'Gemeenten en Frysk', Provinsje Fryslan juni 2008.
7
Profilering: Fryske taal en kultuer
Mei de groei fan de gemeentlike ferantwurdlikheden wurde de mooglikheden fan de gemeenten op
it untwikkeljen fan eigen taalbelied ek hieltyd grutter. De Fryske taal is as eigen taal yn us
provinsje fansels tige wichtich. De rie fan de gemeenten binne tige wichtich in grutte bydrage te
leverjen om de Fryske taal libben te halden en it in selsstannich plak yn de mienskip te jaan. De
Fryske haadsted Ljouwert hat in taalbeliedsplan en in taaloardening.
Uit onderzoek* van de provincie Fryslan blijken Leeuwarden en Leeuwarderadeel nagenoeg
vergelijkbaar fries taalbeleid te voeren. Ze staan daarbij op respectievelijk nummer 7 en 8 in de
rangorde van gemeenten met het beste friese taalbeleid.
Grootschalige projecten en voorzieningen
Een samengaan van Leeuwarden en Leeuwarderadeel betekent dat grootschalige projecten
voorzieningen in een bredere context kunnen worden afgewogen. Een groter gebied geeft
ruimtelijk meer spreidingsmogelijkheden. Het samengaan leidt ook tot efficiencyvoordelen die
(financiele) ruimte geven voor andere en/of beleidskeuze.
Relatie met omliggende gemeenten
Ook in een nieuwe vorm blijft de gemeente buurgemeenten houden, waarmee wij graag samen
willen werken. Leeuwarden is en blijft bereid tot vormen van samenwerking die ten goede komen
aan de kwaliteit, efficiency en effectiviteit van dienstverlening aan burgers en bedrijven.
Financien
Om de uitvoering van alle taken te kunnen betalen, hebben gemeenten vanzelfsprekend geld
nodig. Naast eigen inkomsten uit bijvoorbeeld belastingen, ontvangen alle gemeenten elk jaar van
het Rijk een uitkering uit het Gemeentefonds. De uitkering maakt deel uit van de algemene
middelen van gemeenten. Dit is niet-geoormerkt geld. Gemeenten zijn vrij om te bepalen waar ze
de uitkering uit het Gemeentefonds aan besteden.
Onzekerheid over de financien van de nieuwe gemeente mag geen belemmering zijn voor
gemeentelijke herindeling. Daarom ontvangt de gefuseerde gemeente een zogeheten incidentele
herindelingsbijdrage. Bij een fusie tussen Leeuwarderadeel en Leeuwarden is de eenmalige
rijksbijdrage circa €4.3 miljoen, als tegemoetkoming voor voorbereidings- en reorganisatiekosten.
Voor zover deze gelden niet nodig zijn, is de nieuwe gemeente vrij deze voor andere
(beleidsmatige) doeleinden aan te wenden.
Wij zijn ervan overtuigd dat het samengaan van beide gemeenten structureel kosten bespaart,
doordat we efficiencyvoordelen kunnen behalen. Dit geldt bijvoorbeeld voor de ambtelijke
organisatie, kosten van automatisering en administrate, alsmede voor de kosten voor huisvesting.
Ook zijn er schaalvoordelen te behalen bij de Verbonden partijen. Deze besparingen geven ons de
mogelijkheid om te investeren in betere dienstverlening aan burgers en bedrijven of in een
verlaging van de lokale lasten.
