394 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Donderdag 27 December 1923
Voortzetting der vergadering op Zaterdag 29 December.
Wanneer men echter de volgnos. 308, waar voor kosten
van het schoonhouden van schoollokalen, gebruikt voor
particuliere lessen, 2500.geraamd wordt en 52,
waar in ontvangst wordt gebracht 1200.wegens
heffing voor het gebruik van schoollokalen voor parti
culiere lessen, dan blijkt dat zulks niet geschiedt.
De Voorzitter moet toegeven dat dit uitkomt. Hij kan
het echter niet verklaren, maar zal de zaak onderzoeken.
De beraadslagingen worden gesloten.
Volgnos. 294329 worden onveranderd vastgesteld.
HOOFDSTUK VIII.
OnderwijsKunsten en Wetenschappen.
De Voorzitter licht toe, dat de bedoeling is bij de
paragraaf over het Middelbaar Onderwijs 13) tevens
te behandelen de motie van de heeren H. de Boer en
K. de Boer, betreffende de Middelbare school voor
Meisjes.
De volgende posten maken onderwerp van beraad
slagingen uit:
Volgno. 339. Aanschaffen en onderhouden van school
boeken, leermiddelen en schoolbehoeften
f 17,500.—.
341. Kosten van schoolbibliotheken f1,000.
343. Kosten, vallende op het houden van
Ouderavonden800.
457. Kosten van schoolfeestjes en reisjes
f 700.—.
459. Verstrekking van gemeentewege van
voeding en kleeding aan schoolgaande
kinderen6,875.
524. Kosten van de gemeentelijke commissie
tot voorlichting bij beroepskeuze f300.
De heer H. de Boer had verschillende vragen, die hij
gaarne beantwoord zag.
In de eerste plaats doet het hem genoegen dat de
post „Schoolvoeding en kleeding" is verhoogd. Hem
is echter ter oore gekomen dat de lijst van kinderen,
die voor die voeding in aanmerking komen, eerst 1 De
cember wordt opgemaakt, tengevolge waarvan veel te
laat met de voeding wordt begonnen. Kan deze lijst,
indien dit waar is, niet wat vroeger worden opgemaakt?
Verder vraagt spreker of deze lijst, wanneer zij een
maal is vastgesteld, ook voor aanvulling vatbaar is?
Mocht dit niet het geval zijn, dan is dat natuurlijk fout.
Het kan toch best gebeuren dat een kind, dat op 1 Nov.
nog geen behoefte heeft aan schoolvoeding, dat 1 Jan.
wel heeft.
De derde vraag van spreker betreft de school voor
achterlijke kinderen. Hoever is het college daarmede
opgeschoten. Het wordt dringend tijd dat men daar eens
wat van hoorl, vooral nu het aantal kinderen per klas
is uitgebreid. Van de ontvangen inlichtingen zal het af
hangen of spreker hierop verder zal ingaan.
Ook wat de wijziging van het vervolgonderwijs be
treft hoopt spreker dat deze spoedig haar beslag mag
krijgen, opdat het volgend jaar met dit gewijzigde on
derwijs kan worden begonnen.
In de vierde plaats vraagt spreker hoe ver men is
gekomen met den nieuwbouw. Naar spreker heeft ge
hoord moeten nog 1 a 2 scholen gebouwd worden. Zijn
hiervoor al maatregelen getroffen en wanneer kan men
de resultaten tegemoet zien?
De heer Tulp (wethouder) beantwoordt dadelijk de
vragen van den heer De Boer.
