Vergadering van Woensdag 19 Mei 1948.
Verslag van de handelingen van de gemeenteraad van Leeuwarden van Woensdag 19 Mei 1948.
39
Aanwezig: 33 leden.
Afwezig: de heren Van Rooijen en Stobbe; des
ramiddags afwezig de heer Tiekstra.
Voorzitter: de heer Mr. A. A. M. van der Meulen,
Burgemeester.
Te behandelen punten:
1. Voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
goedkeuring van de begroting van inkomsten en uit-
■aven voor 1948:
I a van de Gemeentelijke Insteling voor Maat
schappelijk Hulpbetoon:
b. van het Stads Ziekenhuis;
1 c. van het Nieuwe Stads Weeshuis.
2. De ontwerp-begrotingen van de baten en lasten
lier gemeentebedrijven en de ontwerp-begroting der
fcemeente, alle dienst 1948, met voorstel van Burge-
l ieester en Wethouders tot vaststelling van een Ver-
I Tening tot heffing van opcenten op de hoofdsom der
lersonele belasting over het belastingjaar 1948/1949
bijl. nos. 55 en 76 van 1948).
runt 1.
Lh.st. wordt besloten overeenkomstig de voorstellen
|an B. en W. sub a, b en c.
I'unt 2 (bijl. nos. 55 en 76).
ALGEMENE BESCHOUWINGEN.
)e heer Van der Vlerk beschouwt deze begroting
fc!? het werkprogram van B. en W. voor het lopende
la al is ook een derde gedeelte van dat jaar reeds
I treken. Dit is heel iets anders dan het voorschrift
art. 238 der Gemeentewet: ,,De begroting der
b' atselijke inkomsten en uitgaven wordt, met de nodige
I chting en bescheiden, jaarlijks ten minste vier
b' mden voor de aanvang van het jaar, waarvoor zij
b it dienen, door B. en W. aan de raad aangeboden."
literaard is voor die late indiening een alleszins
L eptabele reden aanwezig. Het is toch vanzelfspre
kend, dat, zolang B. en W. niet wisten hoe groot de
bi :ering van het Rijk zou zijn, zij er ook niet over
f .mden denken een begroting van uitgaven op te
I ien. Niet zodra waren de cijfers bekend geworden,
jj 5. en W. haastten zich de begroting persklaar te
[1 gen. Dit was een lofwaardig streven en wettigt het
trouwen, dat B. en W. hun voornemen zullen kun-
pii - realiseren om de begroting voor 1949 op tijd aan
f bieden.
lp de begroting komen posten voor, welke het ge-
r g zijn van Rijkswetten, andere, die door de raad
[reeds zijn goedgekeurd en ten slotte posten, welke als
[voorstellen aan de raad moeten worden beschouwd.
IP'nk zij de uitnemende toelichting bij de posten en
|ber prijzenswaardig antwoord van B. en W. op het
|se< erapport zijn er weinig duistere punten meer over-
behieven. Het zou deswege het meest gewenst zijn, de
pef adeling der begroting zonder algemene beschou
wingen ter hand te nemen.
Lu het echter traditioneel schijnt te zijn om op de
pegrotingsdag wat breder dan gewoonlijk op het beleid
pan B. en W. in te gaan en blijkens het sectierapport
pen id zelfs enige algemene beschouwingen van poli
tieke aard wenst te houden en een tweede zich voor-
pee,at de houding van zijn fractie t.o.v. de C.P.N. nader
pe motiveren, meent spr., dat er ook van de kant van
pijn iractie reden bestaat wat uitvoeriger over de be-
feroting te spreken. Hij legt de nadruk op de begroting,
pmdat het hem in het geheel niet ligt thans over de
politieke samenstelling van de raad en al wat daarmede
ia verband staat het woord te voeren. Hij heeft er ook
piet de minste behoefte aan om de gedragingen van
de verschillende groeperingen in de raad onder de
loupe te nemen. Een debat, als hier verleden week
plaats had, moge volgens het Fries Dagblad leerzaam
zijn, voor het prestige van de raad in de gemeente en
daarbuiten acht spr. het zeer ongewenst. Het enige
goede wat het voor hem heeft opgeleverd, is de we
tenschap, dat de Leeuwarder raad een Voorzitter heeft,
wiens zelfbeheersing en tact te loven is. Hij wil dan
ook niet nalaten hem daarvoor hulde te brengen. Spr.
weet wel, dat de Voorzitter die hulde niet verlangt,
maar op een begrotingsdag mag wel eens uiting aan de
gevoelens gegeven worden.
