a. vaststelling, wijziging of intrekking van algemeen bindende voorschriften (verordeningen);
b. beslissingen tot oprichting van of deelneming in privaatrechtelijke rechtspersonen;
c. besluiten tot wijziging van de gemeentenaam;
d. besluiten tot het treffen, wijzigen of opheffen van een gemeenschappelijke regeling;
e. besluit tot wijziging van de gemeentelijke indeling (grenscorrecties).
Over bestemmingsplannen, (medebewinds)verordeningen zonder beleidsvrijheid, besluiten tot
intrekking van een besluit naar aanleiding van een daarover gehouden referendum en wetten
en verordeningen ter uitvoering van verdragen of besluiten van volkenrechtelijke organisaties
is geen referendum mogeliik.
Referenda op basis van de Tijdelijke referendumwet hebben een adviserend karakter. Met
andere woorden na een gemeentelijk referendum heeft de gemeenteraad de vrijheid om een
uitspraak tot afwijzing van een besluit naast zich neer te leggen.
De Tijdelijke referendumwet heeft een vernlichtend karakter. Indien aan de voorschriften van
de wet wordt voldaan, moeten gemeenten een referendum houden. Dat wil zeggen dat de
(kiesgerechtigde) bevolking bepaalt of een referendum wordt gehouden, door het indienen van
een verzoek tot het houden van een referendum.
De gemeente is verder verplicht referendabele raadsbesluiten bekend te maken met de
mededeling dat hierover een referendum kan worden gehouden en het verzoek tot het houden
van een referendum binnen drie weken na bekendmaking moet worden ingediend.
Referendabele besluiten van de gemeenteraad mogen niet eerder in werking treden dan nadat
vaststaat dat er geen referendum zal worden gehouden. Alleen spoedeisende besluiten kunnen
in werking treden voordat vaststaat dat hierover een referendum wordt gehouden.
3. Procedure.
Bij de procedure voor het houden van een referendum op basis van de Tijdelijke
referendumwet is zo veel mogelijk aangesloten bij de Kieswet. Indien voldoende
kiesgerechtigden een geldig verzoek tot het houden van een referendum doen, wordt een
inleidend verzoek toegelaten en kan een definitief verzoek volgen. Kiesgerechtigden moeten
hiertoe een verklaring ter ondersteuning van een inleidend verzoek indienen. Een definitief
verzoek is het aantal geldige ingediende ondersteuningsverklaringen. Na een definitief
verzoek volgt de beslissing over de toelating ervan.
Indien voldoende kiesgerechtigden een geldige ondersteuningsverklaring hebben ingediend,
wordt het definitief verzoek toegelaten. Dit houdt tevens de vaststelling in dat er een
referendum wordt gehouden. Voor een gemeentelijke referendum is het aantal
kiesgerechtigden dat een verzoek of ondersteuningsverklaring moet indienen, afhankelijk van
de gemeentegrootte. Voor onze gemeente is vereist dat het inleidend verzoek wordt gedaan
door 1% van de kiesgerechtigden, met als drempel dat dit getal niet lager ligt dan 50 en niet
hoger dan 125 kiesgerechtigden. Dit verzoek dient te worden ondersteund door 10% van de
kiesgerechtigden, met als drempel dat dit getal niet lager ligt dan 200 en niet hoger 1250
kiesgerechtigden.
Kanttekeningen:
Gemeentelijke beleidsvrijheid.
De Tijdelijke referendumwet biedt de gemeente de mogelijkheid om bij verordening benaalde
besluiten van referendabiliteit uit te zonderen. Dit zijn de volgende besluiten:
a. gemeentelijke verordeningen die uitsluitend betrekking hebben op:
