78 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 25 April 1911.
mate het protectiestelsel beschermen. Spreker is
daarvan in het algemeen al een vijand, maar bij de
gemeente moet zooiets zeker worden vermeden. Wil
men bij eene aanbesteding als de onderhavige toetsen
wie de billijkste conditiën stelt, dan dient een mon
ster te worden gedeponeerd, waarna alle mededingers
aan de inschrijving hun prijs hebben op te geven.
Spreker hoopt dat er voortaan nota zal worden ge
nomen van hetgeen hij heeft gezegd. Hij blijft er
bij dat niet het bewijs is geleverd, dat de hoofdkranen
der firma Stokvis zooveel beter zijn en dat deze post
dient te worden gegund aan de firma Schindler en Co.
te Amsterdam.
De heer OosterhofF (wethouder) moet den heer van
Messel nog met een enkel woord antwoorden om een
verkeerden indruk weg te nemen, die misschien is
gewekt.
Waar de heer van Messel beweert geen waarde te
hechten aan dergelijke aanbestedingen, is spreker dit
met hem eens. De gemeente moet echter óf in het
openbaar óf onderhands aanbesteden. Een andere
weg is er niet. Wanneer nu de Directeur der gas
fabriek verklaart, dat een monster van slechter kwaliteit
is dan een ander, mag men aannemen dat er inderdaad
monsters aanwezig zijn geweest.
De heer Hartelust moet even terugkomen op de
laatste zinsnede van den heer Oosterhoff, die beweert
even weinig waarde te hechten aan dergelijke aan
bestedingen als de heer van Messel. Spreker hecht er
wel waarde aan. Hij kan zich voorstellen dat de
Directeur veel waarde hecht aan invertkousen merk
,.Pfeil". Nu worden de gasartikelen alle dagen ver
beterd. Wanneer men dus geen inschrijving opent
zou men altijd dezelfde kousen blijven gebruiken
terwijl er misschien zijn, waarvan de kwaliteit veel
beter is. Het nut van dergelijke aanbestedingen is
dan ook, dat wordt aangeboden wat de markt geeft
en dat de verkoopers van betere kwaliteiten gelegen
heid krijgen om mee te dingen.
De beraadslaging wordt gesloten.
Onderdeel a van het ontwerp-besluit wordt aange
nomen met 20 tegen 2 stemmen.
Vóór stemmen de heeren: Zandstra, J. Koopmans,
Lautenbach, Berghuis, Beucker Andreae, de Jong,
Schoondermark, G. W. Koopmans, Wilhelmij, Beekhuis,
Oosterhoff, Menalda, Hartelust, Tijsma, Burger,
Feddema, Feitz, Komter, Haverschmidt en Baart de
la Faille.
Tegen de heeren Fransen en van Messel.
De onderdeelen b en c van het ontwerp worden
met algemeene stemmen aangenomen.
6. Prae-advies op het adres van mej. B. de Boer,
ived. J. Pitstra, alhier, om restitutie van door haar
echtgenoot volgens hare meening te veel betaalde grond
pacht.
Dit voorstel luidt als volgt
Ten fine van prae-advies werd in onze handen
gesteld het hierbij gevoegde adres van Baukje de
Boer weduwe J. Pitstra alhier, houdende mededeeling,
dat door wijlen haren echtgenoot gedurende ten minste
zeven jaren ten onrechte is betaald de grondpacht
ad 1.60 per jaar rustende op het perceel sectie A
no. 760, waarom zij verzoekt bedoelde grondpachten,
te zamen 11.20 aan haar en hare kinderen te
restitueeren.
Uit een ingesteld onderzocht blijkt ons dat het
bedoelde perceel sectie A no. 763 in 1904 is verkocht
aan L. R. Vonk en sedert 1907 toebehoort aan J. J.
Sterk en tevens dat de grondpacht over de jaren
1905, 1906, 1907, 1908 en 1909 is betaald door be
doelden J. Pitstra. Voor 1910 is de grondpacht van
den tegenwoordigen eigenaar J. J. Sterk ingevorderd,
die nader door ons is verzocht ook de grondpacht over
de jaren 1907, 1908 en 1909 aan te zuiveren, waaraan
bereids door hem is voldaan.
Uit een ander blijkt voldoende, dat ten onrechte
van J. Pitstra een bedrag van 8.is ingevorderd
waarom wij U voorstellen te besluiten
a. Burgemeester en Wethouders te machtigen, aan
de erfgenamen van Jan Pitstra terug te betalen de
over de jaren 1905, 1906, 1907, 1908 en 1909 betaalde
ad 1.6Ö per jaar voor het perceel sectie Ado. 768;
b. die uitgave ten laste te brengen van het dienst
jaar 1911 en wel op den post „onvoorziene uitgaven"
volgno. 304 der begrooting voor dat dienstjaar.
Met algemeene stemmen wordt besloten overeen
komstig het voorstel van Burgemeester en Wethouders.
