348 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 31 October 1922.
56 vergaderingen. Spreker heeft 30 weken overgehouden.
Het afrekenlokaal is, omdat het gedurende het winter
halfjaar moet worden verwarmd, slechts 2 avonden per
week beschikbaar, op Donderdag en Vrijdag. Zoodat er
beschikbaar komen 2 X 30 is 60 avonden.
Op papier is de zaak dus voor elkaar, het zou kunnen,
zou men zeggen. Maar practijk en theorie loopen hier
een stuk uiteen. Want daarmee is de zaak niet af. Als
men ouderavonden gaat uitschrijven, moet men rekening
houden met de godsdienstige gezindheid der ouders.
Men moet het zoo doen, dat de menschen kunnen
komen. Wat is nu het geval? De Israëlitische kinderen
zijn verdeeld over bijna alle scholen en daarmee vervalt
dus het houden van ouderavonden op Vrijdagavond in
het afrekenlokaal. Zoodat spreker daarmee een groot
bezwaar meent te moeten aanwijzen tegen het houden
van ouderavonden in het afrekenlokaal. Hij zou dan ook
willen voorstellen dat de Raad besluit, als daaraan geen
financieele bezwaren in den weg staan, dat de ouder
avonden zullen worden gehouden in de zalen, bedoeld
bij artikel 9 van het Koninklijk besluit, dus in de scholen.
De heer Tulp (wethouder) moet beginnen met een
kleine fout, die door hem is gemaakt, te herstellen. Hij
heeft namens Burgemeester en Wethouders den heer
Tiemersma toegezegd, dat men weer in de gymnastiek
lokalen kon vergaderen. Dat is een verkeerd apropos
van spreker geweest; de bedoeling van de meerderheid
van Burgemeester en Wethouders is geweest om de
vergaderingen in het afrekenlokaal van de Waag te
doen houden.
Wat de heer Tiemersma naar voren heeft gebracht
waren geen zware argumenten. Spreker zou willen vra
gen: waarom moeten die vergaderingen nu per se in de
gymnastieklokalen worden gehouden en niet in het af
rekenlokaal? Men houde het spreker ten goede, maar het
afrekenlokaal is midden in de stad gelegen en ter be
handeling van de onderwijszaken kan men daar het ge
makkelijkst uit alle hoeken en gaten van de stad samen
komen. Waarom dan in de gymnastieklokalen? Spreker
dunkt dat de localiteit er niets aan toe doet, hoe men
de schoolbelangen zal behartigen.
Waarom hebben Burgemeester en Wethouders gezegd:
we nemen het afrekenlokaal in de Beurs? Eenvoudig
hierom, omdat men daarmee een hoop kosten voor de
gemeente zal besparen. Als er een ouderavond gehouden
wordt moet men daarvoor in doorsnee 100 stoelen heen
en weer brengen. Dat brengt enorme transportkosten
mee. De stoelen kunnen het op die manier ook nooit
zoo lang volhouden, zoodat er ook steeds een hoop
nieuwe stoelen noodig zullen zijn. Verder zijn Burge
meester en Wethouders er ook niet op gesteld dat de
vloeren der gymnastieklokalen zooveel gebruikt worden;
die worden er ook niet beter op
De heer De Boer: Den zolder gebruiken!
De heer Tulp (wethouder) Nu over de cijfers
van den heer Tiemersma. Hij komt tot 30 weken met
60 beschikbare avonden. En hij komt tot 56 vergade
ringen, wat spreker wat veel vindt. Maar die 56 verga
ringen kunnen, als er 60 maal gelegenheid is, ook wel
worden gehouden. Dan behoeven ook alle vergaderingen
niet beslist in den tijd van het kachelstoken te worden
gehouden. Als de heer Tiemersma een beetje voor of
na de kachelperiode wil laten vergaderen, dan kan men
alle avonden het afrekenlokaal krijgen. Maar de heele
Beurs moet op Donderdag en Vrijdag toch worden ver
warmd, zoodat als in den winter op die dagen wordt
vergaderd in het afrekenlokaal, dit een enorme kosten
besparing geeft.
