Vergadering van Dinsdag 10 Jannari 1005.
Register der bijlagen op het verslag der handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden, 1005.
25 Verantwoording hij de gemeente-rekening over 1004.
26 Oprichting van den vervolgcursus op gemeenteschool no. 12.
27 Invoering van een scheidsgerecht.
28 Verslag van de commissie van rapporteurs uit de sectiën van den raad, betreffende het onderzoek
der ontwerp-gemcente-begrooting voor 1006.
iffijOiig der verordening, regelende du benoeming enz. van gemeente-ambtenaren enz. (Gemeen
teblad 1800, no. 2) en der pensioen verordening (Gemeenteblad 1800, no. 12).
00 Memorie van antwoord op het sectie-verslag omtrent de ontwerp-gemeeute-begrooting voor 1006.
81 Geneeskundig onderzoek van sollicitanten naar gemeente-betrekkingen.
82 Uitgifte der overblijvende terreinen ten Noorden van het Nieuwe Kanaal.
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 10 Januari 1005. 1
Tegenwoordig de heeren: Beucker Andreae, Wilhelmij,
Oosterhoff, Becrends, Troelstra, Kom ter, Feitz, Beekhuis,
Hjjlkema, Koopmans, Baart de la Faille, Wolff, Tiglor
Wijbrandij, Duparc, Menalda, van Ketwich Verschuur,
Haverschmidt, Tromp, Fuddema en Lautenbach.
Afwezig de heerenvan Mossel, Jansen en Schoon-
dermark.
Voorzitter de heerJ. Troelstra, Wethouder, waar
nemend Burgemeester.
1. De notulen van do op Dinsdag 27 December 1.1.
gehouden vergadering worden gelezen en vastgesteld.
De Voorzitter neemt liet woord tot het houden van de
volgende toespraak
Mijne Heeren
Daar de Burgemeester verhinderd is hier tegenwoordig
te zijn, rust op mij de taak deze vergadering te leiden.
Eu omdat het de eerste is in een nieuw jaar, verwacht
ge zeker, als naar gewoonte, enkele bijzonderheden te
vernemen omtrent den algemcenen toestand der ge
meente in 1904 en de uitkomsten van sommige takken
van dienst in het bijzonder.
Uitgezonderd de bekende linancieele catastrophe,
waarbij eenige ingezetenen betrokken
genomen om met den eerstvolgenden nieuwen cursus
ook de burgeravondschool in uitstekende vertrekken te
huisvesten.
Reeds nu kan gemeld worden, dat beide scholen tal
van leerlingen hebben getrokken.
waren, meen ik
dat opnieuw geconstateerd kan worden, dat de alge-
meene welvaart geenszins achteruit is gegaan. Integen
deel. Wanneer in aanmerking wordt genomen de liooge
prijzen die bij aankoop van huizen worden besteed,
vooral voor die op goeden stand; wanneer wij zien hoe
in ile binnenstad steeds meer kapitale winkels verrijzen
en hoe, ondanks den geringen aanwas der bevolking,
nog steeds aan onderscheidene zijden der stad met het
bouwen van nieuwe woningen wordt voortgegaan, dan
mag daaruit worden afgeleid, dank zij zeker de gunstige
uitkomsten van den landbouw in de laatste jaren en de
vermeerderde middelen van snel verkeer zoo te land als
te water, dat Leeuwarden, wat den algemcenen econo-
mischen toestand betreft, ook in het afgeloopen jaar
op vooruitgang mag- bogen.
Dit schijnt ook te mogen worden afgeleid uit het
toenemend getal aanslagen in den hoofdelijken omslag.
Zoo bedroeg het getal aangeslageneii, voorkomende
op de primitieve kohieren voor 1902, 3980, met een
belastbaar inkomen van 4,008,575 voor 1903, 4104,
met een belastbaar inkomen van 4,264,225 en over
1904, 4315, met een belastbaar inkomen van 4,371,650.
liet is een feit, dat de centra alles meer tot zich
trekken, en Leeuwarden is het belangrijkste centrum
in de provincie. Daarom komt het mij voor, dat wij
niet alleen een open oog moeten hebben voor de dade
lijke behoeften, maar ook met ruimen blik hebben te
letten op de toekomst en hebben te overwegen wat
wenschelijk en nuttig kan zijn om het welbegrepen
belang der gemeente duurzaam te bevorderen.
liet onderwijs, dat steeds in de bijzondere zorg van
het gemeentebestuur mocht deolcn, onderging door de
reorganisatie, die in 19U3 haar beslag kreeg, een be-
langrijke verbetering. Intusschen kon die reorganisatie
in 1904 nog niet in alle opzichten naar de gestelde
eisehen worden uitgevoerd. De nieuwe school voor
voortgezet onderwijs moet nog in verschillende gebouwen
worden gehouden en ook de burgeravondschool, die
ongetwijfeld binnen afzienbaren tijd nog wel eens een
reorganisatie zal moeten ondergaan, moest nog onder
dak gebracht worden in liet oude bestaande gebouw.
