Vepgadering van Dinsdag 9 Januapi 1906.
OMSCHRIJVING.
Register der bijlagen op het verslag der handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden, 1906.
No. der
bijlage.
24 Aanbieding van de gemeente-begrooting voor 1907.
25 Wijziging van het reglement van orde voor de vergaderingen van den Raad.
26 Verslag van de commissie van rapporteurs uit de sectiën van den Raad, betreffende het onder
zoek der ontwerp-gemeente-begrooting voor 1907.
27 Memorie van Antwoord op het sectie-verslag omtrent de ontwerp-gemeente-begrooting voor 1907.
28 Wijziging der verordening regelende de samenstelling, inrichting en bevoegdheid van de Com
missie van toezicht op het Lager Onderwijs (Gemeenteblad 190'4' no. 20, gewijzigd bij gemeente
blad 1905 no. 36).
29 Wijziging van het reglement van orde voor de vergaderingen van den Gemeenteraad.
30 Uitgifte van bouwterrein aan den Hoekstersingel.
Verslag van de handelingen van der, gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 9 Januari 1906. 1
Tegenwoordig 19 leden, te weten de heeren Beucker
Andreae, Tigler Wjjbrandjj, Jansen, Beekhuis, Beerends,
Hijlkema, Koopmans, Wilhelm ij, Menalda, Burger, Kom-
ter, Baart de la Faille, Duparc, Besujjen, van Ketwich
Verschuur, Lautenbach, Havcrsclimidt, Feddema en Tromp.
Afwezig de heerenTroelstra, Schoondermark, van
Mossel en Feitz.
Voorzitter: de heer A. E. Zimmerman, Burgemeester.
1. De notulen van de op Woensdag 27 December 1.1.
gehouden vergadering worden gelezen en goedgekeurd.
De Voorzitter: Bij den aanvang uwer eerste vergade
ring, welke ik de eer heb in het nieuw begonnen jaar
te mogen openen, stel ik er prijs op, mijne beste wen-
schen uit te spreken voor de stad onzer inwoning en
voor u, mijne heeren, die geroepen zjjt haar te besturen.
Aan deze mijne wenschen enkele beschouwingen vast-
knoopende over wat het jaar, dat achter ons ligt, aan
deze gemeente schonk, zal hot u niet verwonderen, zoo
ik in de eerste plaats dankbaar terug wil zien op die
schoone dagen van September, toen wij, door liet bezoek
van liet Koninklijk Echtpaar aan onze stad, een door geheel
onze provincie reeds lang gekoesterden wensch in vervul
ling zagen gekomen. De geestdriftvolle ontvangst, die
Leeuwarden's bevolking aan Hare Majesteit de Koningin
en aan Zijne Koninklijke Hoogheid den Prins der Ne
derlanden heeft bereid, heelt bij hernieuwing doen zien,
hoezeer de liefde voor ons Vorstenhuis leeft in du harten
onzer burgerij, ik verbind aan deze herinnering mijn
dank aan allen, die mjj in die dagen zoo trouw ter zijde
stonden in het handhaven of in het bewaren der orde
en die er daardoor het hunne hebben toe bijgedragen, dat
Hare Majesteit bij Hoogst derzelver vertrek mjj kon ver
zekeren gelukkige dagen in ons midden te hebben door
gebracht.
Ik mag te dezer plaatse nog op andere gebeurtenissen
wijzen, die voor onze gemeente van beteekenis zijn ge
weest. En dan noem ik u achtereenvolgens de opening
van het nieuwe gebouw der Ambachtsschool, dat sieraad
onzer stad, waaraan de naam der weldoende stichting
van het St. Anthony Gasthuis op zoo schitterende wijze
is verbonden; de opening van het Landbouwhuis, van de
openbare Leeszaal, van de Wilhelminabaan, gebeurtenis
sen, waarbij het college van Burgemeester en Wethou
ders door zijne tegenwoordigheid van zijne belangstelling
heeft willen doen blijken.
.Meer rechtstreeks onder den invloed van uw bestuur
kwam de aanleg en de voltooiing van het Rengerspark
tot stand, dat voortaan in zijn naam de herinnering le
vendig zal houden aan lieu, die met zoo milde hand aan
onze stad de noodige terreinen hebben geschonken. Ik
vertrouw, dat het binnen weinige maanden aan zijne
bestemming zal kunnen worden overgegeven en spreek
de hoop uit, dat, wat hier voor de gemeenschap werd
gesticht, ook met liefde door een ieder tegen vernieling
zal worden bewaard.
