Politiek is (ook) mensenwerk
Verslag en advies naar aanleiding van gevoerde gesprekken in het kader van collegevorming gemeente
Leeuwarderadeel.
Er hebben gesprekken plaats gevonden tussen de vertegenwoordigers van PvdA en CD A, PvdA en WD en
PvdA en FNP (zeer kort) op zaterdag 22 maart onder leiding van de informateur. De informateur heeft
afzonderlijk gesproken met de vertegenwoordigers van GBL, respectievelijk FNP en vervolgens PvdA op 24
maart.
Doel van de gesprekken was vast te stellen per partij hoe zij tegen de uitslag van de verkiezing aankeken, welke
voorkeur(en) zij hebben met het oog op de collegevorming en welke programmatische punten (op hoofdlijnen)
een rol moeten gaan spelen.
De verkiezingsuitslag in Leeuwarderadeel is nogal afwijkend van het landelijk beeld. Grote winnaar is het CDA
(+5,8% +1 zetel), de grootste partij bleef de PvdA (+2,1%) en ook de WD deed het relatief goed gezien de
landelijke trend (-/- 0,6%). Naast het geringe verlies van de WD, leden GBL en FNP eveneens verlies (-/- 5,3%
respectievelijk -/- 2 96).
In de gesprekken was een veel gehoorde verklaring voor de uitslag de discussie rond de herindeling en mogelijk
de besluitvorming rond de zondagsopenstelling van de winkels.
Op zich spreken alle partijen nu de verwachting uit dat de fusie met Leeuwarden zal doorgaan. Punt van
discussie is nog wel het tempo, waarin dat zal gebeuren.
Hoewel het niet in de opdracht zit van de informateur is deze wel zo vrij geweest op dit punt nader informatie
in te winnen, want het is van belang te weten voor welke tijdspanne een college moet worden gevormd.
Zoals het zich laat aanzien zal het niet voor de hand liggen dat de wetgever na een wetsvoorstel gemeentelijke
herindeling rond Leeuwarden in 2013 (Boarnsterhim) ook in 20x6 (Leeuwarderadeel) en 2017 (Littenseradiel)
dit nog twee keer gaat doen. Waarschijnlijk is dat beide herindelingen gelijktijdig zullen worden behandeld en
dan bepaalt de zwakste schakel het tempo.
Met andere woorden de fusie met Leeuwarden zal naar alle waarschijnlijkheid per 1-1-2018 een feit zijn en het
nieuwe college zal dus tot die datum moeten kunnen functioneren.
Naast de fusie met Leeuwarden zal de invoering van de drie deeentralisaties een andere belangrijke opdracht
worden. Beide dossiers vragen om een college met breed draagvlak en een goede onderlinge samenhang.
De uitslag maakt diverse samenstellingen van een college mogelijk.
1. PvdA - CDA 8 zetels
2. PvdA - CDA - GBL 11 zetels
3. PvdA - CDA - WD 10 zetels
4. CDA - GBL - FNP 9 zetels
Scenario 1 PvdA - CDA 8 zetels
Dit scenario brengt de beide winnaars en de 2 grootste fracties samen. Beide hebben samen een meerderheid,
maar wel erg nipt. Biedt weinig ruimte voor afwijkend stemgedrag binnen de fracties. Beide fracties vindcn
deze optie niet onbespreekbaar maar gezien de grote dossiers herindeling en de deeentralisaties zal mijn advies
zijn te kijken naar een college met een breder draagvlak.
Scenario 2 PvdA - CDA - GBL 11 zetels
Wanneer een college met een breder draagvlak wenselijk wordt gevonden, dan is de combinatie PvdA - CDA -
GBL de grootste. In de gesprekken heeft niemand deze combinatie genoemd, laat staan als eerste voorkeur. Om
die reden is mijn advies deze combinatie op dit moment niet nader te onderzoeken.
Scenario 3 PvdA - CDA - WD 10 zetels
Dit is op de een na meest brede coalitie met 3 partijen. Dit zijn ook de partijen die zich tijdens het laatste
referendum hebben uitgesproken voor Leeuwarden als fusiepartner. Tijdens de gesprekken hebben de drie
