I en fabriekswater mag alleen op den boezem wor
den geloosd;
124 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 23 Mei 1910.
te als, na de omlegging van den Ka naai weg Z.Z.,
volgens raadsbesluit van 14 Maart 1.1. raadshande-
lingen, blz. 55 en het open houden nevens den om-
gelegden weg van een strook voor spoorverbinding,
voor bouwgrond overblijft, op dezelfde teekening
gemerkt blok V. Deze gedeelten zijn op die teeke
ning in roode argure aangegeven. De prijs, welke
door de firma geboden wordt, bedraagt J 6.per
e.Avoor eerstgenoemd en 8.50 per c.A. voor
laatstbedoeld gedeelte. Verder stelt zij de in haar
adres onder a tot en met f vermelde voorwaarden.
Gelet o]> het ingewonnen advies van den Direc
teur der gemeentewerken kunnen wij ons met die
voorwaarden vereenigen, terwijl ook de geboden
prijzen voldoende zijn, ook in vergelijking met de
koopsom, welke door de coöperatieve vereeniging
tot bereiding van melkproducten if 3.per c.A.
en door den heer Ik (1. Halbertsma te (irouw 3.50
per e.A. voor terrein aan hetzelfde kanaalpand be
taald is.
Ton aanzien van de door verzoekster onder e
gestelde voorwaarde moge worden opgemerkt, dat
omtrent een recht van voorkoop overeenstemming
is verkregen en wel in dien zin, dat Burgemeester
en Wethouders zich bereid hebben verklaard geen
stappen tot verkoop van bedoelde stukken grond
aan derden te zullen doen vóór adressante gewaar
schuwd te hebben. Intusschen bindt dit alleen ons
college en niet den Raad.
Met de voorwaarden, welke naar onze meening
verder aan den verkoop van de thans gevraagde
stukken verbonden dienen te worden, heeft ver
zoekster genoegen genomen.
Wij kunnen l dan ook in overweging geven te
besluiten
aan de firma J. Koopmans, meelfabrikante, te
Leeuwarden, te verknopen een plek bouwterrein
aan het tweede Kapaalpand Z.Z. en wel:
a. voor den prijs van zes gulden if O.per
e.A.. een gedeelte, ter diepte van 20 M. van liet per-
veel op de overgelegde teekening aangeduid als blok
IV:
b. voor den prijs van drie gulden vijftig cent
3.50 per c.A., een gedeelte, ter lengte van 70 M.
en tot de diepte als, na de omlegging van den Ka-
naalweg Z.Z. volgens raadsbesluit van 14 Maart
101b no. 193R/43 en het openhouden nevens den om-
gelegden weg van een strook voor spoorverbinding,
voor bouwgrond overblijft, op de overgelegde tee
kening aangeduid als blok Y,
onder de volgende voorwaarden:
1. de juiste grootte van liet verkochte wordt
door een landmeter van het kadaster opgemeten;
de koopprijs wordt bepaald naar de kadastraal uit
gemeten grootte;
2. de betaling der koopsom geschiedt, nadat de
omlegging van den Kanaalweg waartoe de Raad
den 14 Maart 1.1. besloot, en die, voorzoover langs
het verkochte strekkende, het gemeentebestuur zich
verplicht uiterlijk 1 Januari 1017 te hebben tot
stand gebracht, heeft plaats gehad, doch uiterlijk 1
Juli 1916;
3. de aanvaarding van het gekochte heeft plaats
bij het onderteekenen der akte; de bebouwing van
het terrein moet hebben plaats gehad binnen 5 jaar
na de aanvaarding van het terrein, in dier voege,
dat, overeenkomstig het verzoek, op den grond, op
de overgelegde teekening aangeduid als blok IV,
een woning, al of niet kantoorlokalen bevattende,
gesticht en een gedeelte bestemd wordt voor toe
gangsweg naar den grond, op die teekening aan
geduid als blok Y, op welken grond een of meer
