Hoofdstuk 1 Inleiding
1.1 Gezamenlijke en bindende afspraken
Op basis van de gewijzigde Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) zijn alle gemeenten
verantwoordelijk voor de ketenaanpak huiselijk geweld en kindermishandeling. De
gemeenten hebben de opdracht4 om vanaf 2015 in regionaal verband met elkaar afspraken
te maken over de besteding van de regionale middelen die het rijk ter beschikking stelt5. In
Fryslan ontvangt de Gemeente Leeuwarden deze uitkering. Aanleiding hiervoor zijn de
adviezen die de commissie De Jong heeft geformuleerd in het rapport 'Opvang 20'5. Een
belangrijk advies dat de staatssecretaris VWS heeft overgenomen is het formuleren van een
regiovisie waardoor beter lokaal en bovenlokaal beieid voor de ketenaanpak van huiselijk
geweld en kindermishandeling tot stand komt. Net als in heel Nederland moet ook in Fryslan
een betere sturing en samenhang hierin worden gerealiseerd. Aanvullend is de afstemming
tussen de justitiele en de zorgketen van groot belang. Op basis van welke uitgangspunten,
doelen en afspraken de Friese gemeenten dit willen doen is in deze regiovisie beschreven.
De koers die hierin is aangegeven geeft duidelijkheid over de afstemming tussen het
bovenlokale deel (uitgevoerd door gemeente Leeuwarden) en dat wat de Friese gemeenten
in dit kader (gaan) organiseren. De gemeente Leeuwarden heeft, vanuit haar rol als
ontvanger van de decentrale middelen Vrouwenopvang, het initiatief genomen voor het
opstellen van deze regiovisie.
1.2 Benutten van de kansen door nieuwe opgaven
De decentralisaties van de jeugdzorg, AWBZ begeleiding en de Participatiewet bieden
kansen om het beieid gericht op het sociale domein meer in samenhang te brengen. Om
deze nieuwe taken goed uit te kunnen voeren zijn alle gemeenten bezig om de bestaande
infrastructuur van voorzieningen aan te passen en te ontwikkelen. Dit wordt ook wel de
transformatie genoemd. Het gaat om een cultuur- en structuurwijziging. Er is een
verandering in de houding en het gedrag van inwoners, professionals en beleidsmakers
nodig die gericht is op versterking van het zelf oplossend vermogen van burgers.
Tegelijkertijd willen de Friese gemeenten een meer gei'ntegreerde, gebiedsgerichte aanpak
met een doorontwikkeling van het aanbod. Het samenvoegen van een aanpak van huiselijk
geweld en kindermishandeling tot een geheel, met het accent op het voorkomen en
bestrijden, moet in dit ontwerpvraagstuk worden gepositioneerd.
In de gewijzigde Wmo is het element van 'veiligheid' in de gemeente toegevoegd. Het gaat
om feitelijke veiligheid in de zin van 'vrij zijn' van het risico op geweld in huiselijke kring; er
moet voor iedereen in de thuissituatie - en als dat niet kan, elders - een veilige plek zijn.
4 Kamerbrief Staatssecretaris van VWS van 14 december 2011 over aanpak van geweld in
afhankelijkheidsrelaties.
5 Decentralisatie uitkering vrouwenopvang.
6 Commissie „Stelselonderzoek vrouwenopvang" (commissie De Jong), 'Opvang 2.0', naar een
toekomstbestendig opvangstelsel.
8
