Mefrou T. de Hcii. direkteur-bestj oerder Bibliotheken Noordwest Fryslan, sprekt yn op
agindapunt 10: In de kadernota wordt aangegeven dat de gemeente niet verplicht is een bibliotheek in stand
te houden. Er is inderdaad geen bibliotheekwet die daartoe verplicht, maar OC&W, VNG en IPO hebben wel
een bibliotheekcharter getekend waarin het belang van het bibliotheekwerk wordt vastgesteld en waarin de
taken worden benoemd. Dit charter loopt tot en met 2012, het is de bedoeling vanaf 2013 een en ander in een
wet vast te leggen.
5
Los daarvan hoef ik het denk ik niet meer te hebben over het belang van het bibliotheekwerk: daarover hebben
we u in maart jl. uitvoerig gei'nformeerd en daarover is gediscussieerd. De bibliotheek als instituut wordt breed
gedragen en door vele partijen als een basisvoorziening voor de maatschappij gezien.
Uw inwoners geven aan blij te zijn met de bibliotheek en maken daar in ruime mate gebruik van. Bijna 27% is
lid van de bibliotheek in Stiens, daarnaast nog een aantal in omliggende gemeenten. En onderzoek heeft
uitgewezen dat dan 40-50% gebruik maakt van enige vorm van bibliotheekwerk. Kent u meer instellingen die
zo'n groot bereik hebben?
De afgelopen jaren is veel gei'nvesteerd in bibliotheekvernieuwing: naast de fvsieke bibliotheek die bijna
iedereen kent is de bibliotheek ook actief als samenwerkingspartner voor het onderwijs (de educatieve
bibliotheek). En daarnaast krijgt de digitale bibliotheek steeds meer betekenis, vooral op landelijk niveau wordt
daar veel extra op gei'nvesteerd. lets zoeken op internet is gemakkelijk, lijkt het. Maar vindt de gemiddelde
zoeker ook wat hij of zij zocht? Vooral in het onderwijs blijkt dat vaak niet het geval te zijn. Wat landelijk
ontwikkeld wordt moet lokaal uitgevoerd en ondersteund worden, daar betalen de bibliotheken aan mee door
een verplichte afdracht.
Uw gemeente moet bezuinigen, dat begrijpen we. En dat de bibliotheek dan buiten beschouwing wordt gelaten
was niet onze verwachting. Maar de voorgestelde bezuiniging is zo fors dat het nog maar de vraag is of de
voorziening in Stiens gehandhaafd kan blijven als volwaardige vestiging. Ook is er blijkbaar een misverstand
over het landelijke instapniveau: dat bedrag is namelijk exclusief de huisvestingskosten omdat die vaak niet
vergelijkbaar zijn. Deze bedragen 44.440 in de begroting van 2011, dat is 21% van de subsidie. Daarmee zit
uw gemeente ongeveer op het landelijk gemiddelde van 20%.
Het huidige subsidiebedrag per inwoner bedraagt nu 16,41 exclusief huisvesting, in plaats van de genoemde
20,67.
De genoemde bezuiniging van 23.000 per 2012 brengt de bijdrage in 2012 al op goed 14 euro, in plaats van in
2014 en daarmee zit u dus nog maar net boven het genoemde instapniveau.
En het zal een hele toer zijn om een dergelijk bedrag, meer dan 10% al per 2012 te moeten bezuinigen. Wij
hadden in het overleg begrepen dat gefaseerd naar dat niveau zou worden gewerkt, maar het misverstand
over het bedrag per inwoner zal hier debet aan zijn.
Uw bibliotheek maakt sinds 2004 deel uit van Bibliotheken NoordWest Fryslan, een keuze waarmee uw
gemeente destijds heeft ingestemd. De fusie heeft geleid tot efficienter bibliotheekwerk, bibliotheken die
vaker open zijn en een grotere klanttevredenheid. De kosten voor de overhead, zoals het management, deelt u
met de 6 andere gemeenten. Dat betekent ook dat op diverse kosten niet eenzijdig en/of gemakkelijk kan
worden bezuinigd.
Zoals u zult begrijpen heeft ook onze organisatie vaste kosten en verplichtingen. En ook op de huisvesting zal
niet eenvoudig een bezuiniging te realiseren zijn, deze kosten zijn al niet hoog doordat er geen hypotheek op
rust.
Recent heeft de bibliotheek een onderzoek uitgevoerd naar de kosten van overhead en gezamenlijke kosten:
hoe verhouden die zich tot andere, vergelijkbare gemeenten?
Daar bleek uit dat die vrij gemiddeld zijn, en dat de subsidie per inwoner eerder aan de lage dan aan de hoge
kant zijn.
In het cluster is uw bijdrage op dit moment net iets lager dan het gemiddelde. Hoe dat de komende jaren zal
zijn is nog niet helemaal duidelijk, omdat nog niet in alle gemeenten duidelijk is hoe bezuinigingen op ons af
komen. Zo heeft de gemeente Harlingen geen plannen te bezuinigen op het bibliotheekwerk, en zij geven nu al
het hoogste bedrag per inwoner 18,23 exclusief en 23,35 inclusief huisvesting per inwoner). Franeker heeft
een percentage van bijna 10% genoemd, en komt daarmee ook net op het instapniveau.
Uw buurgemeenten en samenwerkingspartners in Middelseeverband hebben 2 weken geleden besloten het
voorgenomen bezuinigingsbedrag te verminderen en zich in elk geval aan het instapniveau te zullen houden.