- 3 -
Die taak brak aan op 6 September 1896, toen zij in de Nieuwe Kerk
te Amsterdam de eed aflegde, waarna de leden van de Staten-Generaal
de eed van onschendbaarheid van en trouw aan de jonge Vorstin af-
legden, Het moet een ontroerend ogenblik geweest zijn, toen door
dat grootse kerkgebouw de jubelkreet weerklonks "Hare Majesteit de
Koningin is ingehuldigd! Leve de Koningin! 11
"Nog staat mij schreef een ooggetuige in 1923 "als ware het gis-
"teren geweest, dat aangrijpend ogenblik voor de geest. Een ogen-
"blikjkag ik een donkere schaduw over het geheel dier schitterende
"uniformen en toiletten bij de gedachte, dat die 18-jarige Konings-
"vrorn/e de enig overgeblevene uit het Oranje-huis was. Bij de aan-
"blik dier jeugdige weduwe en dier jonge dochter, die beiden zulk
"een zware last droegen en dragen zouden, werd ik al s mens en als
Vaderlander diep getroffen. Maar die stemming werd weggevaagd door
"de blijdschap, dat God ons althans die twee vrouwen had gelaten
"en de Oranjetelg bezit naip van Neerlands troon."
Sedert dien zijn 50 jaren verstreken. Kunnen wij ons Nederland
nog wel voor de geest roepen zoals het toen was en zou het mogelijk
zijn in dit bestek U een enigszins volledig beeld te goven van aile
nationale en internationale gebeurtenissen?
Wel mogelijk is het mij/U enkele feiten in herinnering te brengen
die voor ons land van belang geweest zijn en die rechtstreeks be-
trekking hebben op onze Koningin.
Als 21-jarig meisje trad zij op 7 Pebruari 1901 in het huwelijk
met Prins Hendrik van Meckelenburg-Sehwerin en 9 jaar later zou
haar hartewens en die van het Nederlandse volk in vervulling gaan
door de geboorte van een kind: Prinses Juliana. Een ongekende jubel
steeg alom in den lande op toen de Koningin in September 1936 de
verloving bekend rnaakte van haar dochter met Prins Bernhard van
lippe-Biesterfeld. Hun huwelijk werd op 7 Januari 1937 voltrokken
en gezegend met 4 kinderen.
Tijdens de regering van de Koningin kwamen tôt voor de tweede
wereldoorlog rust en orde in heel de oostelijke gebiedsdelen tôt
stand. De leerplichtwet, uitbreiding van het kiesrecht en gelijk
stelling vvan openbaar en bijzonder onderwijs kwamen tôt stand.
Talrijke maatregelen op watefstaatsgebied werden getroffen. De
luchtvaart kwam tôt grote ontwikkeling, waardoor Nederland en de
overzeese gebiedsdelen dichter bij elkaar gebracht werden het Ro
de Kruis kreeg een vredestaak, verschillende sociale wetten werden
in het leven geroopen; de Koninklijke Landmacht en Marine werden
op nieuwe leest geschoeid^ de ontwikkeling van de medische weten-
schap nam een grote vlucht, de volksgezondheidde letterkunde, de
bceldende kunst, stedebouv; en volkshuisvesting, monumentenzorg en
natuurbescherming en nog veel andere dingen hadden haar voortduren-
de aandacht en haar grote belangstelling. Het is allemaal te veel
om op te noemen, maar enkele feiten, die de Koningin typeren, wil
ik niet onvermeld laten. Wij mooten daarvoor eerst teruggaan tôt
de Boerenoorlog. Nog maar net aan de regering, gingen de Boerenre-
publieken gebukt onder verdrukking. Toen Président Kruger het veld
moest ruimen, was er niet één regering bereid hem in staat te stel-
len naar Europa te gaan om daar de belangen van zijn land persoon-
lijk te bepleiten. Machtigor landen dan Nederland weigerden den
grijsaard een overtocht, maar onze jeugdige Koningin zond haar
Eruiser "Gelderland" en ontving hem als gast. Die moedige daad
heeft een bekend staatsman in die dagen doen uitroepens"Zij is de
enige man op de tronen van Europa".
Een tweede haar karakterisearende eigenschap was haar houding in
de le wereldoorlog. De Koningin heeft zich in die jaren doen ken-
nen als een beleidvolle hoedster van onze onafhankelijkheid ruste-
loos en intens leefde zij met Leger en Volk mede.
