BELEIDSPLAN WMO 2008-2011
gemeente Leeuwarden. Hierin komt ook de verbinding met de 8 andere prestatievelden van de Wmo aan bod
evenals de sluitende aanpak voor jongeren.
Het collegeprogramma 2006 - 2010 bevat een paragraaf over Jeugd en Onderwijs met als uitgangspunt dat:
geen kind buiten de boot valt in de hele leeftijdsgroep 0-23 jaar. Iedere jongere volgt onderwijs of is aan
het werk of er is een combinatie van werken en leren'.
Dit uitgangspunt is in het collegeprogramma concreet vertaald in ondermeer vroegtijdige signalering van
problemen, sluitende aanpak voor jongeren, uitbreiding van jongerenwerk, jongerenparticipatie, onderwijs
huisvesting en samenwerking tussen VMBO, MBO en HBO.
4.1.3 RECENTE ONTWIKKELINGEN JEUGD EN GEZIN
4.1.3.1 Centrum voor Jeugd en Gezin
De invoering van Centra voor Jeugd en Gezin in gemeenten staat hoog op de agenda van de rijksoverheid.
De gemeente Leeuwarden is inmiddels gestart met de voorbereidingen voor zo'n centrum in Leeuwarden.
Eind 2008 moet er minimaal (fysiek) één Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) in Leeuwarden zijn dat laag
drempelig is voor ouders/verzorgers en hun kinderen.
De provincie Friesland heeft hiervoor subsidie beschikbaar gesteld in het kader van het provinciaal pro
gramma Jong in Fryslan. Dit programma richt zich op de aansluiting van het gemeentelijk jeugdbeleid met
het provinciaal jeugdzorgbeleid met als doel te voorkomen dat kinderen en jongeren jeugdzorg nodig hebben.
In Leeuwarden richt het CJG zich in eerste instantie op ouders/verzorgers en jeugdigen van
-9 maanden tot circa 12 jaar. Opvoedingsondersteuning en het stimuleren van de ontwikkeling van kinderen
is dan zo georganiseerd dat kinderen optimaal kunnen opgroeien en ouders/verzorgers optimaal kunnen
opvoeden. Dit vereist nauwe samenwerking en adequate informatie-uitwisseling en -overdracht van instellin
gen die zich met opvoeden en opgroeien bezighouden zoals de jeugdgezondheidszorg,
(school)maatschappelijk werk, bureau Jeugdzorg en scholen.
Het Centrum voor Jeugd en Gezin is in principe voor alle ouders/verzorgers en kinderen in Leeuwarden;
specifieke aandacht is nodig voor kwetsbare gezinnen/kinderen zoals gezinnen die moeilijk bereikbaar zijn
en jeugdigen met een beperking/handicap.
Belangrijke instrumenten binnen het Centrum voor Jeugd en Gezin zijn:
1) het Elektronisch Kinddossier van de jeugdgezondheidszorg dat de komende jaren ingevoerd gaat worden
voor alle 0-19 jarigen; en
2) de Leeuwarder verwijsindex voor risicomeldingen van hulpverleners voor 0-23 jarigen om informatie uit
te wisselen en de samenwerking te versnellen en te verbeteren.
4.1.3.2 Brede scholen en voorschoolse opvang
In 1999 is de gemeente gestart met de eerste twee brede scholen in Leeuwarden in de Vrijheidswijk en in
Heechterp-Schieringen. Als een olievlek heeft de brede schoolontwikkeling zich daama over Leeuwarden
verspreid en zijn er inmiddels vier brede scholen en drie in oprichting. Zowel rijk als provincie (via de on
derwijsnota Boppeslach) ondersteunen en stimuleren deze ontwikkeling.
De gemeente heeft een nieuwe beleidsnotitie opgesteld voor de komende jaren inclusief een actieprogramma
voor 2008 - 2015. De bespreking hiervan vindt najaar 2007 in de raad plaats.
Een andere ontwikkeling die van belang is, is de harmonisatie van de wet- en regelgeving voor de voorzie
ningen voor kinderen van 0-4 jaar. Het gaat hierbij om kinderopvang, peuterspeelzaalwerk en voorschoolse
educatie. Voor kinderopvang en peuterspeelzaalwerk gelden op dit moment verschillende vormen van wet
geving en financiering. Wel is het zo dat beide werksoorten inhoudelijk steeds meer naar elkaar toe groeien
qua pedagogische visie en opvang. De gemeente stimuleert vooruitlopend op de harmonisatie in ieder geval
de inhoudelijke samenwerking.
4.1.3.3 Gezond en veilig opgroeien
De laatste tijd is veel aandacht voor de leefwijze van kinderen en jongeren (en hun ouders) zoals het toene
mend alcoholgebruik onder jongeren, het stijgend overgewicht onder met name jonge kinderen; en de gevol
gen hiervan voor de jeugdige zelf en voor de samenleving.
Vanuit het oogpunt voorkomen is beter dan genezen gaat de gemeente haar beleid op dit terrein intensiveren.
Dit komt ook aan de orde in de nieuwe nota gezondheidsbeleid. Die intensivering is al op verschillende ma
nieren merkbaar: zo is vorig jaar het project Actie Leeuw van start gegaan dat zich richt op overgewicht.
