372 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 20 December 1921.
De heer Oosterhoff: Is dat wel juist dat deze post
ook met die 5000.wordt verminderd? Ik dacht
dat dit geld was voor den buitengewonen dienst.
De Voorzitter: De post is nu voor Memorie uitge
trokken, maar zit hier nog onder. Anders hebben we
5000.over. De bedoeling is dat er 5000.— voor
wordt besteed.
Volgno. 1 wordt met 14,900.verminderd en
dienovereenkomstig vastgesteld.
Volgnos. 219 worden onveranderd vastgesteld,
waarna het totaal der Inkomsten met 14,900.wordt
verminderd (volgno. 1) en aldus vastgesteld.
De geheele begrooting wordt, met inachtneming van
de wijzigingen der Uitgaven en Inkomsten, vastgesteld.
Aan de orde is de ontwerp-begrooting der Gemeen
telijke gasfabriek (bijlage no. 3).
Wordt overgegaan tot artikelsgewijze behandeling.
Aan de orde zijn de Lasten.
Volgno. 24. Steenkolen 565,288.15.
De beraadslagingen worden geopend.
De heer Collet: De prijs van de kolen staat wel een
beetje hoog met 35.71 per ton. Ik vermoed dat we ze
het volgend jaar wel goedkooper zullen koopen.
De heer Dijkstra (wethouder) zegt dat de opmerking
van den heer Collet wel juist is. De kosten van 35.71
per ton, die hier momenteel zijn geraamd, zijn echter
wel eenigszins te verklaren. Wanneer op het oogenblik
de kostenberekening plaats had dan zou dat cijfer zeker
lager zijn. Maar de begrooting van de gasfabriek is al
op 2 Augustus ingediend. De directeur heeft dus zijn
overzicht voor dien tijd moeten maken en kon toen met
de tegenwoordige prijzen geen rekening houden. Om
streeks Januari kostten de kolen nog 40.a 45.
en eerst na Augustus zijn ze tegen een belangrijk lageren
prijs gekocht. Daar is natuurlijk geen rekening mee
gehouden. In zooverre kan spreker heel goed de ge
maakte opmerking begrijpen, maar ook kan hij de ra
ming hier begrijpen als hij weet hoe de stand was voor
Augustus.
De heer Oosterhoff wil een enkele vraag doen. In de
omschrijving van den post staat: „Hieruit volgt dat be-
noodigd zijn c.a. 15,830 ton steenkolen, welke een uit
gaaf zullen vorderen van 565,289.30". Terwijl het
bdrag, dat is uitgetrokken, 1.15 minder is. Het is
spreker niet duidelijk kunnen worden, waarin dit zit.
Wanneer er 1.15 minder staat, kan men ook moeilijk
aannemen dat het een schrijffout is.
De Voorzitter denkt dat de Raad wel geen bezwaar
zal maken om beide cijfers te laten staan, om drukwerk
te voorkomen. Laat de heer Oosterhoff, als hij een
oogenblikje tijd heeft, het nog eens nakijken, 't Is
misschien mogelijk dat er een kleine vergissing is be
gaan, dat lijkt spreker de oplossing. Laat men anders
voor het cijfer 565,289.30 zetten c.a.
De beraadslagingen worden gesloten.
Volgno. 24 wordt onveranderd vastgesteld.
Volgnos. 2527 worden onveranderd vastgesteld.
Volgno. 28. Arbeidsloonen, zieken- en verlof-
gelden 167,325.73.
De beraadslagingen worden geopend.
De heer Lautenbach wijst op den bij de gasfabriek
jaarlijks terugkeerenden post voor overuren. Hij zou
willen weten of de wethouder toezegging kan doen dat,
behalve in heel noodzakelijke gevalen, dit kan worden
voorkomen. Overigens is dit een post die aanleiding
geeft tot zeer veel onaangenaamheden en ook komt het
dikwijls voor dat het den schijn heeft dat daarin door
bijzonder begunstigden wordt gedeeld. Kan de post niet
verdwijnen dan is er óf gebrek aan personeel, öf de
regeling is niet in orde. Maar spreker zou graag zien
dat door den wethouder in die richting werd gewerkt,
anders wordt deze post een bron van onaangenaam
heden.