7. Prae-advies van Burgemeester en Wethouders om
trent het adres van het Uitvoerend Comité voor de in
Mei e.Jc. alhier te houden Huisvlijttentoonstelling, om
deelneming in het waarborgfonds.
Dit prae-advies luidt als volgt
Uwe Vergadering heeft om prae-advies naar ons
college geronvoieerd een adres van het Uitvoerend
Comité voor de Huisvlijt-tentoonstelling, die van
1826 Mei in de Harmonie alhier zal worden gehou
den, waarbij verzocht wordt dat de gemeente aan-
deelen neme in het waarborgfonds der tentoonstelling,
terwijl verwacht wordt dat afstand wordt gedaan van
het daaraan verbonden recht op doorloopenden toe
gang. Het fonds bedraagt 1500.verdeeld in
300 aandeelen van 5.ieder aandeelhouder is
verplicht pondpondsgewijze te dragen in een onver
hoopt nadeelig saldo, dat na floop der expositie door
het Comité bindend voor de garanten zal worden
vastgesteld. Er is aan wat van dezen naderhand kan
worden gevraagd, dus geen limite gesteldongeregeld
is de besteding van een mogelijk batige uitkomst.
Het doel der tentoonstelling is in het adres of de
bijgevoegde circulaire niet aangetroffen.
Adressant ziet in het houden der tentoonstelling
een gemeentebelang. Wij kunnen dat met hem eens
zijn, naar wat ons van de bedoeling van hen, die
hier het initiatief hebben genomen, ter oore is gekomen.
Op den voorgrond toch staat, dat door aanschouwing
van wat in verschillende kringen onzer bevolking bij
wijze van zoogenaamde „huisvlijt" wordt vervaardigd,
bij het groote publiek de oogen voor dezen eigen-
aardigen tak van nijverheid meer dan thans zullen
opengaan en dat dit er toe zal mogen leiden, dat
vele ledige uren nuttiger zullen worden besteed dan
thans bij menigeen het geval is.
Het geldelijk risico zal, gezien de nader ingezonden
begrooting, bovendien naar alle waarschijnlijkheid
niet omvangrijk zijn. Uit de cijfers daarvan blijkt
toch, dat, bij eene raming van uitgaven, ad .1780.50,
op een vaste inkomst van 250.gerekend kan
wordende andere baten zijn alle onzeker, maar
zullen toch, 't zij in meerdere, 't zij in mindere
mate vloeien.
U de stukken wederom overleggende, meenen wij
U alzoo in overweging te mogen geven te besluiten
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 25 April 1911. 79
I. adressant in antwoord op zijn verzoek mede
te deelen, dat van gemeentewege in het waarborgfonds
der in Mei van dit jaar alhier te houden Huisvlijt
tentoonstelling tot een bedrag van 100.zal worden
deelgenomen, waartegenover geen vrije toegangskaar
ten, gelijk aan particuliere inschrijvers op het fonds
is toegezegd, zullen worden verlangd.
II. Burgemeester en Wethouders uit te noodigen
te zijner tijd de noodige financiëele voorstellen ter
zake aan den Raad te doen.
De beraadslaging wordt geopend.
De heer G. W. Koopmans is er een voorstander van
om zaken te helpen daarstellen die in het belang der
gemeente zijn. Hij kan echter niet meegaan met het
voorstel van Burgemeester en Wethouders, omdat
deelneming in het waarborgfonds wordt voorgesteld.
In principe is spreker daartegen, want vandaag vraagt
het comité voor de huisvlijttentoonstelling, morgen
komt een vliegcomité of een harddraverijcommissie.
Bovendien wordt er niets bepaald van hetgeen er zal
gebeuren met het overschot. Het is mogelijk dat de
aandeelhouders de winst zullen deelen. De gemeente
echter mag daarvan niet profiteeren. Ook is er geen
limiet gesteld voor wat moet worden bijbetaald als
de zaak niet uit kan, wanneer er b.v. door onvoorziene
omstandigheden, b.v. door brand, belangrijke schade
wordt geleden. Spreker wil daarom liever aan het comité
eone subsidie geven en heeft de eer voor te stellen
aan het comité voor de huisvlijttentoonstelling
zoo noodig een subsidie te verleenen van 100.
De heer Schoondermark (wethouder) begrijpt de
redeneering van den heer G. W. Koopmans niet.
Dat raadslid wil niet deelnemen in het waarborgfonds
dezer tentoonstelling om de kans te ontloopen dat
ook een vlieg- of harddraverijcomité met hetzelfde ver
zoek komt. Wanneer echter de heer Koopmans subsidie
wil toestaan, loopt hij toch evengoed gevaar dat er ook
andere comité's om subsidie vragen. Burgemeester
en Wethouders zullen echter als conditie stellen dat
de gemeente, hoe ook de tentoonstelling afloopt, niet
meer betaalt dan ƒ100.Daarover behoeft de heer
Koopmans zich dus niet angstig te maken. Spreker
behoeft het nut der tentoonstelling zeker niet te ver
dedigen. Dat is van dien aard dat het bij geen andere
tentoonstelling is te vergelijken. Een dergelijke ten
toonstelling toch komt ten goede aan de minder be
voorrechten. Die zullen leeren, zien en begrijpen
dat door thuis te werken veel nut wordt gesticht,
terwijl de kinderen van de straat worden gehouden.
