelijking met benchmark-gemeenten
groot is en de wachttijden aan de balie aanzienlijk lager.
Uit onderzoek van Cebeon in 2000 blijkt dat vooral langere
openingstijden van het loket tot hogere kosten leiden.
Verlaging van de kosten om de tarieven te kunnen verlagen
met handhaving van het huidige voorzieningniveau lijkt
daarom weinig realistisch. Ook hier geldt de opmerking dat,
om het huidige serviceniveau te handhaven, het niet is aan
te bevelen om kostenverlagingen op voorhand al te vertalen
in lagere tarieven omdat die vrijvallende middelen weer
nodig kunnen zijn om andere (nieuwe) bedrijfsvoeringskosten
mee te dekken.
Kwaliteit product
Voor burgerzaken is de kwaliteit van het product bij
producten zoals rijbewijs, paspoort en uittreksel GBA (als
verklaring voor verschillen in tariefhoogte) geen kwestie
omdat dit standaardproducten zijn.
5Eindconclusie
Of er in Leeuwarden sprake is van een specifieke
kostenpost, die er uitspringt in vergelijking met andere
gemeenten (en als verklaring voor de hoogte van de leges
rijbewijzen kan dienen), is niet eenduidig te beantwoorden.
Oorzaak hiervan is het verschil in methodiek van
kostprijsberekening en tariefbepaling per gemeente. Het
verschil in methodiek heeft zowel betrekking op
doorberekening van directe als indirecte kosten in de
leges. Verder worden leges in de praktijk niet alleen op
basis van de kostprijs vastgesteld maar zijn ook andere
factoren van invloed.
Wel kan worden gesteld dat de hogere leges voor het
rijbewijs in Leeuwarden ten opzichte van een aantal andere
gemeenten niet één op één worden veroorzaakt door onzuinig
of inefficiënt werken van burgerzaken. Zowel formatie als
Blad 9
gemiddelde loonkosten per fte wijken in Leeuwarden ook niet
significant af van vergelijkbare gemeenten. Verder lijkt
verlaging van de kosten om te de tarieven te kunnen
verlagen met handhaving van het huidige voorzieningenniveau
weinig realistisch.
Gegeven het huidige niveau van kosten (niet afwijkend -
benchmark publiekszaken) en voorzieningenniveau (hoger -
zie onderzoek Rekenkamer) betekent verlagen van
bijvoorbeeld het tarief voor rijbewijzen dat het tarief
voor een of meerdere andere producten omhoog moet of dat de
raad andere dekking moet geven.
Hoewel doelmatigheid expliciet op de agenda staat en
Burgerzaken in 2007 een taakstelling heeft, is
daadwerkelijke verlaging van de kosten op korte termijn
(gelet op de ambities en huidige werkzaamheden) niet
realistisch.
pe eventuele politieke wens om het rijbewijstarief te
verlagen zal daardoor leiden tot een dekkingstekort of
verhoging van andere tarieven noodzakelijk maken (mits
passend binnen tarievenbeleid) Verder voldoet het tarieo.
voor het rijbewijs qua kostendekkendheid aan de
Gemeentewet