dan wanneer hij dit laat omdat hij geen drank kan
krijgen.
Spreker blijft het argument van het ingrijpen in
de persoonlijke vrijheid het meest gewichtige vin
den. Men heeft gezegd dat ook bij de winkelsluiting
in die vrijheid is ingegrepen. Spreker meent echter
dat het hierbij heel iets anders is dan bij de tappe
rijen. De winkels toch zijn den geheelen dag open,
terwijl de koffiehuizen meestal op den avond zijn
aangewezen. Spreker kan dan ook niet inzien dat
dit de consequentie is van de winkelsluiting. Er is
geen enkele plaats waar deze sluiting der tapperij
en is ingevoerd.
De heer Haverschmidt zegt dat de winkelsluiting
verrassingen baart en dat men de gevolgen van die
gedwongen winkelsluiting nu ook maar dient te
aanvaarden.
Spreker kan zich voorstellen dat een winkelier
die in gedwongen ledigheid zijn pijpje rookt, zich
ergert aan het drukke bezoek van zijn buurman in
de tapperij.
Van het een komt het ander en we zijn er nog
lang niet, want in Amsterdam spreekt men al van
7 en 6 uur sluiting.
Curieus was inderdaad het ingekomen adres van
den sigarenhandelaar, wiens klanten in de café's
worden geholpen en die nu van zijn winkel een lo
kaal voor maatschappelijk verkeer wenscht te ma
ken.
Zoo heeft de een schade en de ander voordeel
van de gedwongen sluiting.
Wat het adres betreft zou spreker evenmin als
de heer Dijkstra bezwaar maken wanneer ook het
openingsuur later werd gesteld.
Aan spreker is meegedeeld dat in den vroegen
morgen bij sommige tapperijen queue wordt ge
maakt om direct bij de opening te worden geholpen.
Absoluut onnoodig vindt spreker dat men den
werkman gelegenheid geeft zijn werkdag met een
of meer borrels te beginnen en men kan dit voorko
men door de opening te stellen op een tijdstip waar
op het werk reeds is aangevangen.
Een voorstel in dien zin heeft sprekers steun.
De heer Djjkstra zal niet uitvoerig op het alco
holvraagstuk ingaan. Niemand, zegt de Voorzitter,
heeft over de tappers gesproken. Men kan dat
van spreker niet vergen. Hij is een bekend drank
bestrijder en heeft evenveel medelijden met de
tappers als deze met de slachtoffers, die hunne in
richtingen verlaten Het is ook niet de bedoeling tot
onmiddellijke sluiting over te gaan. Spreker wil er
op wijzen, dat de voorzitter hem een aardig argu
ment in de handen heeft gedrukt om een proef te
nemen met de 9 uur sluiting der tapperijen en wel
de opmerking, dat het bezoek na 9 uur niet groot
meer is. Als dat zoo is is het ook geen groot be
zwaar om de deur dicht te doen. Spreker betwijfelt
dit ten zeerste. Dat er zulke tapperijen zijn geeft
spreker toe, er zijn echter ook anderen waar het
bezoek tot 12 uur duurt en waar de centen, die aan
de huishouding behooren, worden verdronken.
De heer de Vos begrijpt niet dat spreker voor de
9 uur sluiting is en toch tegen de afschaffing van
de kermis. Het spijt spreker dat de heer de Vos dit
niet begrijpt en hij zal niet beoordeelen of dat ligt
aan het denkvermogen van den heer de Vos of aan
iets anders. De kwestie van de afschaffing der ker
mis is een geheel andere.
De heer de Vos zegt dat de afschaffing der ker
mis niet moet gebeuren om de onschadelijke kermis-
genoegens, maar juist om de kroegen. Die wil de
heer Dijkstra dan wel tot 2 a 3 uur openlaten en
nu wil hy ze om 9 uur sluiten. Dat klopt niet met
elkaar.