fabrieken met bijbehoorende gebouwen en daarbij
noodige woningen opgetrokken worden;
4. het van het terrein afkomende hemel-, huis-
5. binnen twee maanden na de onderteekening
der akte moet door adressante op de scheiding niet
het belendende aan de gemeente in eigendom verblij
vende terrein een voldoende veekeerende scheiding
worden geplaatst en naar genoegen van Burge
meester en Wethouders onderhouden, bijaldien door
haar bezwaar wordt gemaakt dat op het aangren
zend land loopend vee op haar terrein komt;
6. het terrein mag binnen de eerste tien jaren
na de onderteekening der koopakte niet als bouw
terrein worden verkocht of geëxploiteerd;
7. de huurder van het perceel weiland, waarvan
het terrein een gedeelte uitmaakt, moet door de
koopster worden schadeloos gesteld overeenkomstig
de bestaande huurovereenkomst en naar genoegen
van Burgemeester en Wethouders:
8. alle kosten op den verkoop, de overschrijving
der koopakte ten kantore der hypotheken en van
het kadaster en de opmeting en uitzetting door een
landmeter van het kadaster komen ten laste van
de koopster. Mede komen te haren laste de levering
van de benoodigde teekeningen en van een nota
rieel afschrift der koopakte ten behoeve van liet
gemeentearchief,
en verder op de door Burgemeester en Wethou
ders te stellen bedingen.
De beraadslaging wordt geopend.
De heer Zandstra zal zich niet tegen het voorstel
verzetten, te meer niet nu onlangs eene motie tot uit
gifte in erfpacht is verworpen. Hij hoopt evenwel
niet dat de gemeente al te veel op dien weg door
gaat. Zij zal daardoor in een moeilijk parket komen
want als zij eenmaal weer over een stuk grond moet
beschikken zal zij het driemaal zoo duur moeten
betalen als waarvoor zij het heeft verkocht. Dan zal
het voordeel, dat door werken der gemeente aan den
grond wordt toegebracht, in de zakken van parti
culieren terecht komen. Spreker wil daarom dan
ook niet anders dan grond in erfpacht uitgeven.
De Voorzitter zegt dat de door den heer Zandstra
besproken zaak in eene vorige vergadering is uit
gemaakt. Toen is duidelijk gezegd dat het voor een
fabrikant moeilijk is om op erfpacht te bouwen eu
daarom wordt nu ook verkoop voorgesteld.
De beraadslaging wordt gesloten.
Met algemeene stemmen wordt besloten over
eenkomstig het voorstel van Burgemeester en Wet
houders.
5. Voorstel ran Burgemeester en Wethouders naar
aanleiding van de adressen van Th. Zandleven en de
fa. P. Koolstra Zoon alhier, om tegemoetkoming over
1915 in de aannemingssommen, onderscheiden/ijk voor
de levering van glas en van hodgieterswerken, in ver
band met de bij de aanneming niet voorziene buiten-
geicone tijdsomstandigheden, en de daardoor veroor
zaakte verhoogde prijzen der materialen.
Dit voorstel luidt als volgt:
De gemeente ziet zich af en toe geplaatst voor
adressen van leveranciers, die, bij openbare inschrij
ving aannemer geworden zijnde van eenig werk of
van leveringen op een tijdstip dat de moeilijkheden
om aan hunne contractuëele verplichtingen te vol
doen niet zoo groot waren als later, verzoeken de
overeenkomst niet in al hare gestrengheid toe te
passen.
Zoo iets doet zich thans voor met T. Zand
leven, aannemer van het vernieuwen van ruiten in
verschillende gemeente-gebouwen in de jaren 1913
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 23 Mei 191(1. 125
—1915, volgens bestek no. 8 en met de firma I'.
