5.845,
2800,-
BHHflBjKH
82 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag' 28 Januari 1917
mogen hakken van het op de bons uitgedrukte ge
wield. Aanvankelijk meende spreker dat zjj gelijk
hadden, maar bij nadere overweging is hem ge
bleken, dat zulks niet het geval is. Zij zullen
nok brood mogen bakken tot een gewicht dat
veelvoud is van bet op de bons uitgedrukti
wicht.
dus
een
ge-
Met algemeene stemmen wordt besloten overeen
komstig het
houders.
voorstel van Burgemeester en Wet-
die uitge-
.9. (Punt, 10 der agenda.) Voorstel van Burgemeester en
Wethouder som aan te gaan twee onderhandsche geldleenin-
gen, groot f 100.000.d 41/g en f 725.000.d 4
Dit voorstel luidt als volgt:
Met uitzondering van de bedragen,
trokken zijn voor de stichting en uitbreiding van
ecne electrische centrale en voor deelneming iti
liet aandeelenkapitaal der Kabelmaatschappij Ge
bied Leeuwarden, welke bedragen thans door over
dracht van de centrale aan de provincie voor een
groot, deel worden terug ontvangen, komen op de
begroetingen der gemeente tot nu toe de volgende
bedragen voor, die door leening moeten worden
gevonden
Schoolbonw
Aankoop van vastigheden
Verbouw Stadhuis
inrichten bureaux gemeentewer
ken cm.
I Muutseu
toren
I urichten
A andeeleu
bank
Rioleeri ng Stienserweg
Het maken van een stratenplan aan
den Oostersingel en aanleg
van straten
Het maken van een kademuur aan
den Westersingel
Buitengewone werken aan de gas
fabriek
klokkenspel Stadhuis-
bureaux van politie
gemeentelijke crediet-
137.383,54'/.,
171.011,63'/,
13.315,-
6.556,671
6.360,—
1.OU0,
27.150,
99.300
49.551 ),--
63.680,90'
H ier;
ian
moet worden
toegevoegd
581.152,78
voor:
Vergrooting afrekenlokaal waag en
vernieuwing tochtdeuren beurs
Aankoop bleekjes Keizersgracht
Panwerk en woningen
Het bouwen van houten woningen
Verbetering Dokkumertrekweg
Opruiming- septic-tank Potmarge en
leggen van een dam
Aankoop Wolvesteeg 8
Disagio van na te noemen 4 leening
Kosten drukken en zegelen obligation
f 7.924.—
4.060,—
13.775, -
15.754.
13.450.-
10.850,—
413,58
46.500,—
3.100,-
696.979,34
terwijl voor diverse in de naaste toekomst uit te
voeren buitengewone werken, als het vergrooten
van de bestaande of aanleggen van eene nieuwe
begraafplaats, verbetering van het Vliet, vernieu
wing van de Potmargebrug en de Oosterbrug en
rioleering van den Harlingerstraatweg nog belang
rijke uitgaven te verwachten zijn.
Aaiigezien de kans groot is, dat na den oorlog
de prijs van het geld belangrijk zal worden ver
hoogd, meenden wij goed te doen naar middelen
uit te zien om de bovengenoemde vlottende schuld
der gemeente en de uitgaven die in den eersten
tijd voor de aangehaalde buitengewone werken te
wachten zijn, te dekken.
obligatiën
ad 1000,
tegen-
Wij hebben ons daarom tot verschillende instel
lingen gewend met het verzoek ons wel te willen
mededeelen onder welke voorwaarden aan de ge
meen te op langen termijn gelden kunnen worden
verstrekt.
De voor de gemeente gunstigste antwoorden
zijn die, waarbij eene som van 100.000,a 41
tegen den pari koers beschikbaar wordt gesteld op
enkelvoudige schuldbekentenis zonder kosten en
eene, waarbij eene 4 7< leening ad 725.000,- tegen
eene koers van 94 in
wordt aangeboden.
Deze aanbiedingen komen ons naar den
woordigen koers van gemeenteleeningen alleszins
aannemelijk voor en wij zijn overtuigd, dat op de
open markt geen zooveel hoogere koers kan worden
bedongen dat daardoor de meerdere kosten zouden
worden gedekt.
Wij hebben dus de eer 1 voor te stellen te Iks
sluiten op bedoelde aanbiedingen in te gaan en
daartoe te nemen de in ontwerp bijgevoegde he
sluiten.
