42 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 11 Maart 1930.
b. voor de school voor gewoon lager onderwijs
Sint Anthonystraat no. 4 voor 177 leerlingen, tot een
bedrag van 3500.
Het bij de stukken overgelegde staatje geeft overzich
telijk aan op welke wijze ons College is gekomen tot
de bedragen, welke het U voorstelt aan de bijzondere
schoolbesturen als voorschot voor het jaar 1930 te
verleenen.
Artikel 14, 2e lid, van vorengenoemd Koninklijk be
sluit laat de regeling van de uitbetaling van het voor
schot geheel aan den Raad over. Evenals vorige jaren
zou ook dit jaar telkens na het verstrijken van een ka
lenderkwartaal een vierde gedeelte van het voorschot
betaalbaar kunnen worden gesteld.
Op grond van het vorenstaande geven wij U in over
weging te besluiten
A. op de vergoeding ingevolge art. 101 der Lager
Onderwijswet 1920, over het dienstjaar 1930 de navol
gende voorschotten te verleenen
I. aan het bestuur der Roomsch-Katholieke School-
vereeniging te Leeuwarden
a. voor de school voor gewoon lager onderwijs
Speelmansstraat no. 1, een bedrag van 2500.
b. voor de school voor gewoon lager onderwijs
Tweebaksmarkt no. 44, een bedrag van 1800.
c. voor de school voor uitgebreid lager onderwijs
Tweebaksmarkt no. 44, een bedrag van 2286.18;
d. voor de school voor gewoon lager onderwijs
Baljeebuurt no. 52, een bedrag van 3800.
II. aan het bestuur van het Sint Lucia Gesticht te
Rotterdam
a. voor de school voor gewoon lager onderwijs
Groote Kerkstraat no. 89, een bedrag van 3177.73;
b. voor de school voor gewoon lager onderwijs
Groote Kerkstraat no. 81, een bedrag van 4409.96;
c. voor de school voor uitgebreid lager onderwijs
Groote Kerkstraat no. 81, een bedrag van 1336.
III. aan het bestuur der Vereeniging voor Christelijk
Schoolonderwijs te Leeuwarden
a. voor de school voor gewoon lager onderwijs
Pieter Feddesstraat no. 2, een bedrag van 5353.94;
b. voor de school voor gewoon lager onderwijs
Leeuwrikstraat no. 10, een bedrag van 4128.69;
c. voor de school voor gewoon lager onderwijs
Margaretha de Heerstraat no. 1, een bedrag van
4147.54;
d. voor de school voor uitgebreid lager onderwijs
Margaretha de Heerstraat no. 1, een bedrag van
2939.11;
e. voor de school voor gewoon lager onderwijs
Fonteinstraat no. 16, een bedrag van 4336.04;
voor de school voor gewoon lager onderwijs
Willem Sprengerstraat, een bedrag van 2436.-
IV. aan het bestuur der Vereeniging tot stichting en
instandhouding van een of meer kweekscholen ter op
leiding van onderwijzers en onderwijzeressen aan Chris
telijke scholen te Leeuwarden
a. voor de school voor gewoon lager onderwijs
Margaretha de Heerstraat no. 2, een bedrag van
4278.04;
b. voor de school voor uitgebreid lager onderwijs
Margaretha de Heerstraat no. 2, een bedrag van
2297.98;
V. aan het bestuur der bijzondere lagere school van
het Nieuwe Stadsweeshuis te Leeuwarden voor de
school voor gewoon lager onderwijs Jacobijner Kerkhof
no. 1. een bedrag van 629.59;
VI. aan het bestuur der Nederlandsch Hervormde
Schoolvereeniging te Leeuwarden voor de school voor
gewoon lager onderwijs Druifstreek no. 72, een bedrag
van 5000.—;
VII. aan het bestuur der Leeuwarder Schoolvereeni
ging te Leeuwarden
a. voor de school voor gewoon lager onderwijs
Raadhuisplein no. 25, een bedrag van f 3325.68;
b. voor de school voor gewoon lager onderwijs
St. Anthonystraat no. 4, een bedrag van 3301.48;
B. te bepalen, dat van de sub A vermelde voor
schotten na afloop van elk kalenderkwartaal een vierde
gedeelte betaalbaar zal worden gesteld.
14. Voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
beschikbaarstelling van gelden ten behoeve van den
bouw van een isoleer gebouw c. a. op de Veemarkt.
Dit voorstel luidt als volgt
In den loop van het vorige jaar bleek, dat een tweetal
electriciteitskabels, loopende van de centrale naar de
veemarkt, ten gevolge van den groei van het bedrijf te
klein geworden waren om in geval van storing op ééne
daarvan de volle belasting te verwerken; met het oog
daarop is toen een zwaardere kabel naar de veemarkt
gelegd. Hierdoor is het noodig, dat de hoogspannings
ruimte op de veemarkt wordt uitgebreid, opdat het
gemeentelijk electriciteitbeclrijf aldaar de beschikking
over de benoodigde schakelruimte verkrijge.
Thans is het hoogspanningsstation ondergebracht in
het isoleergebouw en grenst het aan de daarin aan
wezige bergruimte ten dienste van de veemarkt; uitbrei
ding van het transformatorstation in het bestaande ge
bouw zou dus noodzakelijk tot verkleining van die berg
ruimte voeren. Het is echter, zooals nader is uiteen
gezet in het te Uwer inzage liggende rapport van den
Directeur der Gemeentewerken d.d. 18 November 1929,
in het belang van de veemarkt niet mogelijk een gedeelte
van de bergruimte af te staan, aangezien er veeleer een
tekort aan zoodanige ruimte is. Daardoor brengt ver
grooting van het hoogspanningsstation noodwendig
mede het bouwen van eene nieuwe isoleerruimte. Na
overweging van de wijze, waarop de hierbesproken uit
breiding, gelet op de belangen van de veemarkt, het
best kan geschieden, meenen wij, dat het inderdaad alle
aanbeveling verdient de gelegenheid, die zich thans
voordoet, aan te grijpen om een nieuw isoleergebouw
te maken. De wenscheiijkheid daarvan werd trouwens
reeds lang gevoeld, immers thans ligt de ingang van de
schapenmarkt vóór het isoleergebouw en besmette die
ren moeten dus langs en tusschen gezonde dieren door
worden geleid. Daarenboven zou de bestaande isoleer
ruimte binnenkort eenige honderden guldens aan ver-
-betering vereischen.
Als plaats voor het nieuwe gebouw komt, ook naar
het oordeel van den veemarktmeester en den Inspecteur
van den veeartsenijkundigen dienst, het meest in aan
merking de Zuidoostzijde der veemarkt nabij den ingang
aan den Zuidersingel. Daar ter plaatse nu bevinden zich
tevens een houten hokje voor kaartverkoop, een hokje
voor den veearts, een houten urinoir, alsmede een zand
bak. Al deze objecten verkeeren in een toestand, die
verbetering of vernieuwing vordert. Wij hebben ge
meend, dat het raadzaam ware om met den bouw van
eene isoleerruimte ter plaatse eene verandering ook ten
aanzien van bedoelde getimmerten gepaard te laten gaan
en hebben daartoe een plan doen ontwerpen, volgens
hetwelk in het isoleergebouw ook een lokaal voor den
veearts, een kaartverkooplokaal, een urinoir en een
zandhok is opgenomen. De desbetreffende teekening,
gemerkt „bij 480 van '30", zal U bovendien doen zien,
dat het gebouw komt te staan naast den Zuidoostelijken
ingang van de markt en dat het met dien ingang één
geheel zal vormen. Wij achten dit een belangrijke ver
betering, vooral waar na de plaats gehad hebbende ver
breeding van den Zuidersingel deze ingang meer in het
gezicht is komen te liggen, hetgeen na de totstand
koming van de voorgenomen verandering van het Sta
tionsplein nog in sterkere mate het geval zal zijn.