De heer Dijkstra (wethouder) kan antwoorden dat
het ook zijn aandacht heeft getrokken: het maken van
een niet klein getal overuren. Dit heeft spreker aanlei
ding gegeven, om met kennis van zaken te kunnen oor-
deelen, hem alle weken een staat te doen toekomen van
de gemaakte overuren. Zoo langzamerhand zal hij dan
een overzicht krijgen van den gang van zaken. Het
spreekt vanzelf dat aan een dergelijke fabriek overuren
gemaakt moeten worden, maar spreker is het met den
heer Lautenbach eens, dat dit zooveel mogelijk beperkt
moet worden. Daaromtrent kan hij wel toezegging doen.
De heer Oosterhoff vraagt waarom de post voor zie
kengelden zooveel hooger is geraamd. Deze bedraagt
ongeveer 4 maal zooveel als vroeger; dat kan toch niet
zitten in de toeneming der loonen. Die post wordt nu
geraamd op 11,772.Dit lijkt spreker een bijna
onverklaarbaar verschil.
De heer Collet: Er staat een 1 te veel in.
De Voorzitter: Ja, er staat een 1 te veel in, dat is een
drukfout. De 1 voor de komma moet vervallen, 't moet
1772.19 wezen.
(De heer Oosterhoff merkt nog ten aanzien van volgno.
24 op dat hij zich heeft gekweten van de vereerende
opdracht van den Voorzitter, door de cijfers nog eens
te vermenigvuldigen, riet bijlkt hem dat het eindcijfer
moet zijn 9.30.
De heer Berghuis (wethouder): Laten we dan 8.15
houden, anders moeten we om dien gulden alles om
werken).
De beraadslagingen worden gesloten.
Volgno. 28 wordt onveranderd vastgesteld.
Volgnos. 2940 worden onveranderd vastgesteld.
Volgno. 41. Een storting in het reservefonds, bere
kend volgens de bepaling van artikel 27 der verorde
ning Memorie.
De beraadslagingen worden geopend.
De heer Oosterhoff merkt op dat hier de post storting
in het reservefonds voor Memorie wordt uitgetrokken,
omdat het fonds is volgestort. Nu is dit volkomen waar,
wanneer de waarde van het fonds wordt beoordeeld
naar de aankoopwaarde of de nominale waarde van de
beleggingen. Maar in de verordening staat er niets van
aangegeven op welke wijze de waarde van het reserve
fonds moet worden berekend. Nu meent spreker dat het
voor de hand ligt, dat, wanneer men de effecten uit het
fonds wisselt tegen de waarde van het oogenblik, men
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 20 December 1921.
373
dan lang niet zooveel ontvangt als thans wordt voor
gesteld, omdat de koers van de effecten al gedurende
een reeks van jaren aanmerkelijk naar beneden is ge
gaan. Het is dus eigenlijk met betrekking tot het reserve
fonds omdat dit op een gegeven oogenblik gereali
seerd moet kunnen worden geen voorzichtige poli
tiek, die hier wordt voorgesteld. Spreker zou in de
verordening willen zien voorgeschreven dat als waarde
bepaling moet gelden de waarde van het oogenblik.
Men kan dan een volgend jaar, als de koers weer is
gestegen, de rest, die boven de 200,000.aanwezig
is, in het bedrijf storten. Het fonds moet op een gegeven
oogenblik gerealiseerd kunnen worden; zooals het nu
is zou men op een gegeven oogenblik zeggen: we heb
ben 2 ton, maar bij verkoop van de effecten zou blijken
dat het fonds lang die waarde niet had. Het staat niet
in de verordening welke maatstaf men moet aannemen,
maar het wil spreker logisch voorkomen dat men de
waarde op den 31 December van het jaar aanneemt.
De heer Berghuis (wethouder) zegt dat het maar de
kwestie is, welk standpunt men inneemt. Burgemeester
en Wethouders hebben bij het aanbieden van de be
grooting bij dezen post gemeend geheel de lijn van den
Raad te volgen, omdat bij vroegere besluiten ook werd
goedgevonden dat het meerdere, dat in het reservefonds
aanwezig was, aan de gemeente werd uitgekeerd tot
het doen uitvoeren van buitengewone werken. Nu staan
zij weer op hetzelfde standpunt, daarin is niets veran
derd. Er is nu gerekend naar het oordeel van den Raad
goed te handelen door dit geld te besparen op de pro
ductiekosten.
De heer Oosterhoff zal geen voorstel doen, maar wil
zijn denkbeeld ter overweging aan Burgemeester en
Wethouders aanbevelen. Hij meent dat het iets voor zou
hebben, dit toe te passen.
De beraadslagingen worden gesloten.
Volgno. 41 wordt onveranderd vastgesteld.
Volgnos. 4151 worden onveranderd vastgesteld,
waarna het totaal der Lasten wordt vastgesteld.