ONTWERP I.
De Itaad der gemeente Leeuwarden;
Overwegende dat het wenschelyk is de vlottende
schuld der gemeente in eene leening op langen
termijn om te zetten;
Gezien het voorstel van Burgemeester en Wel
houders;
Besluit:
met de Hollaudsciie Sociëteit van levensverze
keringen te Amsterdam eene onderhandsche ge 1(1-
leening ad 100.000,aan te gaan tegen den pari
koers a 4op de navolgende voorwaarden:
De storting van gemeld bedrag zal moeten ge
schieden op 1 Maart 1917.
Onverminderd de bevoegdheid der gemeente oin,
na verloop van 5 jaar, te allen tijde tot vervroegde
geheele of gedeeltelijke aflossing over te gaan. zal
jaarlijks op 1 September, te beginnen met het jaar
1918, worden afgelost:
de eerste vijf jaren ten minste 1200,per jaar;
volgende 1600,
2200,—
3300,—
4000,
4900,-
en aflossing wordt jaar-
en uitgaven
gewone in
liet bedrag der rente
lijks op de begrooting van inkomsten
der gemeente uitgetrokken en uit d<
komsten der gemeente bestreden
De betaling van de rente
geschiedt 2 maal per
voor het eerst op
geschieden
jaar op 1 Maart en 1 Septembei
1 September 1917.
Betaling van rente en aflossing z; t,
op behoorlijk geteekend bevelschrift van betaling'
ten kantore van de Hollandsche Sociëteit van Lo-
vensverzekeringen te Amsterdam.
De kosten van de acte, in tweevoud, zegel eii
registratie komen ten laste van de Hollandsche
Sociëteit van Levensverzekeringen te Amsterdam.
ONTWERP II.
De Raad der gemeente Leeuwarden;
Overwegende dat het wen schel ijk' is de vlottende
schuld der gemeente in eene leening op langen i
termijn om te zetten;
Gezien het voorstel van Burgemeester en Wet;
houders;
Besluit:
met de Rijkspostspaarbank eene onderhandsche
gehlleening ad 725.000,a 4 '}i tegen een koers j
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 23 Januari 1917. 33
van 94%, te storten op 1 Maart 1917, aan te gaan
op de volgende voorwaarden:
Artikel 1.
De geldleening wordt aangegaan tot een nomi
naal bedrag van 725.000,—Zij is verdeeld in
obligatiën van 1000,— gesteld aan toonder. De
•obligatiën zijn doorloopend genummerd van 1 tot
725.
Artikel 2.
De rente, ingaande op den dag der storting, be
draagt 4 ten honderd 'sjaars. Rij elke obligatie
wordt afgegeven een stel van 71 halfjaarlijksehc
coupons gewaarmerkt door den Secretaris der ge
meente, verschijnende 1 September en 1 Maart.
Het bedrag der rente en de in artikel 4 genoemde
aflossing wordt jaarlijks op de begrooting der in
komsten en uitgaven van de gemeente gebracht en
uit de gewone inkomsten der gemeente bestreden.
Artikel 4.
Op deze leening zal worden afgelost:
in de jaren 1918 tot en met 1922 f 9000,per jaar;
1923 1927 12000,—
1928 1932,. 16000,—
1933 1937 20000—
1938 194224000,
1943
1948
1947 29000,—
1952 35000,-
Artikel 5.
De Raad behoudt zich echter voor, om na 1922
jaarlijks meer of wel het restant der leening in
eens a pari af te lossen, drie maanden na aankon
diging in de in artikel 8 genoemde nieuwsbladen.
Artikel 6.
De. door uitloting of op andere wijze aflosbaar
gestelde obligatiën dragen geen rente meer van
den dag af, waarop zij aflosbaar gesteld zijn.
Artikel
t
De verschenen coupons en aflosbaar gestelde
obligatiën zijn betaalbaar ten kantore van den ge
meenteontvanger te Leeuwarden en bij een door
Burgemeester en Wethouders aan te wijzen kan
toor te Amsterdam.
Artikel 8.
De jaarlijksche aflossing geschiedt bij uitloting.
De uitloting heeft plaats in de maand Juni van
ieder jaar, in eene openbare vergadering van Bur
gemeester en Wethouders.
