Artikel 9(van de referendum verordeninggeeft aan dat u de kiesgerechtigden vraagt of
ze voor of tegen een concept raadsbesluit zijn. Dat is in de huidige omstandigheden niet
aan de orde. Er ligt nog geen concept herindelingbesluit. De referendum commissie kan
de opdracht krijgen de neutrale vraagstelling voor het referendum te formuleren.
In artikel 2 van de Verordening is inderdaad opgenomen dat alleen concept raadsbesluiten
onderwerp van een referendum kunnen zijn. In artikel 1 wordt echter een omschrijving
gegeven van wat onder een concept raadsbesluit moet worden verstaan. Dit moet een aan de
raad voorgelegd besluit zijn, dat op de agenda staat. De verordening is door de VNG
opgesteld en geschreven voor raadgevende referenda. Wij hebben expliciet opgenomen dat
een referendum ook op initiatief van de raad kan plaatsvinden (raadplegend). Daarbij wordt
artikel 8 e.v. van overeenkomstige toepassing verklaard. In artikel 9 is opgenomen: 'tenzij de
raad anders besluit (en dat is hier het geval), wordt bij het referendum de vraag voorgelegd of
zij voor het tegen het concept raadsbesluit zijn'.
Als men de toelichting erop na slaat, heeft men met de definitie in artikel 1 duidelijk willen
maken dat alleen concept raadsbesluiten onderwerp van een referendum kunnen zijn,
waarmee men tot uitdrukking heeft willen brengen dat bijvoorbeeld collegebesluiten of
burgemeesterbesluiten niet referendabel zijn. Bij een raadgevend referendum zal er
automatisch sprake zijn van een concept raadsbesluit, terwijl dit bij een raadplegend
referendum niet het geval hoeft te zijn. De raad wil de bevolking juist raadplegen bij haar
keuze een bepaald besluit te nemen. De artikelen 1 en 2 zijn echter niet expliciet ook van
toepassing verklaard op ook de raadplegende referenda, terwijl artikel 9 wel expliciet van
toepassing is verklaard. Juist in dit artikel is de 'Tenzij de raad anders besluit,
etcbepaling opgenomen. Ons inziens moet het begrip 'concept raadsbesluit' in geval van
een raadplegend referendum dus niet te strikt worden uitgelegd, maar meer naar de geest van
de verordening (meer in het bijzonder het raadplegend referendum). Wellicht kan gesteld
worden dat de raad voomemens is een besluit te nemen over de herindeling van de gemeente
Leeuwarderadeel. Dit kan dan als 'concept raadsbesluit' worden beschouwd. Over de
vraagstelling kan de raad dan op grond van artikel 9 een besluit nemen waarbij kan worden
afgeweken van de vraagstelling 'voor of tegen'. Dit artikel biedt ons inziens voldoende ruimte
voor het voorleggen van de vraag of de voorkeur naar Noardwest of Leeuwarden uitgaat bij
een herindeling.
Met het aannemen van ons voorstel is ons college er van uit gegaan dat de raad in de
besluitvorming rekening heeft gehouden met de probleemstelling dat er niet sprake is van een
exact beschreven herindelingsbesluit zoals in de verordening benoemd is.
Wij zien als college dan ook geen reden om dit hemieuwd ter discussie te stellen. Het staat uw
raad uiteraard vrij om hieraan nogmaals aandacht te besteden.
Informatieverstrekking burgers:
Op het doarpspetear in Stiens is tijdens de bijeenkomst gevraagd aan de burgemeester of er
nog een informatie avond gehouden kan worden voor het referendum van 30 januari. Dit is
ook min of meer toegezegd. Welbeschouwd zou zo'n avond niet georganiseerd moeten
worden door het college. Het college levert u tijdens deze vergadering de stukken aan, die na
een akkoord van uw raad ter beschikking gesteld gaan worden aan de referendum commissie.