Spr. wil, tot de begroting zelf komende, beginnen
met zijn ingenomenheid er over uit te spreken, dat het
college kans heeft gezien de begroting sluitende te
maken. Dit is weliswaar geschied door een bedrag als
bijzondere uitkering te stellen, maar, daar deze toch als
een solvente vordering mag worden beschouwd, steu
nend op een Ministeriële toezegging, zit er geen spe
culatieve factor in. Wel een dwingende, want, daar
die uitkering voor de volgende drie jaren is vastgesteld,
zullen B. en W. zich bij het opstellen van de volgende
begrotingen genoopt zien met de getrokken grenzen
rekening te houden. Is dit op zichzelf een minder aan
gename aangelegenheid, omdat de autonomie der ge
meente daardoor niet tot haar recht kan komen, het
moet anderszins tot tevredenheid stemmen, omdat het
thans mogelijk is geworden de begroting naar vast
staande gegevens en wel zulke, die het college de ge
legenheid bieden de sociale en culturele welvaart der
gemeente te bevorderen, op te stellen.
Daar het gemeenteprogram van de C.H.U. de ge
meentelijke overheid geroepen acht in het bestuur der
gemeente alles te doen wat kan strekken tot verhoging
van het zedelijke, maatschappelijke en culturele peil der
bevolking, spreekt het wel vanzelf, dat spr. met bijzon
der genoegen van deze begroting heeft kennis genomen.
Hoewel het niet zijn bedoeling is de posten een voor
een te bezien, wil hij toch niet in gebreke blijven te
zeggen, dat vooral de sterk sociale tendenz, welke deze
begroting kenmerkt, en welke zowel uit het hoofdstuk
Volksgezondheid als Maatschappelijke Steun en Voor
zorg blijkt, zijn bijzondere waardering heeft. Prijzens
waard is de verhoging van het subsidie voor de uit
zending van kinderen naar buiten, voor het Beatrixoord,
de speeltuinverenigingen, de drankbestrijdersvereni
gingen en het Groene Kruis. Dit zijn min of meer
offers, welke de gemeentekas brengt aan het welzijn
van de toekomst der gemeente. Daaraan moet terdege
aandacht worden besteed. De uitwerking van de oor
logsomstandigheden doet zich in belangrijke mate gel
den in een zwakke gezondheidstoestand van vele kin
deren. Het weerstandsvermogen tegen de t.b.c.-bacil is
belangrijk verminderd en het toenemend drankgebruik
werkt dat nog in de hand. Dit zijn alle factoren, waar
mede het gemeentebestuur heeft te rekenen en dit
gelukkig ook doet als het een open oog wil hebben
voor de belangen der inwoners.
Neemt spr. hierbij nog in aanmerking, dat op het
hoofdstuk Lager Onderwijs een bedrag van 12.500,
is uitgetrokken voor zwemonderricht voor de leerlingen
van de 5de en hogere klassen van het L.O. en B.L.O.
en voor de leerlingen van het V.G.L.O., zowel open
baar als bijzonder, wat uit gezondheidsoogpunt een uit
stekende maatregel is, dan blijkt, dat het college van
zins is de nadelige gevolgen van de oorlogstijd zoveel
mogelijk op te vangen.
Het hoofdstuk van Maatschappelijke Steun en Voor
zorg heeft alleszins spr.'s sympathie. Dank zij de tijde
lijke rijksuitkering aan ouden van dagen, kon het
subsidie aan de Gemeentelijke Instelling voor Maat
schappelijk Hulpbetoon met 110.000,worden ver
minderd. De reorganisatie van de Gemeentelijke Dienst
voor Soc. Zaken zal zeker bijdragen tot coördinatie van
de werkzaamheden, welke er tot op heden op dit ge-