De uitslag daarvan wordt in een in deze ge
meente en in een te Amsterdam verschijnend
nieuwsblad bekend gemaakt.
De uitgelote obligatiën zijn a pari betaalbaar den
daarop volgenden 1 September.
Bij de ter aflossing aangeboden obligatiën moe
ten gevoegd zijn de nog niet verschenen 'coupons.
Do beraadslaging wordt geopend.
De heer Hiemstra vraagt of het juist is dat er
ook geleend wordt voor de houten woningen. Dat
zjju toch huizen, die zoo spoedig mogelijk moeten
verdwjjnen. Hot betreft daar maatregelen, geno
men tengevolge van de buitengewone omstandig
heden en die naar spreker meent, uit de gewone
middelen moeten worden betaald.
Ook voor de inrichting der bureaux wordt ge
leend. Dit is vermoedelijk van meer blijvenden
aard dan de woningen. Spreker meent dat liet beter
is voor de woningen niet te Iconen.
De heer Oosterhoff (wethouder) wijst er op dat
er gemeenten zijn, die voor alle oorlogsuitgaven
leenen. De kosten van de woningen kunnen ook
daaronder worden gebracht. Er is gebrek aan
woningen tengevolge van het feit dat er niet wordt
gebouwd en dit is een gevolg van den oorlogstoe
stand. Burgemeester en Wethouders hebben in bet
geheel nog niet geleend voor oorlogsuitgaven. Als
er evenwel bezwaren zijn tegen dezen post, zullen
Gedeputeerde Staten die wel kenbaar maken en
dan moet die post er af. Spreker doet echter op
merken, dat dan nog het volle bedrag noodig is.
De beraadslaging wordt geopend.
Met algemeene stemmen wordt besloten overeen
komstig het voorstel van Burgemeester en Wet
houders.
10. (Punt 11 der agenda.) Voorstel Burgemeester en
Wethouders om van gemeentewege geldelijken steun te
verleenen bij aanbouw van particulieren ter voorziening
in den woningnood, (bijlage no. 5).
De algemeene beraadslaging wordt geopend.
De lieer H. P. de Haan zou met een voorstel tot
liet verleenen van financieele medewerking voor
woningbouw mee kunnen gaan als dit bestond in
het verstrekken van geld als eerste hypotheek.
Daarvoor zou spreker wel 90 van de bouw
kosten willen geven, ten einde het den bouwondeiv
nemers zoo gemakkelijk mogelijk te maken. Een
eerste hypotheek toch geeft te allen tijde een vob
doenden waarborg, n.l. de eerste hypotheekhouder
heeft, als de rente en aflossing niet wordt betaald,
het recht tot publieken verkoop van het pand.
Burgemeester en Wethouders hebben in hun voor
stel de eerste hypotheek zooveel mogelijk uitge
schakeld. Zij zeggen toch dat eerste hypotheek',
vóór gemeentelijke steun wordt verleend, gevraagd
kan worden, zoo het blijkt dat voor een gedeelte van
het bedrag de bouwer elders terecht kan. Het
wordt dan ook regel dal financieele medewerking
der gemeente wordt verleend als tweede hypo
theek. En dan zou spreker niet verder willen gaan
dan tot 85
Bovendien komt liet spreker voor dat de voor
gestelde rente van 4'/2 te laag is. In gewone om
standigheden wordt toch voor eerste hypotheek
ook 4'gevraagd.
De bouwkosten zijn nu wel 39 boven die in
normale tijden en het zal wel eenige jaren na den
oorlog duren, alvorens de oude toestand is her
steld. Niemand kan nu reeds zeggen hoe de finan
ciën der gemeente er over eenige jaren zullen uit
zien. Daarom acht spreker het een groot gevaar op
deze wijze alle risico, alle nadeel, in één woord, alle
slechte kansen voor rekening der gemeente te
nemen.
Spreker wil nog op iets wijzen, dat hij ook wel
bij art. 4 ter sprake zou kunnen brengen, maar hij
doet liet liever bij de algemeene beschouwingen. In
art. 4 toch staat: „de schuld is dadelijk opoisch-
haar en dan komen de gevallen, waarin dit liet
geval is. Wat geeft dat echter als de gemeente niet
het recht tot verkoop heeft.
Daarbij komt de bepaling van art. 8, die spreker
een eigenaardige bepaling noemt en waarin staat
dat de schuldenaar niet meer behoeft te betalen