Wat de eerste vraag betreft, het is niet waar dat de
lijsten eerst 1 December worden opgemaakt. Dit gebeurt
reeds veel eerder. Eerst wordt door de hoofden der
scholen de lijst opgemaakt van de kinderen, die naar
hun oordeel voor voeding en kleeding in aanmerking
komen. Zijn alle lijsten binnen, dan gaan ze ter beoor
deeling naar de Armenkamer. Die stelt weer vragen,
welke door de hoofden moeten beantwoord worden, etc.
etc. Het is dus te begrijpen dat zooiets maar niet in een
paar dagen is afgeloopen. Spreker meent dat om en bii
de eerste helft November met de voorbereidende maat
regelen wordt begonnen. Dan vroeg de heer De Boer
of, na het afsluiten der lijst, eventueele aanvragen van
kinderen worden geweigerd? Zooiets is nog nooit ge
weigerd. Wanneer een kind na 1 januari aanvraagt, zou
spreker niet weten op welken grond men zoo'n aan
vraag zou kunnen weigeren. Spreker hoopt de taak van
het gemeentebestuur ten opzichte van de schoolvoeding
zoo royaal mogelijk te volbrengen.
Omtrent de school voor achterlijke kinderen deelt
spreker mede, dat daaraan met bekwamen spoed wordt
gewerkt. Men is het echter nog niet goed er over eens,
hoe men de zaak zal inrichten. Spreker hoopt nog eens
de gelegenheid te krijgen voor een onderzoek naar de
inrichting van dit onderwijs in Den Haag en Rotterdam.
Hij hoopt spoedig met voorstellen bij den Raad te kun
nen komen.
Ook aan de totstandkoming van de gewijzigde rege
ling voor het vervolgonderwijs wordt hard gewerkt. Er
is reeds tweemaal geconfereerd met den betrokken In
specteur; ook is geconfereerd met het personeel van de
Ambachtsschool. Dezer dagen kwam spreker echter ter
oore dat de Regeering het plan had geen subsidies meer
voor het Nijverheidsonderwijs te verstrekken. Als dat
gebeuren mocht, dan is alles weer omvergegooid en
moet men weer andere plannen maken. Naar spreker
meent zijn thans de plannen zoo goed als klaar, 't Zal
dus niet aan hem liggen als de zaak in September van
't volgend jaar niet in goede banen is.
Wat de nieuwbouw aangaat: zooals bekend is is aan
genomen het plan, om nog twee nieuwe scholen te bou
wen. Het oog was geslagen op het terrein tusschen den
Marssumer- en Stienserweg en aan den Directeur van
Gemeentewerken is reeds opgedragen een plan te ma
ken. Nu is den laatsten tijd gebleken dat de gemeen
telijke H. B. S. en Handelsschool meer leerlingen trekt
dan aanvankelijk verwacht werd. Nu zijn er reeds 104
leerlingen en 't gevolg zal dus zijn dat deze scholen zich
op den duur niet kunnen redden met de haar thans toe
gewezen ruimte.
Liet men dus de H. B. S. in school 12, dan zou dat
niet practisch wezen. En waar men nu toch bouwen
moet, was sprekers idee, en Burgemeester en Wethou
ders hebben zich daarmede vereenigd, om van school
12 een tweede lagere school te maken, en dan op het
terrein aan den Marssumerstraatweg 1 openbare school
en een Hoogere Burgerschool te bouwen. Aan dat plan
wordt nu gewerkt.
De heer H. de Boer zal dan de nadere voorstellen
afwachten en dankt den wethouder voor de gegeven
inlichtingen.
De heer Oosterhoff vraagt inlichtingen aangaande
volgno. 343. Deze post is thans uitgetrokken op 800.
dus veel hooger dan hetgeen volgens de laatst vastge
stelde rekening werkelijk is uitgegeven. Toch wordt
bij den post opgemerkt, dat doordat steeds van het
Beurs- en waaggebouw gebruik wordt gemaakt, groote
besparing van kosten wordt verkregen.
De heer Tulp (wethouder) merkt op, dat gebleken
's, dat het vorig jaar de post veel te laag is geraamd,
betreft hier iets nieuws, zoodat men nog niet vol-
ide met de kosten op de hoogte is. Met 800.
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Donderdag 27 December 1923.
Voortzetting der vergadering op Zaterdag 29 December.
meende men echter wel toe te kunnen. Spreker zal de
zaak nog eens onderzoeken.