Minder voorspoedig ging liet met den bouw van ge-
meenteschool no. 12, op welker in gebruikneming althans
niet 1 Jan. was gehoopt, dit tijdstip kan nu wellicht op
begin Februari worden gesteld. Inmiddels werd in het
einde des vorigen jaars onze derde herhalingsschool als
vervolgcursus op de school der 4e klasse geopend, en
zulks aanvankelijk met 13 leerlingen. Nog eene nieuwe
stichting der gemeente zij hier vermeld n.l. de water-
gasfabriek, die, naar vertrouwd mag worden, weldra geen
aanleiding meer zal geven tot klachten over het gepro
duceerde gas, klachten, waarvan de rechtmatigheid niet
altijd kan worden betwist, al mag de billijkheid ook
vorderen, dat eene zoo groote verandering in het bedrijf,
als waarvoor onze gasfabriek plotseling werd geplaatst,
althans in den aanvang met eenige toegevendheid worde
beoordeeld.
Onze stad bleef, in het jaar dat achter ons ligt, voor
ernstige rampen of ziekten gespaard; 26 gevallen van
roodvonk en 27 van diphteritis kwamen, voornl. in het
eind des jaars voor, terwijl 6 gevallen van febris typhoïdea
werden aangegeven.
De bevolkingop 1 Januari tellende 34357 zielen, ver
meerderde met 259 personen, eene vermeerdering, uit
sluitend te danken aan het gunstig verschil tusschen
geboorte en sterfte, daar de emigratie de vestiging met
117 personen overtrof. Desniettemin ging men ook in het
afgeloopen jaar getrouw voort met aanbouw van nieuwe
woningen en werd uwe goedkeuring gehecht aan plannen
tot nieuwe straten-aanleg, respectievelijk van de heeren
de Walle en IJsbrandy, P. A. de Boer en A. G. van
der Meij, op terreinen gelegen Achter de Hoven, aan de
Spanjaardslaan en bij de eerste Kanaal brug. Do gemeente
zelve legde het begin van de straat, die weldra de Grachts-
wal met de Menno van Ooehoornstraat zal verbinden en
gaf de daarlangs gelegen terreinen tot bebouwing uit; ook
werden de straten gelegd op de terreinen aan de Zuidzijde
van hut Nieuwe Kanaal en werd door u het stratenplan
voor de terreinen aan de Noordzijde van dat Kanaal zeer
onlangs vastgesteld. Eindelijk werd nog tot aanleg van
een weg van het Kalverdijkje naar het Nieuwe Kanaal
besloten. In herinnering zij hier gebracht, dat den 29
Juli de nieuwe bouwverordening in werking trad, die bij
de hiervoren aangehaalde stratenplannen van particulieren
reeds hare toepassing heeft gevonden.
Nog enkele cijfers mogen ten slotte worden genoemd.
Waf de Veemarkt aangaat, mag op een aanvoer van
206612 stuks vee worden gewezen, tegen 205050 in
1904, eene vermeerdering alzoo van 1562. Desniettemin
bracht het marktgeld, dat 25783.65 bedroeg, nog 115.10
minder op dan in 1904, een gevolg hiervan, dat in 1905
1846 stuks vee minder werden gewogen dan in 1904,
toen het aantal 42903 bedroeg en buitengewoon hoog was.
De grootste aanvoer ter markt, n.l. 7565 stuks vee,
kwam voor op 12 Mei.
Aan de Wawj werden in 1905 circa 8400 kilogrammen
boter minder aangevoerd dan in 1904; de totale aanvoer
bedroeg 151455 kilogram. Daarentegen vermeerderde het
aantal aangevoerde kilogrammen kaas met circa 89000
en bedroeg over 1905 1.276 121 kilogram.
Aan /ieur.s rechten werd ontvangen J 3988.67,; zijnde
ruim ƒ200 meer dan over 1904, eene vermeerdering, die
in hoofdzaak hot gevolg is van de heffing van een recht
voor intercommunale telefoongesprekken, welk recht 160
heeft opgebracht.
Er werden 119.166 ILL. granen en zaden gemeten,
tegen 127.111 ILL. in 1904, eene vermindering alzoo
van bijna 8000 ILL. Het aantal gasverbruikers (over
gewone meters) vermeerderde met 171 en bedroeg op
31 December j.l. totaal 2481, terwijl 24 nieuwe munt
gasmeters werden geplaatst, waarvan liet totaal thans 297
bedraagt, liet gasverbruik door particulieren bedroeg in
1905 circa 2.520.000 M;> en overtrof dit in 1904 met
circa 167.000 M of met ruim 7 pCt. Bij de gemeente-
reiniging werd, door vermenging der ier met turfstrooisel,
een ruimer afzetgebied verkregen, zoodat verwacht mag
worden, dat eerlang de baten der reiniging, welker uit
gaven jaarlijks de ontvangsten met circa 30000 over
treffen, althans een weinig zullen stijgen.
Ik meen hiermee te kunnen volstaan.
Mogen ook weder in dit jaar uwe beraadslagingen
strekken tot heil onzer gemeente, en op uw gemeenschap-
pelijken arbeid God's onmisbare zegen rusten.
11. Thans deelt de Voorzitter mede, dat door de heeren
Duparc en Koopmans vergunning is gevraagd, om, naar
aanleiding der watergasfabriek, eenige vragen te mogen
richten tot Burgemeester en Wethouders. Spreker stelt