Het bezwaar van de Israëlieten komt nu voor het eerst
naar voren; het is door de heeren Frank en Tiemersma
nooit eerder naar voren gebracht. Maar spreker heeft
al gezegd dat er weken genoeg in het jaar zijn, waarin
ook nog wel meer vergaderingen kunnen worden ge
houden. Als er dan dagen zijn, waarop het voor de
Israëlieten niet kan, dan is er met een beetje goeden wil
ook nog wel een andere avond, b.v. in Mei, te vinden.
Het doel van Burgemeester en Wethouders is anders
niet als om onnoodige kosten te voorkomen. De heer
Tiemersma erkent zelf dat het hem zeer goed voldoet
in het afrekenlokaal. Het is in het centrum der stad
gelegen. Wat voor bezwaren zijn er dan nog, bij goed
overleg, om daar de vergaderingen te houden?
Dat bij een deel van Burgemeester en Wethouders in
overweging is geweest, wat de heer Tiemersma heeft
gevraagd, n.l. om de gymnastieklokalen te mogen ge
bruiken, had een speciale reden. De tijd was te kort om
nog alle ouderavonden in het afrekenlokaal te doen
houden voor Sinterklaas. Voor dit seizoen hebben Bur
gemeester en Wethouders er dan ook genoegen mee
genomen dat de gymnastieklokalen worden gebruikt.
Maar daarna vervalt dat. Burgemeester en Wethouders
hebben gemeend het afrekenlokaal er dan voor beschik
baar te moeten stellen.
De heer Tiemersma zegt dat hij van verschillende
kanten de wenk heeft gekregen om kort te zijn, maar
dat de wethouder van Onderwijs hem noodzaakt lang
te zijn. Hij heeft eerst straks een speech moeten afsteken
en zou nu het boekje van Klaas de Vries kunnen voor
lezen, maar hij wil alleen deze consequentie daaruit
trekken: dat in de Tweede Kamer is gevoeld dat derge
lijke vergaderingen moeten worden gehoudent aan het
schoolgebouw. De bedoeling daarvan is dat de ouders,
die hun kinderen op de openbare scholen hebben, nader
in aanraking komen met het onderwijs. Men kan wel
zeggen dat men net zoo goed kan vergaderen in een
andere zaal, maar als men deze brochure leest dan zal
men zien, dat het een zaak is van groot belang omdat
het wezen van het onderwijs beter tot de ouders door
dringt. Spreker zal daarover nu verder niet uitweiden.
De wethouder van Onderwijs zegt dat spreker nu
voor het eerst komt met het argument van de Israëlieten.
Dat is volkomen waar. Maar spreker wil ook opmerken
dat het thans de eerste keer is dat men voor dit geval
in de practijk komt te staan. Wat is nu het geval? Door
dat de conferenties 2/2 maand hebben geduurd, staat
de zaak zoo, dat de oudercommissies niet meer aan hun
wettelijke plicht kunnen voldoen en de ééne ouderavond,
die zij dit jaar nog moeten houden, niet meer kunnen
houden. Doch nu door een toevallige omstandigheid de
oudercommissies nog noodzakelijk een, twee, drie een
vergadering moeten beleggen, nu wordt aan spreker
door den wethouder van Onderwijs bericht dat voor dit
exceptioneel geval wel de gymnastieklokalen in gebruik
mogen worden genomen. Spreker zou zeggen: waarom
dan anders niet? Hij kan niet het argument deelen dat
de vloeren er te veel van te lijden hebben. Spreker zou
den wethouder van Onderwijs willen vragen of hij in de
verschillende steden, waar de ouderavonden in de gym
nastieklokalen worden gehouden, heeft geïnformeerd, of
de vloeren daar geducht hebben geleden van het bezoek
der oudercommissies. Als dit niet het geval is, meent
spreker dat de wethouder het te erg heeft voorgesteld.
Spreker heeft thans niets meer te zeggen. Het gaat
hierom of de oudercommissies haar ouderavonden zoo
veel mogelijk zullen hebben op die plaats, waar dat het
beste is, n.l. in een lokaal van de school, dat ook zooveel
mogelijk in het centrum is gelegen van het stadsgedeelte,
waar de ouders wonen. Spreker dient het volgende
voorstel in:
„Ondergeteekende stelt voor in de gymnastieklo
kalen te vergaderen,"
en wil zijn voorstel in het belang van de ouderavonden
in den gunst van den Raad aanbevelen.