Koolstra en Zonen, aanneemster van loodgieters-
werken aan verschillende gemeentegebouwen in de
jaren 1914 en 1915, volgens bestek no. 21.
Eerstgenoemde deelt bij adres, den 21 Decem
ber 1915 tot l'we Yergadering gericht en door haar
in onze handen om prae-advies gesteld, mede, dat
hij reeds in begin Januari 1915 zelf het glas bij in
koop even duur moest betalen als wat hij er, met in
begrip van het plaatsen der ruiten, voor ontving en
daar in 1915 het loon en de prijzen van stopverf en
glas verdubbelden, hij in 1915 bij een omzet van 875
een schade geleden heeft van 599.—, weshalve hij
opgrond van ons besluit, waarbij hem in het begin
van 1915 werd gezegd met zijn bezwaren bij het
eind van zijn contract terug te komen aan den
Raad verzoekt hem in de schade over 1915 gedeelte
lijk tegemoet te komen.
De in de tweede plaats genoemde firma vraagt
50'v bijbetaling op de totale som der uitgevoerde
werken, 1950.als gevolg van abnormale stij
ging der grondstoffen, zooals zink, dat een prijsver
schil nu en bij liet begin der aanneming aantoont
van meer dan 399'
De Directeur der Gemeentewerken bericht op het
adres van Zandleven dat de door dezen berekende
schade van 590.- niet hooger mag worden ge
steld dan iets meer dan de helft. Dezelfde aanne
mer schreef toch 10 dagen vóór zijn adres aan den
Raad in op een nieuwe glasaanbesteding der ge
meente. Als men nu, hetgeen hem over de jaren
1913-1915 is uitbetaald, vermindert met de kosten
van het zetten der ruiten, zoodat de prijs van het
geen alleen voor glas per M2. is betaald overblijft,
dan geeft de in die jaren geleverde hoeveelheid
M2. glas van de verschillende soorten, vermenigvul
digd met liet prijsverschil tussehen 1912 en 1915,
zooals adressant dat zelf opgeeft, het bedrag' zijner
schade aan. Dit komt neer op 284.21
Zoo is er ook een staat opgemaakt van het prijs
verschil tussehen de totaalkosten der door de firma
Koolstra geleverde werken in 1914 en 1915 en de
zelfde kosten, berekend naar wat zij bij een nieuwe
overeenkomst met de gemeente in December 1915
voor de eerste vier maanden van 1919 heeft bedon
gen. Dit verschil komt dan nog hooger dan de scha
devergoeding van 59'die zij vraagt, en wel
779.25 d.i. 59'
De vraag die hier dus te beantwoorden is, en
waarbij het een beginsel geldt, is deze: moet de ge
meente in dergelijke gevallen de schade geheel of
gedeeltelijk of in het geheel niet vergoeden.' In de
beide eerste gevallen neemt zij van den aannemer
geheel of voor een gedeelte de risico der aanneming
o]i zich. Dit gelieei te doen kan niet billijk zijn en
een particuliere aanbesteder ware ongetwijfeld
hiervoor ook niet te vinden. Door zijne inschrijving
draagt de aannemer de goede en de kwade kansen
van het werk of de leverantie en neemt deze van de
gemeente over, een van de redenen waarom aan uit
besteding boven eigen beheer de voorkeur wordt
gegeven.
Om die kansen echter geheel voor rekening
der wederpartij te laten in geval van een onvoor-
zienen buitenlandschen oorlog, die handel en nij
verheid zulke groote moeilijkheden in den weg legt,
ware niet van hardheid vrij te pleiten. Een ding is
echter hierbij in acht te nemen, n.l. dat de aannemers
ten tijde dat de prijsverhoogingen intraden nog
voorraden bezaten, zoodat die verhoogingen hen
niet dadelijk behoefden te drukken. Hunne afne
mers volgens overeenkomst behooren zij daarvan
in de eerste plaats te laten profiteeren.