Dat is een stap in de goede richting.
De heer G. W. Koopmans hoort den wethouder
zeggen dat het geven van subsidie of het nemen van
aandeelen in het waarborgfonds op hetzelfde neer
komt. Spreker geeft toe dat het de gemeente misschien
evenveel zal kosten. Waar echter geen limiet is
bepaald voor de eventueel te dekken schade en niet
is bepaald wat er met de winst zal gebeuren de
gemeente mag daarvan niet profiteeren blijft spreker
bij zijn voorstel.
Den heer Burger doet het genoegen, dat de heer
Koopmans de kwestie van het ongelimiteerde der stor
tingen ter sprake heeft gebracht. Ook spreker was
het bij lezing der circulaire opgevallen, dat men,
terwijl er aandeelen worden gevraagd van ƒ5.ge
dwongen kan worden meer te betalen dan die ƒ5.
per aandeel. Voor de gemeente schijnt het wenschelijk,
zich slechts tot een gelimiteerd bedrag te verbinden.
Spreker wil daarom aan punt 1 van het voorstel
toevoegenonder voorwaarde dat de gemeente in
geen geval meer dan 100.zal hebben bij te dragen.
De beraadslaging wordt gesloten.
Het voorstel-Koopmans wordt verworpen met 21
tegen 1 stem.
Vóór stemt de heer G. W. Koopmans.
Tegen de heerenZandstra, J. Koopmans, Lauten
bach, Berghuis, Beucker Andreae, de Jong, Fransen,
Schoondermark, Wilhelmij, Beekhuis, Oosterhoff, Me
nalda, Hartelust, Tijsma, van Messel, Burger, Feddema,
Feitz, Komter, Haverschmidt en Baart de la Falie.
Met algemeene stemmen wordt het voorstel van
Burgemeester en Wethouders, onder toevoeging van
hetgeen door den heer Burger is voorgesteld, aan
genomen.
8. Prae-advies van Burgemeester en Wethouders,
inzake het adres van J. W. Nicolai en andere eigenaren
en bewoners van perceelen aan den DokkumertreJcweg
om daaraan de noodige herstellingen te doen aanbrengen,
alsmede op een vroeger ingekomen doch nog onafgedaan
adres van het bestuur van het St. Anthong-Oasthuis
alhier, houdende, onder bereidverklaring tot storting eener
bijdrage in de kosten, verzoek tot verbetering van den
toestand aldaar te willen overgaan.
Dit prae-advies luidt
Den 29 September 1908 werd door U in handen
van ons college gesteld een adres van J. W. Nicolai
en 20 andere onderteekenaren, allen wonende in deze
gemeente aan den Dokkumer trekweg. Zij klagen
over den slechten toestand, waarin de weg en de daarin
gelegen bruggetjes verkeeren, zoodat tot schade van
der adressanten bedrijf het verkeer er gevaarlijk en
transport per handkar onmogelijk is. Zij verzoeken
dus de noodige herstellingen te willen doen aan
brengen.
Gelijk U bekend is, is de trekweg eigendom van
particulieren en moet door onderhoudsplichtigen, wier
namen, overeenkomstig de eerste artikelen der Alge
meene Politieverordening op leggers zijn gebracht,
worden onderhouden. De legger voor den trekweg
is den 26 November 1907 door den Raad voorloopig
en door Gedeputeerde Staten den 16 Januari 1908
definitief vastgesteld. Drie der onderteekenaren van
bovengemeld adres komen als onderhoudsplichtigen op
den legger voor. Op de gemeente rust ten opzichte
van den weg geenerlei verplichting.
De Directeur der gemeentewerken, naar aanleiding
van het adres om advies gevraagd, nam in zijn rapport
van 6 December 1908 wederom een oud denkbeeld
ter hand, ter nadere verklaring waarvan het ons ver
oorloofd zij eenige mededeelingen uit de jongste ge
schiedenis van den Dokkumer trekweg, die eene ware
lijdensgeschiedenis is, te doen.
In de Raadsvergadering van 8 Augustus 1899 word
voor kennisgeving aangenomen eene resolutie van
Gedeputeerde Staten, dd. 20 Juli tevoren no. 9, 2e
afdeeling W., houdende mededeeling „dat door de
Provinciale Staten den 11 Juli 1899 afwijzend was
beschikt op het door den Gemeenteraad van Leeuwar
den bij adres van 27 Mei 1898 (bijlage no. 10) gedaan
verzoek om het onderhoud van den trekweg en van
de daarin gelegen bruggen ten laste der provincie te
nemen", onder bereidverklaring evenwel, „om voor
zoover later verzoeken tot de Staten mochten worden
gericht om maatregelen tot herstel van gedeelten van