De kosten van de vorenomschreven werken worden
volgens de overgelegde begrooting geraamd op rond
7500.Vermits de verplaatsing van het isoleerge
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 11 Maart 1930. 43
bouw noodzakelijk is geworden door de uitbreiding van
de hoogspanningsruimte en het electriciteitbedrijf, ware
er in de tegenwoordige isoleerruimte geen plaats, zelf
voor een aanzienlijke uitgave ten behoeve van een nieuw
transformatorstation was komen te staan, is het alleszins
billijk, dat genoemd bedrijf de helft van de zooeven ver
melde kosten voor zijne rekening neemt. De andere helft
ware dan ten laste van de gemeentebegrooting (Kapi-
taaldienst) te brengen. Te zijner tijd kan ter bestrijding
van deze uitgaven een leening worden gesloten.
Onder inededeeling, dat de Commissie voor de Open
bare Werken zich blijkens haar mede hierbij overgelegd
schrijven van 15 Februari j.l. geheel met het ontworpen
plan kan vereenigen, geven wij Uwe Vergadering in
overweging te besluiten ten behoeve van den bouw van
een isoleergebouw met veeartsenverblijf, kaartverkoop-
en urinoirruimte, met bijkomende werken, een en
ander overeenkomstig de bijbehoorende teekening, ge
merkt „bij 480 van '30", een bedrag van, in ronde som,
7500.beschikbaar te stellen en te bepalen, dat de
helft van de gemaakte kosten ten laste van het Gemeen
telijk Electriciteitbedrijf komt.
Met algemeene stemmen wordt besloten overeen
komstig de voorstellen van Burgemeester en Wethouders
sub 11—14.
15. Voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
beschikbaarstelling v.:n gelden ten behoeve van de in
richting van het voormalig Militair Hospitaal voor de
bureaux van GemeentewerkenWoningtoezicht, Woning
bedrijf en een gedeelte van den Geneeskundigen dienst,
tot wijziging van de Salarisverordening, enz. (bijlage
no. 7).
De algemeene beraadslagingen worden geopend.
De heer M. Molenaar: Ik zou mij voorloopig willen
bepalen tot het technisch gedeelte van deze voordracht,
dus tot de eigenlijke verbouwing. Wij zien in deze
voordracht, dat de kosten, welke met de verbouwing
gemoeid zijn, om de Infirmerie in te richten voor huis
vesting van den Geneeskundigen Dienst, ruim 19.000.
bedragen en dat de kosten, welke wij moeten besteden
voor het inrichten van de Infirmerie als huisvesting van
Gemeentewerken, ruim ƒ41.000.bedragen, samen dus
een som van ruim 61.000.
Dat bedrag heeft wel eenigen indruk op mij gemaakt,
absoluut niet in dien zin, dat ik er tegen zou zijn om
dat bedrag te besteden aan een betere huisvesting, maar
wel in dezen zin, dat de gedachte bij mij is opgekomen
dat, als wij dit belangrijke bedrag hieraan besteden, wij
nog steeds zullen zitten met hetzelfde gebouw, althans
uiterlijk. De verbouwing, die hier zal plaats hebben,
betreft toch geheel het inwendige; het gebouw zal in
wendig voor die diensten worden ingericht, maar uit
wendig blijft het gelijk.
Persoonlijk vind ik dit gebouw zeer leelijk en ik zou
deze verbouwing betreuren, als het geval zoo zou zijn,
dat wij, door iets meer te besteden, een nieuw gebouw
zouden kunnen krijgen in die schoone omgeving. Het
zal zeer zeker de moeite waard zijn om te onderzoeken
of dat kan. Als dit gebouw verbouwd wordt zooals het
voornemen is, staat het er over 100 jaar en misschien
over 200 jaar nog en. zooals ik zeg, ik vind het zeer
leelijk. Dat is vooral het geval, als men vanaf de Span
jaardslaan en de Noorderbrug komt; van die zijde gezien
is het wel een zeer leelijk gebouw.