Mevrouw BuismanBlok VVijbrandi heeft gehoord,
dat de schoolbibliotheken niet genoeg worden aangevuld
en verbeterd. Het lijkt spreekster zoo toe, dat het, bij
liet groote aantal scholen dat hier ter stede is, mis
schien beter ware, een centrale bibliotheek te hebben
voor alle scholen. Een voorstel durft zij echter niet te
doen, omdat zij niet weet hoeveel boeken er zijn en ook
niet, welk gebruik er van de bibliotheek gemaakt wordt.
In theorie echter lijkt een centrale bibliotheek veel beter.
Dan heeft men waarschijnlijk voor hetzelfde geld meer
keus van boeken, omdat nu waarschijnlijk vele scholen
dezelfde boeken zullen hebben. En bovendien kan dan
meer zorg aan het onderhoud en de vernieuwing besteed
worden. Vooral nu de ambulante hoofden zijn afge
schaft de schoolhoofden zullen nu hun tijd wel op
andere wijze noodig hebben.
De heer Tulp (wethouder) heeft nooit klachten over
de bibliotheken en haar onderhoud vernomen. Toch
lacht het idee van mevrouw Buisman hem wel toe, en
hij zal dan ook gaarne onderzoeken of het uitvoerbaar is.
Ter aanvulling van zijn antwoord aan den heer
Oosterhoff deelt spreker nog mede, dat vroeger een deel
der kosten voor de ouderavonden voorkwam op de be
grooting der Gemeentewerken. Dit is nu niet meer zoo.
De heer K. de Boer had ook omtrent een 3-tal posten
iets te vragen. In de eerste plaats volgno. 339. Daar
voor is het vorig jaar geraamd 25.000.thans
17.500.—. Is dit wel voldoende Het verschil is nogal
groot. En spreker zou niet gaarne zien, en meent ook
niet dat zulks in 't belang van het onderwijs is, dat men
ook op het schoolmateriaal ging bezuinigen. Dan om
trent volgno. 341. Ook deze post is verlaagd, gerekend
bij het vorig jaar, van 1600.op 1000.Per school
is dat, het aantal scholen gerekend op 25, maar 40.
Daarvoor moet dus de bibliotheek worden onderhouden,
moet het bindwerk worden verricht etc. Dat bedrag lijkt
spreker niet groot toe. Dan wenscht hij er nog de aan
dacht op te vestigen, dat het hem gebleken is, dat ver
scheidene boeken in prachtband zijn gekocht. Spreker
acht het beter, de boeken oningebonden te koopen en
ze zelf in te binden. Dat is veel goedkooper, en den
kinderen is aan een prachtband niets gelegen.
Dan merkt spreker nog op, naar aanleiding van
volgno. 343, dat het hem gewenscht voorkomt, de
oucieravonden te houden in het lokaal aan de Groote
Hoogstraat. Dan kon deze post zeker wel met 400.
worden verlaagd. En bovendien is het in de groote
Beurs onaangenaam vergaderen. Een ander lokaal,
midden in de stad zou vrij wat geschikter zijn.
De heer Tulp (wethouder) de vragen van den heer
De Boer beantwoordende, merkt op, dat dit jaar met
royale hand, leermiddelen aan de scholen zijn verstrekt,
zoodat geen 25.000.maar wel 35.000.is be
steed. Dit was vooral noodig, omdat bleek, dat de laatste
jaren niet steeds voor voldoende leermiddelen was ge
zorgd. Hiermee zijn de scholen (er zijn er, naar spreker
opmerkt, geen 25, maar 20, zesklassige lagere scholen)
thans goed voorzien. Echter is nog niet aan alle aan
vragen voldaan. Daarmee zal worden gewacht tot het
volgende jaar. Hieruit blijkt echter wel, dat een bedrag
van 17.500.zeker voldoende zal zijn.
Wat betreft de schoolbibliotheken bij den aanvang
van dit jaar is aan alle aanvragen voldaan. Op geen
enkele aanvraag is beknibbeld. Spreker kan dus gerust
zeggen, dat ook de bibliotheken op peil zijn en als nu
elke school er nog 50.bij krijgt, kunnen ze ook wel
op peil blijven.
Van die boeken in prachtband weet spreker niets af.