De heer Dijstra had zich liever niet in deze discussie
gemengd, maar het bevreemdt hem toch eenigermate,
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 31 October 1922. 349
dat de heer Tiemersma heelemaal negeert een belang
rijke factor, die de wethouder van Onderwijs noemt, als
hij zegt dat het een belangrijke besparing van kosten
meebrengt. Het is wel haast een beetje vervelend om
daar telkens op terug te komen, maar toch is dat een
factor, die men niet mag veronachtzamen.
De brochure van Klaas de Vries heeft spreker niet
gelezen, maar hij neemt aan dat er veel voor te zeggen
is in den kring waar de ouders wonen en waarvan de
school het centrum is, te vergaderen, dat het onwillekeu
rig animeert in de school zelf te vergaderen. Spreker kan
toestemmen dat daarin een element van waarheid zit.
Maar men mag zich toch ook wel eenige opoffering
getroosten, als het betaald moet worden en betaald door
de gemeente. Als het niets hinderde, zou spreker ook
zeggen: vergader in de gymnastieklokalen. Maar als
de toestand zoo is dat met het vergaderen in het afre
kenlokaal een aanmerkelijk bedrag kan worden be
spaard, is het dan ook niet de moeite waard om de
menschen in deze richting te adviseeren: zooals wij het
graag hebben, kunnen wij het niet krijgen Spreker
onderschrijft de voordeelen, die er aan het gymnastiek
lokaal verbonden zijn, het kan meer animeeren, maar
het kost te veel. En het kan heel goed in het afreken
lokaal gebeuren, die overtuiging heeft spreker ook, hoe
wel daaraan enkele bezwaren zijn verbonden.
Nu zegt de heer Tiemersma dat de vergaderingen het
best kunnen worden gehouden in het winterseizoen.
Daar is iets voor te zeggen; men zal liever in den winter
vergaderen dan op een rnooien zomeravond. Maar spre
ker stelt dit op den voorgrond of, waar de zaken zoo
zitten, het niet de moeite waard is om er eens even bij
stil te staan of het kan of niet en of men wil meewerken
kosten te voorkomen. Dat die kunnen worden voor
komen doet bij spreker de neiging ontstaan om mee te
gaan met den gedachtengang van den wethouder, alleen
uit het oogpunt, dat er niet meer moet worden besteed
dan hoogst noodzakelijk is.
De heer Tiemersma wil, nu de heer Dijstra er naar
vraagt, ongeveer de kosten meedeelen. Men weet dat
de wethouder van Onderwijs ook kosten heeft uitge
trokken tot een bedrag van 350.welke moeten
worden besteed voor het houden van vergaderingen in
het lokaal in den Prinsentuin. In een van de conferenties
is het aantal ouders, dat de vergaderingen zou bezoeken,
begroot op 200, zoodat er voor iedere vergadering 200
stoelen noodig zouden zijn. Voor heen en terug brengen
rekent spreker 10.per keer, wat voor 56 vergade
ringen zou zijn 560.Er zal verlies aan de stoelen
zijn, wat spreker wil ramen op 100.Dat zou dus
samen 660.zijn. Maar in de laatste conferentie is
men overeen gekomen, dat het aantal van 200 stoelen
wel kon worden verminderd tot 100, waarmee dan het
heen en weer brengen in theorie ook tot 5.zal
worden verlaagd
De heer Tulp (wethouder): Nee, nee.
De heer Tiemersma Als men 10.moet
betalen voor het heen en terug brengen van 200 stoelen,
dan behoeft men toch geen 10.te betalen voor 100?
Dat kan men spreker niet wijs maken. Maar laat men
het bedrag in plaats van met de helft, daarvoor met
f 125.verminderen, dan komt men nog maar op even
450.—.
Nu nog een ander punt. Spreker wil vragen of men
de stoelen ook op een andere, goedkoopere wijze kan
vervoeren, dan per se per as met 2 menschen er bij.
Is het ook voordeeliger weg, wanneer men ze per
wagen vervoert? Men zal dan vrij zeker tot een lager
bedrag komen. Spreker geeft dat punt ter overweging.
