66 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 16 April 1929.
13. Voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
verhuring van onderscheidene winkelpanden en woningen.
Dit voorstel luidt als volgt
Onderscheidene huurders van aan de gemeente toe-
behoorende winkelpanden en woningen hebben tot ons
het verzoek gericht die eigendommen met 12 A\ei e.k.
weder voor een tijdvak van drie jaren te mogen inhuren.
De Administrateur van het Gemeentelijk Woningbedrijf,
wiens advies wij dienaangaande hebben ingewonnen, is
van oordeel dat alle aanvragen kunnen worden toege
staan onder de thans geldende voorwaarden.
Ook thans kunnen de panden weder voor drie jaren
worden verhuurd, indien de bepaling wordt opgenomen,
dat wederzijds het recht bestaat de huur op te zeggen,
mits partijen daarvan ten minste zes maanden te voren
kennis geven, welke bepaling trouwens reeds in bijna
alle contracten voorkomt. Tegen een verhuring op dezen
voet bestaat bij ons geen bezwaar. Wij meenen goed
te doen hieraan toe te voegen, dat wij Uwe Vergadering
binnen niet te langen tijd in kennis zullen stellen met
ons gevoelen in zake eene eventueele verbreeding van
de Peperstraat. Waar de meeste van de hieronder
genoemde huizen bij eene beslissing omtrent deze
quaestie zijn betrokken, verdient ook daarom het
vaststellen van een algemeenen opzegtermijn van zes
maanden aanbeveling.
Wij geven U alsnu in overweging te besluiten
met ingang van 12 Mei 1929 ondershands voor den
tijd van drie jaren, met wederzijdsch recht van opzeg
ging der huur, mits daarvan ten minste zes maanden te
voren kennis wordt gegeven, en verder op de bestaande
voorwaarden, te verhuren de perceelen
a. Kruisstraat no. 25 aan C. van der Wis voor
364.per jaar;
h. Wirdumerdijk no. 5a (boven) aan B. Nijholt voor
500.per jaar;
c. Wirdumerdijk no. 5a (beneden) aan C. P. Dames
voor 2163.per jaar;
d. Wirdumerdijk no. 5b (beneden) aan D. Beista
voor 45.per week;
c. Wirdumerdijk no. 5b (boven) aan C. P. M. van
Dongen voor 500.per jaar;
Peperstraat no. 4 aan mej. J. W. Visser voor
624.-— per jaar;
g. Peperstraat no. 6 aan R. de Jong voor 803.
per jaar;
h. Peperstraat no. 8 aan W. Fahner voor 25.
per week;
i. Peperstraat no. 10 aan W. Hellinga voor 14.
per week;
j. Peperstraat no. 12 aan B. L. Mulder voor 24.60
per week;
k. Peperstraat no. 14 aan G. Schuitema voor 17.
per week;
Peperstraat no. 16 aan mevr. T. R. J. Blomberg
weduwe Wahle voor 500.per jaar;
m. Waeze no. 12 aan H. Schreinhout voor 500.
per jaar;
n. Berlikumermarkt no. 13 aan R. Steinvoorte voor
20.per week;
o. Berlikumermarkt no. 15 aan T. de Groot voor
800.per jaar;
p. Ossekop no. 2 aan F. van der Woud voor 10.
per week;
q. Ossekop no. 2a aan J. van der Meulen voor
10.per week.
De Voorzitter merkt op, dat de Raad zal hebben ge
zien dat Burgemeester en Wethouders dit voorstel in
zooverre wijzigen, dat de verhuring genoemd sub j aan
B. L. Mulder hier uit valt.
Met algemeene stemmen wordt besloten overeen
komstig het gewijzigde voorstel van Burgemeester en
Wethouders.
14. Voorstel van Burgemeester en Wethouders in
zake verbetering van den Harlingerstraatweg en den
Harlingersingel met bijkomende werken en tot aanleg
van een straat tusschen den Westersingel en den Har
lingersingel, met vaststelling van rooilijnen daarvoor.