JIet nieuwe gebouw voor eerstgemelde school is echter
reeds in wording en maatregelen zullen kunnen worden
Dc gezondheidstoestand was
gunstig. Slechts werd
langifte gedaan van 16 gevallen van besmettelijke ziekten.
De sterfte bedroeg 13.37 op de 100U inwoners.
Het onderzoek naar den woningtoestand, in 1903
aangevangen, werd in 1904 voltooid. Een gedrukt
exemplaar van het uitgebreid en belangrijk rapport
van don gemeentelijken inspecteur van hot woningtoe
zicht is indertijd aan U toegezonden. Daaruit blijkt,
dat er zeer veel ontbreekt aan den woningtoestand in
sommige buurten en dat nog een groot aantal bestaande
woningen als onbewoonbaar moeten worden verklaard en
een nog veel grooter aantal nieuwe woningen moeten wor
den gebouwd, zal ieder arbeidersgezin voldoende gehuis
vest kunnen zjjn.
Reeds heeft de Gezondheidscommissie, die zich met
zooveel ijver van hare taak kwijt, onderscheidene voor
stellen tot onbewoonbaarverklaring aan U ingediend,
doch zoolang niet krachtig de hand wordt geslagen, aan
het bouwen van nieuwe arbeiderswoningen of het ver
nieuwen van bestaande, zal bezwaarlijk op eenigszins
ruime schaal tot onbewoonbaarverklaring kunnen worden
overgegaan. Te hopen is het daarom, dat binnen kort
hier eene vereeniging tot stand komt die het vraagstuk
der volkshuisvesting krachtig ter hand neemt.
Thans overgaande tot het mededeelen van eenige
bijzondere opgaven kan worden gemeld, dat de bevolking,
die op 1 Januari 19U4 33,936 zielen bedroeg, met 163
is vermeerderd en dus op 1 Januari 19U5 bedroeg 34,099
zielen; dat in 1904 aan het Nieuwe Kanaal voor A
20,000 aan bouwterrein is aangevraagd; dat het getal
gasverbruikers met 159 is toegenomen en 4 nieuwe gas-
muntineters werden geplaatst en dat het gasverbruik
vermeerderde met 166,113 513. of nagenoeg 7 pCt.
Door den lagen waterstand moest een tijdlang het
vervoer van compost en ier nagenoeg stilstaan. I11 het
laatst van het jaar kwam laarin echter verbetering. In
den laatsten tijd werd een nieuwe afzet van mest
stof gevonden in de provincie Noord-Holland. Voorden
compost kon een behoorlijke prijs worden bedongen. I11
1904 werd verkocht 5926 last compost, tegen 4119 last
in 1903, wat een vermeerdering geeft van 1807 last;
voorts werd verkocht 3596 last ier, tegen 2830 last in
1903, eene vermeerdering dus van 766 last.
De uitbreiding der veemarkt kwam tot stand. De
-aanvoer van vee was minder dan in 1903. Hij bedroeg
205,050 stuks, tegen 219,748 stuks in het vorige jaar.
De aanvoer van runderen was intusschen belangrijk meer,
11.I. 6340 stuks, maar die van schapen en varkens was
belangrijk minder. Van eerstgemelde werden minder
ter markt gebracht 9252 en van laatstgeinelde 11,896
stuks. Deze groote verschillen werden toegeschreven,
wat de schapen betreft, aan den minder gunstigen ge
zondheidstoestand van het wolvee, tengevolge van den
natten zomer van 1903, waardoor de handel daarin van
minderen omvang was, en wat de varkens aangaat, aan
de omstandigheid dat de fokkers in 1903 door lagere
prijzen hunne kosten voor het fokken van voor export
1 bestemde varkens niet goed konden maken, waardoor
voor 1904 voor den export-handel minder werden aangezet.
Van het aangevoerd vee werden 42,903 stuks gewogen,
I tegen 47,877 stuks in 1903.
Gevolg van den minderen aanvoer was een lagere
opbrengst van de veemarktgeldeu. Deze bedroegen in
1903 26,576.93 eu in 1904 25,898.83, geeft een
verschil van 678.10.
De beursrechten brachten op 3788,20, tegen 3731.87£
in 1903.
De aanvoer van boter aan de waag verminderde op
nieuw en wel met 33,000 kilogram. (Jok de aanvoer
van kaas was minder, 11.1. 146,543 kilogram. Deze ver-