Aan de orde zijn de Baten.
Volgnos. 16 worden onveranderd vastgesteld.
Volgno. 7Ontvangsten wegens te leveren cokes
114,048.75.
De beraadslagingen werden geopend.
De heer Cohen: Is het de bedoeling om het volgend
jaar de kosten voor het bezorgen van cokes met 5 cent
te verhoogen? Als ik mij niet vergis zijn die kosten
thans 15 cent en hier staat, onderaan in de omschrij
ving van volgno. 7, aangegeven 25 cent.
De heer Dijkstra (wethouder) zegt dat de werkelijke
kosten, die in rekening worden gebracht, zijn 15 cent
per H.L. Hij wil er echter de aandacht op vestigen dat
deze post er ook al op stond en dat, nadat de begrooting
was opgemaakt, in de bezorging van de cokes een be
langrijke wijziging is gekomen.
De heer Cohen heeft gelijk, hier staat 20 cent. Hoe
de directeur daaraan gekomen is, weet spreker niet,
waarschijnlijk doordat de expeditie nog minder goed
geregeld was. Wanneer de expeditie zoo is, dat telkens
weer enkele menschen uit hun werk moeten loopen,
dan zal het bezorgloon wel op 20 cent komen. Maar
nu die dienst is gereorganiseerd kan het gemakkelijk
voor 15 cent.
De heer Cohen: Dan zal die post toch met 375.
moeten worden verminderd.
De Voorzitter: Doet U dat voorstel?
De heer Cohen: Ik kan wel niet anders. Als het eens
een tegenvaller wordt. Maar 't kan ook zijn dat er meer
cokes wordt bezorgd.
De Voorzitter: Dan doen Burgemeester en Wethou
ders het voorstel om er 10,000 H.L. a 0.15 van te
maken. Handhaaft U Uw voorstel?
De heer Cohen: Neen, dan niet.
De beraadslagingen worden gesloten.
De Raad maakt geen bezwaar tegen deze wijziging
in de omschrijving van den post.
Volgno. 7 wordt overigens onveranderd vastgesteld.
Volgnos. 820 worden onveranderd vastgesteld.
Volgno. 21. Revenuen van het reservefonds Memorie.
De beraadslagingen worden geopend.
De heer Oosterhoff merkt op dat deze post voor Me
morie wordt uitgetrokken, uit overweging dat het
leservefonds aan de gemeente wordt uitgeleend en er
omtrent rentevergoeding geen bepaling is gemaakt. Dat
is echter maar gedeeltelijk waar, omdat een deel van
het reservefonds in effecten is belegd, wat men in den
staat achter in de begrooting kan vinden. Deze effecten
doen toch rente, welke toch ook moet worden verant
woord? Misschien komt die verantwoording wel in de
begrooting voor, maar spreker heeft ze niet kunnen
vinden. Als het onbelegde gedeelte al aan de gemeente
wordt uitgeleend, dan doet de rest toch nog wel rente
en spreker heeft niet gezien dat die rente onder de ont
vangsten voorkomt.
De Voorzitter adviseert dit volgno. even aan te hou
den, opdat wethouder Berghuis de kwestie even kan
nazien.
Dienovereenkomstig wordt besloten.
Volgnos. 22 en 23 worden onveranderd vastgesteld.
De vaststelling van het totaal der Baten en van de
geheele begrooting wordt in verband met volgno. 21
aangehouden.
Aan de orde is de ontwerp-begrooting van het
Gemeentelijk electriciteitbcdrijf (bijlage no. 4).
De beraadslagingen worden geopend.
De heer Oosterhoff zou hierbij wel in het algemeen
een vraag willen doen. Hij heeft bij deze begrooting en
bij verschillende andere begrootingen niet gevonden den
post „Aandeel in de algemeene onkosten der ge
meente", welke post wel voorkomt in de begrooting van
de gasfabriek.
De Voorzitter: Hier is een winstuitkeering.
De heer Oosterhoff zou toch zeggen dat dit niet een
juist standpunt is. Men dient eerst een aandeel in de
algemeene onkosten der gemeente van het bedrijf te
vorderen en dan kan men nog zien wat er overblijft als
winstuitkeering. Wanneer men het doet voor het gas
bedrijf dan geldt dat ook voor ieder ander bedrijf.
Spreker meent dat door alle bedrijven moet worden
bijgedragen in de algemeene onkosten der gemeente,
zij moeten daar alle in deelen. Het moet niet een kwestie