Dit voorstel luidt als volgt
Bij de behandeling van de begrootingen voor het jaar
1929 besloot Uwe Vergadering overeenkomstig ons
voorstel de verbetering van den Harlingerstraatweg en
den Harlingersingel in den loop van dit jaar te doen
plaats hebben en mitsdien de naar raming daarvoor
noodig geachte gelden op de begrooting uit te trekken.
Nu deze laatste is goedgekeurd, kan tot uitvoering van
dit werk worden overgegaan.
Gevolg gevende aan de toezegging, in den aanbie
dingsbrief der begrooting gedaan (zie bijlage no. 23
van 1928, blz. 432), leggen wij U de desbetreffende
plannen hiernevens nader ter beoordeeling voor. Zooals
U uit de teekening, gemerkt „bij 988 van '28", kan
blijken, omvat het plan o. a. den Harlingerstraatweg
van zijn Oostelijk beginpunt af tot aan de Engelsche-
straat en Nachtegaalstraat. De rijweg verkrijgt daar een
breedte van 12 Meter; ter weerszijden daarvan zijn
trottoirs ontworpen ter breedte van 5.50 M. Intusschen
zal het trottoir aan de Zuidzijde van den weg voor-
loopig op een breedte van 3.50 M. worden aangelegd,
daar de eigenaren der aangrenzende perceelen, die bij
eene trottoirbreedte van 5.50 M. betrekkelijk groote
gedeelten van hunne voortuinen zouden moeten missen,
tegen afstand daarvan bedenkingen hebben geopperd.
Vermits wij nu die bezwaren niet geheel ongegrond
achten en een breedte van 3.50 M. voor dit trottoir met
het oog op het voetgangersverkeer (dat, anders dan nu,
voortaan aan deze zijde in één richting kan gaan) voor-
loopig voldoende is, meenen wij met den Directeur der
Gemeentewerken en de Commissie voor de Openbare
Werken, dat hier met een trottoir van 3.50 M. thans
kan worden volstaan. Mocht later het verkeer dermate
toenemen, dat uitbreiding van dit voetpad noodzakelijk
wordt, dan kan men daartoe altijd nog overgaan.
Het onderwerpelijke plan omvat tevens verbetering
van den toestand ter plaatse waar de Harlingerstraat
weg in de Spanjaardslaan overgaat. Deze verbetering,
die afzonderlijk is aangegeven op de teekening, gemerkt
„bij 932 van '29", bestaat uit demping van de sloot
vóór de perceelen Spanjaardslaan nos. 166 en 168, met
overneming door de gemeente van de strooken grond,
op die teekening met een roode, resp. gele, arceering
aangeduid. Met de hierbij betrokken eigenaren is dien
aangaande overeenstemming bereikt.
Aan de Zuidzijde sluit de verbetering van den straat
weg aan bij die van den Harlingersingel. Ook hier zal.
met name aan den Westkant, een trottoir worden gelegd
en wel op volle breedte, indien de gemeente met den
eigenaar van het aangrenzende, bij „de Groene Weide"
behoorende, terrein omtrent afstand van een strook
grond aldaar tot overeenstemming zal zijn gekomen
(hetgeen tot dusver nog niet het geval is), of anders iets
smaller, doch in ieder geval ook dan tot een breedte,
waarmede voorloopig genoegen kan worden genomen.
Hoewel het eigenlijke plan tot wegverbetering aan
de Westzijde ophoudt bij de Engelschestraat en Nach
tegaalstraat, zouden wij van deze gelegenheid gebruik
willen maken om het Noordelijke trottoir langs den
Harlingerstraatweg door te trekken tot voorbij de
Nachtegaalstraat, daar, waar het particulier terrein,
kadastraal bekend Sectie D no. 2223, begint.
Uitvoering van het plan brengt voorts mede, dat een
aantal boonien moet worden gerooid, in plaats waarvan
langs den Harlingerstraatweg, waar noodig, nieuwe
boomen zullen worden geplant, zulks overeenkomstig
het profiel C, aangegeven op de teekening, „bij 529 van
'29". Ook de Commissie voor de Openbare Werken en
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 16 April 1929. 67
de Directeur der Gemeentewerken geven aan deze wijze
van beplanting de voorkeur. De teekening, gemerkt
„bij 4252 van "28", geeft een overzicht van alle boomen,
welke geveld zullen moeten worden.