Najaar 2007 komt het college met een lokaal plan van aanpak 'jongeren en alcohol'. En de werkwijze van het
voormalige project "Communities that care" krijgt een vervolg in de aanpak Gezond en Veilig Opgroeien
gekoppeld aan de thema's gezondheid en leefstijl van kinderen en jongeren.
-22-
BELEIDSPLAN WMO 2008-2011
4.1.4 RECENTE ONTWIKKELINGEN SCHOOL EN WERK
4.1.4.1 Sluitende aanpak
In 1999 is de gemeente Leeuwarden gestart met de sluitende aanpak voor jongeren van 12 - 23 jaar. Voor
jongeren die in een achterstandssituatie (dreigen te) geraken is een basisvoorziening niet altijd een uitkomst,
maar is een op maat gerichte aanpak noodzakelijk. Uitkomst hiervan moet zijn dat jongeren of op school
zitten of aan het werk zijn of op een traject zitten dat toeleidt naar werk of school of hulpverlening.
Het blijkt dat de uitvoering van de sluitende aanpak niet probleemloos verloopt. De betrokkenheid van de
diverse spelers bij de sluitende aanpak dient te worden vergroot. Deze is nu soms te vrijblijvend. Daarnaast
dient het integraal denken en samenwerken rondom de sluitende aanpak te worden verbeterd evenals de
overdracht van gegevens. Ook omdat de afgelopen jaren is gebleken dat de problematiek van jongeren com
plexer wordt; bijvoorbeeld geen startkwalificatie/werk hebben, in de schulden zitten en daarnaast geen dak
boven het hoofd hebben.
Het college van B&W zet in de periode 2006 - 2010 daarom in op effectieve instrumenten en een strakkere
regie om tot een sluitende aanpak voor jongeren onder de 23 jaar te komen:
het versterken van de verbindingen met interne en externe partners/beleidsterreinen zoals zorg, justi
tie, werk en onderwijs
gemeentelijke regie op bestuurlijk, beleids- en uitvoeringsniveau (ketenregie en zorgcoördinatie)
doorzettingsmacht
de ontwikkeling van het veiligheidshuis in relatie tot jeugd.
Twee onderwerpen die een belangrijk onderdeel vormen in de sluitende aanpak zijn voortijdig schoolverlaten
en reïntegratie.
4.1.4.2 Voortijdig schoolverlaten
Een groot deel van de vsv-ers, met name leerlingen met een vmbo-diploma, vindt een structurele plaats op de
arbeidsmarkt. Voor die categorie is het belangrijk dat, bijvoorbeeld door regelmatige bijscholing, die structu
rele plaats behouden blijft. Voor de 'echte' zorg- en risicojongeren/leerlingen is de afgelopen jaren een groot
aantal initiatieven genomen en zijn er veel activiteiten ontwikkeld zoals
Reboundvoorziening
Dit is een voorziening voor intensieve begeleiding en opvang voor leerlingen met ernstige gedragsproblemen.
De voorziening is tijdelijk en doel is om leerlingen terug te leiden naar het regulier onderwijs. De verwach
ting is dat in 2007 de reboundvoorziening gerealiseerd is.
Equal In Sight
De gemeente Leeuwarden participeert in een Europees project dat zich richt op het verbeteren van de moge
lijkheden voor opvang van voortijdig schoolverlaters in het VO en MBO. Equal In Sight in de gemeente
Leeuwarden omvat een aantal activiteiten zoals zorgcoördinatie op scholen, preventieproject VMBO-MBO
gericht op jongeren die na het eindexamen VMBO geen vervolgopleiding blijken te doen en de Sluisgroep
(opvang voor voortijdig schoolverlaters met veel probleemgedrag).
Specifieke doelgroepen
In het kader van de Wmo heeft de gemeente de verantwoordelijkheid voor de opvang van ex-
gedetineerden gekregen. Ook voor jongeren blijkt het lastig te zijn na detentie de eerste basisbehoef
ten te regelen. Een gemeentelijke werkgroep heeft gewerkt aan het op elkaar afstemmen van regels,
waardoor het organiseren van de basisbehoeften in ieder geval vanuit de gemeente soepeler ver
loopt.
Als onderdeel van een landelijke projectgroep 'indicatiestellingen voor mensen met een beperking
is in Leeuwarden een werkgroep gestart voor deze doelgroep. Doel is zo mogelijk te komen tot één
indicatiestelling voor diverse voorzieningen.
4.1.4.3 Reïntegratie
In 2006 is het aantal jongeren in de bijstand ten opzichte van 2005 gedaald. Het aantal jongeren (<23 jaar) in
de bijstand ultimo 2006 is 245. Dit is een daling van ca. 100 jongeren. Het aandeel jongeren in het totale
bijstandsbestand is in de loop van 2006 van ca. 8% naar ca. 6% gedaald. Het aantal jongeren in de bijstand is
weliswaar gedaald, maar de indruk bestaat dat de problematiek van de jongeren wel steeds complexer wordt.
Elke jongere 23 jaar) krijgt een re-integratietraject aangeboden (100 trajecten in 2007).
Uit gegevens over het jaar 2006 is gebleken dat ca. 80% van de werkzoekende jongeren niet beschikt over
een startkwalificatie naar vermogen.
-23-
