- 4 -
.1» Adr-o sstn van de ix.R.Kiesvereeniging "Hoderland on Oranje" on diverse
vereenigj.ngen ?heudende verzoek de taalvrijheid - Nederlandsch en
Friesch - xn de raadsvergaderingen door een wettig besluit vast te
leggen.
Het prae-advies van Burgemeester en Wethouders en het daarbij
behoorende concept-besluit tôt aanvulling van het règlement van orde
voor de yergaderingen van den gemeenteraad, zi jn van don volgenden
mhoud; (zie bijlagen 13 en 14
De Vooraitter -pent de geligenhoid tôt de discussie.
De heer Dankert heeft het prae-advies van Burgemeester en Wet-
houders met belangstelling gelezsn en heeft daaruit gezien,dat er in
het Collège van Burgemeester en Wethouders geen eonstemm.igheid op dit
punt bestaat.^ij wil eerst stilstaan bij de gedachtengang van de min-
derheid en spreker wijst er uitdrukkelijk op,d&t in het prae-advies
voorkomtdat e^n uitzondering zou gemaakt kunnen worden,zulks ter be-
oordeeling van den Vcorzitterin een sporadisch geval,dat een lid van
H^ad zich niet behoorlijk in het Nederlandsch kan uitdrukken. In
zoo n geval kan men zich dus van het Friesch bedienen.De meerderheid
van Burgemeester en Wethouders bercept zich op het feit,dat het Friesch
aan het Nederlandsch gelijkwaardig is en dat het Friesch inzake over-
heidsbemoeiangen evenveel recht heeft als het Nederlandsch.Deze oon-
clusie is ook do zijne.Evenwel - aldus" spreker - wordt in aile tien
andere provincien Nederlandsch gesproken en in Friesland all^en
ervan overtuigddat indien het voorstel van de meerder-
eid hier wordt aangenomen,spoedig in aile andere gemeenten in de
raden men zich in het Friesch gaat uitdrukken en dit is z.i. geen ge-
meentebôlang.Spreker wijst er verder cp,dat men moeilijkheden bij sol-
lici tatiesvooral door hoofdambtenaren,zal ontmoeten-Zij die niet vol-
dçende met het Friesch cp de hoogte zijn,zullen zich niet aan een sol-
1 citatie wagen.Dit kan in 't nadeel van de Friesche gemeonte zijn,
bpreker wijst hier nog op de vooraanstaande positie,wclke Friesland in
e landbouw heeit.Men heeft hier ook belang bij goede ambtenaren.Ook
hier kan men afschrikken om te solliciteeren,vooral de hoogere ambte
naren. Als voorbeelddat het gebruik van het Friesch in vergaderingen
nadeelen oplevertdeelt spreker mee,dat hij kortgeleden een verga-
enng van een tuinbouworganisatie bijwoonde waar afgevaardigden uit
Steenwijk verzochten er in de vergadering van af te zien om Friesch
e spreken,aangezien zij anders de beraadslagingen niet zouden kunnen
olgen.Met aile eerbied voor de Friesche taal meent hij zich aan de
zijde der mmderheid te moeten scharen.Hij acht dit een gemeentebelang
^4- v, ïl°lt-k:en3 sluit zich bij den heer Dankert aan.Hij is er voor.
dat het .Nederlandsch in de Raadzaal blijft.Er zijn wel belangrijker
dingen te besprekenaldus spreker.
De heer Tolsma sohaart zich ook aan de zijde van den heer Dankert.
1J 13 van oordeel,dat ieze kwestie door de Friesche beweging is aan-
gegrepen als propagandamiddel.
lid "°e tieer Fijlsma wijst er op,dat het kan gebeuren,dat een raads-
zich niet goed in het Hollandsch kan uitdrukken en hij vindt het
erg,dat hij dan toch beslist Hollandsch moet spreken.Wij zijn hier
rieznh bij elkaar - aldus spreker - en waarom kan er dan geen Friesch
gesproken worden?De pers veréâaat het wel en als er publiek is.dat het
Friesch met verstaat,dan is hij van meening,dat ze het Friesch maar
moeten aanleeren.
De heer Roorda vindt de motieven door den heer Dankert aangevoerd
geen bezwaar.Hij vindt het yan nut,dat Friezen Friesch sprekenSpreker
.an zioh dan cok niet begrijpen,dat het hier verboden is en vindt dit
niet m orde.
ter^îï Sfï+3akker,^n ziCh TereeniS*^ n,met hetgeen de heer Dankert
erzake heift gezegd.Er zijn maar 8 raadsvergaderingen en het lfcont
a de_Di0®1^e "iet voor het Friesch.Spreker wil de Nederlandache taal
in den Raad houden.