De Voorzitter heeft ook persoonlijk in de vergadering
van Burgemeester en Wethouders voor het afrekenlokaal
gevoeld. Hij heeft ook op het standpunt gestaan dat het
met het oog op financiëele overwegingen beter was in
het afrekenlokaal te vergaderen. Nu is er later gesproken
dat men om bijzondere reden haast moest maken met
het beleggen van ouderavonden. Er is deze maanden
wat getraineerd en daarom is toegestaan dat die avon
den nog zouden worden gehouden in de gymnastiek
lokalen. Maar nu moet men niet met de redenatie komen,
dat dit dan later ook wel kan.
Persoonlijk heeft spreker den financiëelen kant be
keken en ook Burgemeester en Wethouders hebben
gevraagd: wat zou ten slotte de inrichting van gym
nastieklokalen niet kosten? De stoelen, die daar alle
maal moeten worden aangevoerd, zijn aanwezig in het
afrekenlokaal. Het afhalen en brengen van de stoelen
zal zeker een tientje per vergadering kosten en toen
Burgemeester en Wethouders dat bedrag raamden
hebben zij niet gerekend op breuk van de stoelen. Zij
hebben gerekend dat men onder de 10.niet zou
slagen en spreker is ook van meening dat dit bedrag
niet te hoog is geraamd. Dat zou dus voor 56 vergade
ringen 560.per jaar wezen.
Nu een andere kwestie. Op de beg'rooting staat voor
lokaalhuur 3.50 per keer uitgetrokken. Maar voor het
afrekenlokaal behoeft heelemaal geen huur te worden
betaald. En als men op Donderdag of Vrijdag vergadert
is de verwarming er tóch al, zoodat er eigenlijk niet
eens kosten op de ouderavonden komen te vallen en
het geraamde bedrag dus wel met 250.verminderd
kan worden. Dat moet men toch ook in oogenschouw
nemen.
De zaak komt dus hierop neer dat volgens het
systeem-Tiemersma de kosten ongeveer 600.— zullen
bedragen en anders 100.Het personeel is op ge
noemde dagen tóch in de waag, zoodat daarvan geen
extra moeite wordt gevraagd; er wordt op die dagen
tóch gestookt, zoodat het Donderdags en Vrijdags in
het afrekenlokaal behoorlijk warm is en het zal 500.
schelen. Burgemeester en Wethouders hebben dan ook
gezegd, dat het misschien wel prettiger is om in de
gymnastieklokalen te vergaderen en dat er ook wel wat
voor te zeggen is, maar dat ten eerste alle scholen niet
een gymnastieklokaal hebben en dat men verder die
500.wel voor de gemeente kan besparen. Daarna
hebben zij de zaak omgedraaid en gezegd dat men het
den menschen op de ouderavonden wel graag zoo aan
genaam mogelijk wil maken, maar dat de ouders zelf
ook wel zullen begrijpen dat dit een besparing is.
Wat betreft het artikel dat bepaalt dat de ouder
avonden zoo mogelijk in een schoollokaal moeten
worden gehouden, dit beschouwt spreker zoo dat het
is, om die gemeenteraden te dwingen, die deze ouder
avonden liefst niet willen doen houden en zeggen dat
cr geen lokaal beschikbaar is. Die bepaling geldt echter
niet voor Leeuwarden, waar de afstanden niet zoo groot
zijn. Het afrekenlokaal is niet excentrisch gelegen en
of men nu naar een schoollokaal loopt of naar het af
rekenlokaal, vindt spreker niet een groot verschil. En
zou de omgeving van de school invloed uitoefenen op
het wezen van de ouderavonden? Spreker gelooft er niet
veel van.
Spreker heeft uitgerekend dat het gebruik van het
afrekenlokaal de gemeente 500.zal schelen. Op dat
punt zou hij speciaal de aandacht willen vestigen. Het
gaat toch niet op, waar ieder over bezuiniging spreekt,
dat men hier niet zal bezuinigen, terwijl men er toch
niemand schade mee doet. Waarom dan hier per se de
gymnastieklokalen in gebruik te nemen? De kwestie
van de vloeren wil spreker buiten bespreking laten.
Maar hier kan 500.bezuinigd worden en als men
goed wil zal de zaak zelve er niets minder door worden.
Dat moet den doorslag geven en dat heeft ook bij spre
ker persoonlijk den doorslag gegeven.
De heer Tulp (wethouder) wil de woorden van den
