dreigen te nemen dat in hun ogen verkeerd is. Het is logisch dat burgers dan ook zelf kunnen
beslissen wanneer dit noodzakelijk is. In het model is gekozen voor een eenvoudige
procedure. Het inleidend verzoek wordt een week voor de raadsvergadering ingediend bij de
griffier en wordt later mogelijk gevolgd een defmitief verzoek. Door de duale verhoudingen
wordt het verzoek formed ingediend bij de griffier, praktisch gezien zal de medewerking van
het ambtelijk apparaat nodig zijn. Het doel van het inleidend verzoek is tweeledig. De raad
moet op korte termijn beslissen of een onderwerp referendabel is en niet valt onder de
uitzonderingen genoemd in artikel 2. De referendumcommissie adviseert hierbij. Daamaast
moet aangetoond worden dat een onderwerp niet alleen maar leeft bij enkele mensen maar op
enig draagvlak in de gemeente kan steunen. Hiertoe worden een aantal handtekeningen
overlegd. Op korte termijn is het voor burgers dan duidelijk of het zin heeft om
handtekeningen te verzamelen ter ondersteuning van het definitief verzoek.
Handtekeningenlij sten
Bij het verzamelen van de handtekening kan worden gekozen voor een haal of een
'brengsysteem'. In het eerste geval wordt het ophalen van de vereiste handtekeningen aan de
initiatiefnemers overgelaten. In het tweede geval dienen kiesgerechtigden hun handtekening te
plaatsen in de daarvoor aangewezen plaatsen, zoals de publieksbalie in het gemeentehuis. Uit
de evaluatie van de Trw blijkt dat een groot nadeel van het haalsysteem is dat de controle op
handtekeningen een tijdrovend karwei is en door onvolledig ingevulde lijsten veel
handtekeningen ongeldig moeten worden verklaard. In dit model is gekozen voor het
brengsysteem op het gemeentehuis zodat direct de identiteit (kiesgerechtigdheid) van de
ondertekenaar gecontroleerd worden aan de hand van het GBA. Om de controle op de
kiesgerechtigheid zo makkelijk mogelijk te maken is een legitimatieplicht opgenomen. Dit is
voor een burger niet extra belastend, gezien de Wet op de identificatieplicht heeft een burger
dit bij zich. Het is uiteraard mogelijk om op andere plaatsen in de gemeente handtekeningen
te laten zetten, zij het dat dan niet direct in de GBA de controle op kiesgerechtigdheid kan
plaatsvinden. Gezien de controle op identiteit ligt het voor de hand om aan de gemeente
gebonden openbare instellingen zoals de brandweerkazeme of openbare bibliotheek te kiezen.
Bij het controleren van de handtekeningen moet beoordeeld worden of diegenen die de
ondersteuningsverklaring indient op dat moment kiesgerechtigd zou zijn voor de
raadsverkiezingen. Immers bij het zetten van de handtekening is nog niet bekend of en zo ja
wanneer het referendum gehouden wordt en kan dus niet gewerkt kan worden met een apart
bestand van kiesgerechtigden voor het referendum.
De handtekeningen moeten worden geplaatst op van gemeentewege verstrekte lijsten. Op
basis van artikel 4:4 Awb (aanvraagformulier beschikkingen) heeft de gemeente de
bevoegdheid om een formulier voor het aanvragen en het verstrekken van gegevens vast te
stellen. Het inleidend verzoek is te beschouwen als een aanvraag in de zin van de Awb.
Wat betreft de procedure van het inleidend verzoek moet allereerst een termijn worden
vastgesteld waarbinnen de handtekeningen moeten worden ingeleverd. Hier is gekozen voor
een korte termijn van een week voor de raadsvergadering. De achterliggende gedachte is dat
op deze manier in de raadsvergadering zelf besloten kan worden of er voldoende geldige
handtekeningen zijn verzameld zodat de volgende fase in het proces (het definitieve verzoek)
kan ingaan.
Drempel inleidend verzoek