Hij krijgt de lijsten van de hoofden der scholen die
worden besproken en verder bemoeit het college er zich
niet mee. Er zal echter op geattendeerd worden.
Wanneer, door de ouderavonden in het lokaal aan de
Groote Hoogstraat te houden, 400.kan worden be
spaard, zal spreker daar zooveel mogelijk aan mede
werken. Kan men dat zaaltje echter steeds krijgen als
men het noodig heeft Overigens vindt spreker de
Beurs niet zoo ongezellig en hol. Hij heeft er steeds
met genoegen vergaderd.
De heer Tiemersma keurt het af, dat alle ouder
avonden moeten plaats vindèn in één lokaal. Al deze
vergaderingen vallen zoo ongeveer in denzelfden tijd,
zoodat binnen een paar maanden een 20-tal vergade
ringen moeten worden gehouden in dat ééne lokaal. De
Beurs is maar twee avonden in de week beschikbaar,
't Gevolg is, dat verscheidene avonden nooit op tijd
plaats kunnen hebben, of dat men moet omzien naar een
andere gelegenheid. Naar sprekers meening zou men
heel goed gebruik kunnen maken van de gymnastiek
lokalen bij de scholen. Maar in elk geval, 1 lokaal is
niet voldoende en daarom vraagt spreker de mede
werking van den wethouder om meer vergaderlokalen
te verkrijgen voor de ouderavonden, liefst op verschil
lende plaatsen in de stad.
De heer Tulp (wethouder) wil wel toegeven, dat de
regeling, zooals die nu is, niet bepaald ideaal is. Hij zal
dan ook gaarne onderzoeken of het mogelijk is, èn de
Beurs, èn het lokaal in de Groote Hoogstraat beschik
baar te stellen.
Mevrouw BuismanBlok VVijbrandi wenscht bij 6,
openbaar voorbereidend onderwijs, nog een vraag te
doen, in verband met een aanschrijving, die door Bur
gemeester en Wethouders is gericht aan de hoofden en
onderwijzeressen van de bewaarscholen, en waarbij de
onderwijzeressen worden gewaarschuwd, dat zij er in
't vervolg op moeten rekenen, indien zij een huwelijk
aangaan, haar geen toestemming zal worden verleend
tot het waarnemen der betrekking. Burgemeester en
Wethouders konden deze aanschrijving aan de onder
wijzeressen richten, op grond van de volgende bepaling
in de verordening, dat toestemming door Burgemeester
en Wethouders kan worden verleend de betrekking bij
huwelijk te blijven waarnemen.
Nu moet men niet meenen dat spreekster in 't alge
meen het handhaven van de gehuwde onderwijzeres toe
juicht. Integendeel. Spreekster zou elke onderwijzeres
die ging trouwen, aanraden om ontslag aan te vragen
opdat zij ten volle haar huiselijke plichten kan waar
nemen. Maar aan den anderen kant kan zij ook niet
goedvinden, dat de overheid hare ambtenaren het in
functieblijven verbiedt, wanneer zij gaan trouwen.
Spreekster meent, dat men den menschen daarin vrij
moet laten, n.l. wanneer zij doorgaan met haar taak tot
volkomen genoegen van haar superieuren te vervullen.
Daarom zag zij gaarne een uitspraak van den Raad,
waaruit blijkt, of deze accoord gaat met bedoelde aan
schrijving van Burgemeester en Wethouders of niet.
De heer IJ. de Vries zou mevrouw Buisman willen
vragen deze kwestie bij een andere gelegenheid ter
sprake te brengen, omdat de leden op 't oogenblik niet
in staat zijn de zaak voldoende te beoordeelen. Spreker
wil wel zeggen dat hij, oppervlakkig bezien, wat het
eerste deel van haar betoog naast en wat het tweede
deel betreft vierkant tegenover mevrouw Buisman staat.
De heer Muller gelooft, ook namens mevrouw Buis
man, te kunnen verklaren, dat zij er mee accoord gaan
om deze kwestie bij een andere gelegenheid te bespre
ken. Er zal dus te zijner tijd op worden teruggekomen.
De heer Tiemersma mist een post voor het bouwen
