en
een andere weging van het criterium draagvlak, Het kabinet kijkt daarin niet
alleen naar het draagvlak bij de direct betrokken gemeenten en hun
inwoners, maar beziet de herindeling ook in een regionale context, waarin de
opvatting van provincie en buurgemeenten meegewogen worden.
Metdeze aanpassingen denkt het kabinet gemeenten en provincies beter te
faciiiteren in hun rol bij gemeentelijke herindelingen van onderop. Het nieuwe
Beleidskader is van toepassing voor herindelingen per 1 januari 2016 en verder.
Mitigatie financiele gevolgen
Het kabinet ontvangt regelmatig signaien van (fuserende) gemeenten die zich
zorgen maken over de negatieve financiele gevolgen van een herindeling. Bij een
fusie van bijvoorbeeld vier gemeenten vervalt drie maal het vaste bedrag dat
gemeenten ontvangen Uit het gemeentefonds. Het kabinet zai voor het eind van
2013 onderzoeken of nier aiternatieven voor zijn. Verder gaan herindelingen
gepaard met zogenaamde frictiekosten. De maatstaf herindeling in het
gemeentefonds voorziet in een tegemoetkoming in deze kosten, welke wordt
uitgekeerd vanaf de datum van herindeling. Een deel van de kosten ondervinden
gemeenten echter voorafgaande aan de daadwerkelijke herindeling en daarmee is
tot op heden geen rekening gehouden in de maatstaf. Het kabinet wil voorkomen
dat gemeenten niet kiezen voor een herindeling die zij nodig achten voor hun
bestuurskracht uit puur financiele overwegingen.
Om gemeenten te faciiiteren bij herindelingen van onderop wordt daarom de
maatstaf herindeling verruimd en vervroegd, Dat laatste wil zeggen dat een deel
van de tegemoetkoming voorafgaand aan de herindeling op basis van een door
mij ontvangen herindelingsadvies wordt uitgekeerd. Deze maatregel treedt in
werking per 1 januari 2015. Een overgangsmaatregei geidt voor gemeenten die op
1 januari 2014 worden heringedeeld.
Daarnaast is een verruimlng van c:e maatstaf herindeling In procedure genomen
voor situaties waarbij sprake is van opheffing en splitsing van een gemeente:
delen van de gemeente gaan over naar verschillende andere gemeenten. Het gaat
daas bij om zodanige delen dat sprake is van ten minste twee wijzigingen van de
gemeentelijke indeling (herindelingen). Het gaat dus niet om grenscorrecties.
Deze wijziging is ingegeven door de extra kosten die een splitsing ten opzichte van
een reguliere' herindeling tot gevolg heeft. De maatregei is van toepassing op
herindelingen vanaf 1 januari 2014.
Bovengenoemde wijzigingen van de maatstaf en het onderzoek naar aanpassing
van het vaste bedrag zijn nader toegelicht in de meicirculaire gemeentefonds van
13 mei jl.
Met de wijzigingen in het Beleidskader en de mitigatie van de financiele gevolgen
wordt tegemoet gekomen aan verzoeken van gemeenten met betrekking tot
gemeentelijke herindeling. Daarnaast wil ik gemeenten en provincies
ondersteunen bij het organiseren van een goed proces bij het realiseren van
gemeentelijke herindelingen van onderop. Bij deze ondersteuning denk ik aan het
organiseren van kennisontwikkeling en -deling en het delen van good en bad
practices. Over de precieze invulling wil ik nog in gesprek gaan met gemeenten en
provincies. Ik wil u graag uitnodigen om mij te benaderen als u behoefte hebt aan
ondersteuning of ideeen over de beste wijze waarop gemeenten en provincies
ondersteund kunnen worden.
Een specifiek onderwerp waaraan ik in dit kader nu al aandacht besteed, is de
relatie burger-bestuur. In de visienota Bestuur in Samenhang is aandacht gegeven
Verdere ondersteuning
Datum
27 juni 2013
Kenmerk
2013-0000351020
Pagina 2 van 3