leefbaarheid valt en staat met het hebben van een gebouw met een openbare functie of dat de
mensen uit de wijk of dorp de leefbaarheid bepalen.
Voor Leeuwarderadeel zijn momenteel de volgende vraagstukken actueel:
Hebben we de gebouwen wel nodig?
Welke maatschappelijke waarde kennen we toe aan gebouwen?
Voor de gebouwen die "niet nodig zijn" kan een Plan van Aanpak worden gemaakt voor het
afstoten van beheer en /of eigendom.
Daarna zullen we toekomen aan het vraagstuk:
Hoe borgen we de maatschappelijke waarde van gebouwen voor de toekomst?
Hoe dragen we zorg voor efficient vastgoedbeheer?
Als deze vragen zijn beantwoord kan een doelmatige overdracht plaatsvinden naar de
gemeente Leeuwarden.
Verantwoordelijkheden van de gemeente
De gemeentelijke kerntaak betreft op hoofdlijn om die taken uit te voeren die direct van belang
zijn voor haar inwoners, zoals het ophalen van huisvuil, verstrekken van paspoorten en het
maken van bestemmingsplannen1. Het zijn taken die ook samen te vatten zijn als taken die
vanuit het Rijk zijn opgedragen, voornamelijk vanwege de eenheid of structuur en taken die
door de particuliere (privaatrechtelijke) markt onbetaalbaar zijn. Het in het bezit hebben van
gebouwen of het beheren ervan valt niet onder deze kerntaken. Een gebouw is een middel om
onderdak te bieden waarvoor de gemeente zich verantwoordelijk voelt.
Het in stand houden van de maatschappelijke waarde is een overweging van de gemeente.
Zelfvoorzienend zijn door gebouwen in eigendom te hebben, idem. Daarnaast zien we
gemeenten zich nadrukkelijk bezig houden met de spin-off effecten van maatschappelijke
voorzieningen. Het is denkbaar dat als je een ontmoetingsplaats uit een wijk haalt waar relatief
veel overlast is of zelfs vandalisme, er meer politie-interventie nodig is dan wanneer de buurt is
gemotiveerd om met elkaar te denken en te acteren. Een ander voorbeeld is dat wanneer een
basisschool uit een wijk wordt gehaald de kans bestaat dat zich er in de nabijheid geen jonge
gezinnen meer gaan vestigen.
Prognose behoefte aan gebouwen
Anno 2016 hebben we landelijk te maken met een toenemende vergrijzing (meer ouderen) en
vergroening (minder jongeren). In de zorg zien we landelijk een afname van vastgoedbehoefte
doordat de wetgeving onlangs is gewijzigd: mensen moeten langer thuis blijven voordat ze
opgenomen mogen. Benodigde zorg moet meer en meer binnen de eigen huiselijke kring worden
opgelost en/of met professionele zorg aan huis, in plaats van dat mensen gelijk doorstromen
naar een zorginstelling. Volgens de prognoses zal er over acht tot tien jaar een tekort aan
zorgvastgoed zijn, als hier niet op geanticipeerd wordt. Daarnaast is er sinds 2015 sprake van
een toenemende vluchtelingenstroom.
In Leeuwarderadeel zien we een beperkt terugloop van het leerlingaantal. De verwachting is
dat de vergrijzing in de dorpen zal toenemen.
Gezien de landelijke prognose zal naar verwachting ook voor Leeuwarderadeel de vraag naar
ouderenvoorzieningen en zorgvastgoed toenemen.
Voor de vluchtelingenstroom zal naar oplossingen gezocht moeten worden.