Ik herinner mij, dat de vereeniging Practische Hulp
een nieuw gebouw sticht voor ongeveer 90.000.
kant en klaar met twee verdiepingen. Ik heb, om daar
omtrent eenigszins zekerheid te krijgen, inlichtingen
ingewonnen bij het bureau van Gemeentewerken. Helaas
was de directeur afwezig en ik heb toen gesproken met
den technischen hoofdambtenaar. Deze was niet in staat
en dat verwondert mij niet om mij zoo maar
plotseling de cijfers daarvoor te geven, maar op mijn
verzoek hebben wij de teekeningen van beide bouw
werken vergeleken, n.l. die, welke op deze voordracht
betrekking hebben en die van Practische Hulp en daaruit
is mijn indruk bevestigd, dat men inderdaad voor iets
meer een nieuw gebouw zou kunnen stichten, wat ook
de heer Carpay bij vergelijking van die teekeningen
moest toestemmen. Ik heb daarbij verder geconstateerd,
dat het gebouw van Practische Hulp een zeer intensief
gebouw is, waarmee ik bedoel, dat er veel vertrekken
en muren in voorkomen. En als het nu Practische Hulp
is gelukt voor een dergelijk bedrag een flink groot ge
bouw te stichten, zal dat toch zeer zeker voor de ge
meente ook mogelijk zijn.
Nu is de kwestie acht men die meerdere uitgaaf
gewettigd Ik persoonlijk wel ik zou het van groote
beteekenis en van belang achten, nu wij toch een be
langrijk bedrag moeten besteden, als wij daar, door iets
meer te besteden, een aanmerkelijk fraaier gebouw
zouden krijgen.
Nu is mijn vraag, of het college bereid is daarnaar
nog eens een onderzoek in te stellen. Dat behoeft niet
lang te duren, het behoeft niet een berekening te zijn
tot in de finesses en in onderdeelen, maar een globale
opzet. Wij zouden dan de volgende vergadering wel
eenige cijfers kunnen hebben en dan zullen wij kunnen
oordeelen of het inderdaad gewettigd is een zoodanigen
stap te doen.
Een voorstel zal ik direct niet indienen; ik zou eerst
de discussies willen afwachten. Indien blijkt, dat de
Raad voor mijn idee niets voelt, is een voorstel mijner
zijds overbodig.
De Voorzitter: Ik zou dit willen opmerken dat, als ik
wist dat U wel een voorstel deed, dit dan eerst zou
kunnen worden behandeld. Anders ben ik bang, als ik
nu vraag, wie het woord wenscht, dat direct allerlei
kwesties als de huisvesting van Gemeentewerken en van
den Geneeskundigen Dienst en de salarieering van den
Geneeskundigen Dienst en dergelijke die hierbij aan de
orde komen, zullen worden besproken. Die zouden dan
m. i. als ik Uw voorstel eerst in bespreking bracht en de
Raad daarvoor iets voelde en als dat voorstel werd aan
genomen, kunnen worden aangehouden. Ik zou het dus
wenscheliik achten dat door den Raad eerst wordt uit
gemaakt, wat met een verzoek aan Burgemeester en
Wethouders, om een opgave te verstrekken wat een
nieuw gebouw met denzelfden inhoud maar met een
mooieren gevel zal moeten kosten, moet gebeuren en
als de Raad daarin zou meegaan, zouden wij deze voor
stellen kunnen aanhouden tot den volgenden keer. Ik zou
dus willen voorstellen eerst het verzoek van den heer
Molenaar te bespreken.
De heer Muller: Ik had anders een opmerking over
het geheeie voorstel willen maken, maar ik wil ook daar
wel het mijne van zeggen. Ik ben het niet met den heer
Molenaar eens. heelemaal niet, want ik geloof dat daar
misschien een nieuw gebouw wel goed zal staan, maar
of het daar beter zal staan dan het oude gebouw? Als
dit eenmaal is opgeschilderd en de omgeving is daar
wat opgeknapt, dan zal het m. i. op die plaats niet zoo'n
gekken indruk maken, vooral de voorkant en de zijvleu
gels niet en dan vind ik dat een nieuw gebouw daar niet
dat effect zal maken als dit gebouw zal doen, wanneer
het is opgeknapt. Wij zijn in die omgeving gewend aan
dat gebouw, dat daar al jaren en jaren staat, wij kennen
die plaats daar niet anders. Ik geloof dan ook, dat wij
ons nog wel eens mogen bedenken om het voorstel-
Molenaar, om die plaats een ander aanzien te geven,
aan te nemen, omdat wij dan later nog wel eens zoulen
kunnen zeggen: hadden wij het maar niet gedaan.
Er komt nog dit bij. De heer Molenaar zegt, dat hij
de verschillende teekeningen heeft gezien van Prac-