In de bovenstaande omstandigheden bestaat er
alzoo aanleiding tot het bewandelen van een tus-
schenweg, die ook de Commissie voor de Openbare
Werken aanbeveelt: het is deze, die er toe leidt, de
schade door gemeente en aannemer gelijkelijk te
doen dragen. Het sehadecijfer wordt dan voor de
betrokkenen teruggebracht tot een bedrag dat over
eenkomt met ons ook van andere zijde verstrekte
ramingen der waarschijnlijke schade.
Wij hebben daarom de eer V voor te stellen te'be
sluiten de door T. Zandleven door zijne aangenomen
inschrijving op bestek no. 8 van 19131945 liet
vernieuwen van ruiten in verschillende gemeente-
gebouwen en de door de firma P. Koolstra en Zo
nen door hare aangenomen inschrijving op be-tek
no. 21 van 19141915 (lood'gieterswerken in eu aan
gemeentegebouwen geleden schade, tengevolge der
oorlogsomstandigheden, onderscheideulijk berekend
op 234.21"' en 779.26, voor de helft voor rekening
der gemeente te nemen.
Met algemeene stemmen wordt besloten over
eenkomstig het voorstel van Burgemeester en Wet
houders.
tl. Prae-advies van Burgemeester en Wethouders op
het adres van het Bestuur der Vereeniging van boter- en
kaashandelaren in Friesland om de Waag ten gebruïke
af te staan.
Dit prae-advies luidt als volgt:
Bij Uw besluit van den 9 Mei 1916 werd ten fine
van prae-advies in onze handen gesteld een adres
van het bestuur der Yereeniging van boter- en kaas
handelaren in Friesland, houdende verzoek de waag
alhier in huur te mogen ontvangen voor het inpak
ken voor verzending gereed maken van kaas.
Met betrekking tot bedoeld verzoek hebben wij
de eer F het volgende te berichten:
Heilige dagen vóór het adres Uwen Raad bereik
te. ontving ons College een verzoek van den heer
.1. Schaafsma alhier, waarin verzocht werd de waag
in huur te mogen ontvangen voor hetzelfde doel als
thans door de Yereeniging van boter- en kaashan
delaren gevraagd wordt.
In het algemeen heeft ons College er geen be
zwaar tegen om, behoudens de uren van opening
voor het publiek, de waag in gebruik af te staan
voor doeleinden als in de adressen genoemd.
Waar wij van meening waren dat het in gebruik
geven aan eene vereeniging van vakgenooten de
voorkeur verdiende boven het gebruik door één
handelaar, omdat in het eerste geval meer het al
gemeen belang gediend wordt, hebben wij ons in
verbinding gesteld met het bestuur der vereeniging
bovengenoemd en hem medegedeeld dat ons College
bereid was een voorstel tot het verhuren van de
waag voor het aangegeven doel aan l wen Raad te
doen onder voorwaarde:
dat de waag tot wederopzeggens toe beschikbaar
zal worden gesteld van Yrijdagsnamiddags 5 uur
tot Donderdagsmiddags 12 uur en met bepaling
dat de vereeniging zal moeten dulden dat tijdens de
uren welke de waag in dat tijdvak voor het publiek
geopend is, zijnde des Maandags, Dinsdags, Woens
dags, Donderdags en Zaterdags van des voormid
dags 919 uur, ook anderen daarvan gebruik ma
ken; dat een huurprijs zal worden betaald van vijf
tig gulden per week en dat de gemeente zich het
recht voorbehoudt om bij eventueele vergrooting
van het afrekenlokaal het daarvoor noodige gedeel
te van de waag terug te nemen.
Blijkens nader van het bestuur ontvangen schrij
ven gaat het accoord met de dezerzijds gestelde
voorwaarden.
Op grond van een en ander hebben wij de eer 1
voor te stellen te besluiten aan de Yereeniging van
boter- en kaashandelaren in Friesland onder de bo-