Het verdient aanbeveling, om tegelijk met de hier
boven besproken werkzaamheden ook in de verlichting
van den Harlingersingel en Harlingerstraatweg eenige
verbetering te brengen. Wij stellen ons dan ook voor,
tot dat doel de bestaande lantaarns te vervangen door
eiectrische lampen, opgehangen aan overspanningen
boven den rijweg, in den geest als thans reeds in de
Sophialaan en enkele andere straten aanwezig zijn. De
overspanningen zijn bevestigd aan palen, waaraan
tevens zijarmen met lampen zullen worden aangebracht
tot verlichting van de trottoirs. Op de teekening, over
gelegd bij het desbetreffende rapport van den Directeur
van het Gemeentelijk Electriciteitbedrijf d.d. 13 Maart
1929, is een en ander nader aangegeven.
Onder volgno. 863 van Hoofdstuk VI van den Kapi-
taaldienst der begrooting voor 1929 is tevens een be
drag, te weten 46.384.30, uitgetrokken voor den aan
leg van een straat tusschen den Westersingel en den
Harlingersingel over het voormalige tramemplacement.
Aangezien het raadzaam is, dit werk tegelijk met dat
van den Harlingerstraatweg en -singel uit te voeren,
leggen wij het plan daarvan hierbij mede ter goedkeu
ring aan U voor. Het behoeft, naar ons voorkomt,
weinig toelichting; de teekening „bij 40 van '28" (blad
1), geeft het ontworpen tracé duidelijk weer. Daarop
zijn in rood ook de rooilijnen getrokken, welke wij U
hieronder voorstellen voor deze straat vast te stellen.
Volledigheidshalve zij hierbij nog opgemerkt, dat het
trottoir aan de afronding der straat bij den Wester
singel iets Westelijker komt te liggen dan de teekening
aangeeft, dit in verband met de grondruiling ter plaatse,
tot stand gekomen krachtens Uw besluit van 17 Juli
1928 (zie Handelingen 1928, blz. 152).
Met het bovenstaande hebben wij de onderhavige
plannen in grove trekken geschetstvoor bijzonder
heden, profielteekeningen. als anderszins, mogen wij U
naar de ter inzage liggende bescheiden, die U voor een
deel reeds bekend zijn, verwijzen. Wat de kosten van
de voorgenomen werken betreft, zij ten slotte nog het
volgende medegedeeld
Voor de verbetering van den Harlingerstraatweg en
Harlingersingel is bij de begrooting beschikbaar gesteld
een bedrag van 81.105.Uit deze som kunnen
worden bestreden de kosten van slootdemping, riolee-
ring, straataanleg, trottoiraanleg tot voorbij de Nachte
gaalstraat, het rooien en verplanten van boomen, be
nevens algemeene onkosten. Daarin zijn evenwel niet
begrepen de kosten, verbonden aan het verleggen van
gasbuizen en eiectrische kabels, die door den Directeur
der Lichtbedrijven worden geraamd op rond 7288.
noch de kosten van de bovenvermelde verandering van
verlichting ad 4845.welke werken door en voor
rekening van de Lichtbedrijven zullen worden uit
gevoerd. Wij stellen U mitsdien hieronder voor, de
genoemde bedragen alsnog beschikbaar te stellen. Dit
is ook het geval met de kosten, welke gepaard gaan
met de uitvoering van werkzaamheden door de N. V.
Intercommunale Waterleiding Gebied Leeuwarden, be
groot op 2880.alsmede de uitgaven, samen
hangende met het dichten van de sleuven, gegraven ten
behoeve van leidingaanleg door alle daarbij betrokken
bedrijven en geraamd op 1950.
Voor de straat tusschen Westersingel en Harlinger
singel worden de kosten, te maken wegens het leggen
van buizen en kabels, geraamd op 6156.die van
werken der waterleiding op 250.en die van het
dichten der sleuven tezamen op 1070.