De heer H. P. de Haan wijst erop dat het cen
traal comité voor drankbestrijding een verzoek in
gediend heeft, welk verzoek is gesteund door 22
vereenigingen, christelijke en andere, waaronder
neutrale. Die vereenigingen voelen er veel voor om
de gelegenheid weg te nemen om na 9 uur drank te
koopen. In verband met de groote beteekenis van
deze zaak uit maatschappelijk oogpunt zal spreker
gaarne meewerken om op deze wijze de gelegenheid
tot drankmisbruik te beperken. De Voorzitter
sprak van ingrijpen in de persoonlijke vrijheid en
de schade aan het bedrijf veroorzaakt. Kan, vraagt
spreker, die schade zoo groot zijn, als de tappers
nog van 's morgens 6 tot 's avonds 9, dus 15 uren
daags, de gelegenheid hebben om drank te verkoo-
pem? De Voorzitter heeft zelf gezegd dat er na,
9 uur weinig bezoek meer is. Dan is het, meent spre
ker, rationeel een proef' te nemen met de 9 uur slui
ting der tapperyen. Hij wil zijn zwakke medebroe
ders, die geen tapperij kunnen voorbijkomen, daar
tegen beschermen.
De heer Hiemstra is de minderheid in de Com
missie voor de strafverordeningen.
De Voorzitter heeft gezegd dat met de 9 uur
sluiting der tapperyen het doel van het Drankweer
Comité niet wordt bereikt. Spreker is het daarmee
deels eens. Om 9 uur 's avonds toch is de grootste
hoeveelheid drank al binnen. Er is ook gezegd dat
er moet worden onderzocht welke de meest geschik
te gelegenheden zijn. Het blijkt uit de discussie, dat
vele leden wel iets voelen voor de zaak. Ook is er
over gesproken dat het beter zou zijn als er voor
8 uur geen borrel te koop was. De zaak is zeer ern7
stig en daarom zou spreker in overweging willen
geven dit punt aan te houden en de Commissie
voor de Strafverordeningen uit te noodigen na te
gaan welke de meest geschikte uren zijn voor de
sluiting der tapperijen. Spreker stelt voor:
het verzoek van het Drankweercomité aan te hou
den en de Commissie voor de Strafverordeningen
uit te noodigen te willen onderzoeken welke uren
voor het gesloten zijn der tapperijen in aanmerking
kunnen komen.
De Voorzitter deelt mede, dat door den heer
Hiemstra wordt voorgesteld het verzoek van het
Drankweercomité aan te houden en de Commissie
voor de Strafverordeningen uit te noodigen te wil
len onderzoeken welke uren voor het gesloten zijn
der tapperijen in aanmerking kunnen komen.
De heer Peletier meent, dat het voorstel-Hiem-
stra de quaestie onnoodig ingewikkelder maakt en
bovendien niet juist gesteld is.
De Raad kan naar sprekers meening wTel uitma
ken, dat een tapperij valt onder het begrip winkel
en bijgevolg onder de verordening op de winkel
sluiting. Het voorstel-Hiemstra houdt feitelijk niet
anders in, dan partij kiezen inzake het drankbe-
strydingsvraagstuk en dat kan volgens spreker de
gemeente niet doen.
De heer Hiemstra is dit niet met hem eens. De
Raad kan de Commissie verzoeken na te willen
gaan welke uren voor de sluiting de meest geschik
te zijn. Al zegt nu de Commissie b.v. van 8 tot 8
open, dan blijft de heer Peletier nog volkomen vrij.
De Raad is niet gebonden aan de voorgestelde
uren. Hij kan de drankwinkels gelijk stellen aan ge
wone winkels.
De beraadslaging wordt gesloten.
Met 12 tegen 8 stemmen wordt het voorstel van
den heer Hiemstra aangenomen.
Vóór stemmen de heeren: Tiemersma, Dijkstra,
H. P. de Haan, Zandstra, Terpstra, Beekhuis,
Hiemstra, Schaafsma, Menalda, Binnerts, Vonek
en Haverschmidt.
Tegen de heeren: van Weideren baron Rengers,
de Vos, Tulp, Cohen, Oosterhoff, Peletier, Kransen
en Berghuis.
In verband hiermede wordt de beslissing op het
prae-advies aangehouden.
Niets meer te behandelen zijnde sluit de Voor
zitter de vergadering.
152 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 22 Mei 1917.
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 22 Mei 1911. 153