Onder mededeeling, dat de Commissie voor de Open
bare Werken zich met onze voorstellen vereenigt, geven
wij Uwe Vergadering alsnu in overweging
I. de verbetering van den Harlingerstraatweg en den
Harlingersingel met bijbehoorende werken te doen plaats
hebben volgens de hierbij overgelegde plannen;
II. in eigendom en onderhoud bij de gemeente over
te nemen, na de demping van de slootgedeelten vóór
de perceelen Spanjaardslaan no. 166 en 168, de strooken
grond, op de overgelegde teekening gemerkt „bij 932
van '29" met onderscheidenlijk roode en gele arceering
aangegeven;
lil. ten behoeve van het verleggen van gasbuizen en
electriciteitkabeis in, zoomede voor het veranderen van
de straatverlichting'van den Harlingerstraatweg en den
Harlingersingel een bedrag van 12.133.beschikbaar
te stellen;
IV. ten behoeve van werkzaamheden, noodig voor of
samenhangende met het leggen of verleggen van ver
schillende leidingen in den Harlingerstraatweg en den
Harlingersingel, alsnog een bedrag van 4830.be
schikbaar te stellen;
V. den aanleg van eene straat tusschen den Wester
singel en den Harlingersingel, over het voormalige tram
emplacement, te doen geschieden volgens het hierbij
overgelegde plan;
VI. als rooilijnen voor de bebouwing langs de sub V
bedoelde straat vast te stellen de op de teekening, ge
merkt „bij 40 van '28" getrokken roode lijnen;
VIL ten behoeve van het leggen van gasbuizen en
electriciteitkabeis in de sub V bedoelde straat een
bedrag van 6156.beschikbaar te stellen;
VIII. ten behoeve van werkzaamheden, noodig voor
of samenhangende met het leggen van leidingen in de
sub V bedoelde straat, alsnog een bedrag van 1320.
beschikbaar te stellen;
IX. ons College te machtigen in zake de uitvoering
van de hierboven vermelde werken het noodige te
verrichten.
De beraadslagingen worden geopend.
De heer Oosterhoff heeft met groot genoegen kennis
genomen van dit voorstel van Burgemeester en Wet
houders, omdat het werkelijk, van groot belang is, dat
de toestand daar zoo spoedig mogelijk wordt veranderd.
Toch heeft hij naar aanleiding van dit praeadvies een
opmerking te maken en een vraag te stellen. De op
merking betreft het feit, waar we hier al meer over
hebben geklaagd, dat, als men overgaat tot de uitvoe
ring van eenig werk, dit oneindig veel meer blijkt te
kosten dan het bedrag, waarop het werk werd geraamd.
Op de begrooting van dit jaar zijn als uitgaven aan
gebracht 81.000.voor verbetering van den Harlin
gerstraatweg en 46.000.voor verbetering van het
vroegere tramemplacement en nu blijkt, dat voor deze
werken in hun geheel, waarbij ook hoort de verandering
van de verlichting, de rioleering, enz., ook nog een uit
gaaf noodig is van 24.000.ongeveer, dat is dus
20 meer dan de raming van de kosten. Op die manier
is spreker van meening dat wij bij het voteeren van het
bedrag niet hebben geweten wat noodig was; er is in
totaal een bedrag van 650.000.voor straatverbe
tering uitgetrokken, dat over 10 jaar zal worden be
taald, maar als het met de andere werken net zoo gaat
als met dit, komt er, evenals hier, nog 20 of in totaal
een 130.000.bij. Dit lijkt spreker geen goede
methode. Er is hier al meer over geklaagd dat, als er
tot een of ander werk wordt besloten, men dan een
zoodanig bedrag moet aanvragen, dat daarvoor alles,
wat er bij behoort, moet kunnen worden uitgevoerd. Nu
heeft de Raad toestemming gegeven voor een bedrag
van 6i/2 ton al zullen de onderdeden nader onder
de oogen moeten worden gezien maar nu blijkt dat
die kosten waarschijnlijk 20 hooger zullen worden.
Dat was de opmerking, welke spreker wenschte te
maken.
