I te nemen?
I Froskepölle.
140 Verslag van de handelingen van de gemeenteraad van Leeuwarden van Woensdag 28 December 1949.
T.a.v. het plan-Froskepölle stelt men zich de N.V.-
vorm voor, misschien ook samenwerking tussen de ge
meente en deze op te richten N.V. Daardoor zou de
gemeente in een recreatie-centrum, waaraan men in
Leeuwarden toch behoefte heeft, een zekere zegging
schap krijgen. Misschien is het mogelijk, een commissie
ter zake te benoemen.
Spr. voelt, dat er haast bij deze zaak is, maar hij
zou met klem willen waarschuwen tegen een te haastig
genomen beslissing. Gedane zaken nemen nu eenmaal
geen keer en het is beter ten halve gekeerd dan ten
hele gedwaald.
De hear Van der Meer seit, dat by it bisprekken
fan dit punt yn syn fraksje dizze fragen opkommen
binne:
1. Is it wol forantwurde, om sa'n great stik kul-
tuergroun, likernöch 50 pounsmiet, foar dit doel to
brüken?
2. Leit in sportfjild wol gaedlik ünder de reek fan
de Ljouwerter jiskebult?
3. Is it yn forban mei it feit, dat Nederlan earm
is en mei it each op 'e konjunktuer wol forantwurde
om sa'n great kapitael yn dit wurk to stekken? Sport
achtsje spr. c.s. fan folie bilang, mar it moat net oer-
dreaun wurde.
4. Kinne B. en W. ek hwat sizze oer de basis,
hwerop hja sportfjilden en haven forhiere wolle?
5. As de sportfjilden der komme, wolle B. en W.
dan meiwurkje, dat op Snein gjin wedstriden halden
wurde, hwant dat liket spr. c.s. net to pas to kommen.
Om to bisluten, seit spr., dat hja, neffens de taljoch-
ting fan dit punt, wol oannimme meije, dat B. en W.
de bilangen fan de partikuliere oannimmer sa folie
mooglik achtslaen wolle.
De hear A. Witteveen wol op it foarste plak in
wurd fan wurdearring ütsprekke foar it goed ütarbeide
plan en ek wol foar it plak op himsels: yn dy hoeke
by de Potmarge, oan 'e Greuns südlik fan de spoarwei.
Mar dy wurdearring slüt net yn, dat spr. gjin bi-
swieren hat; hy hat seis greate biswieren tsjin de hiele
opset en dat binne dizze: Spr. freget him öf, oft B. en
W. der wol wis fan binne, dat it ütkeazen plak sa-
danich wêze sil, dat men oer 25 of 30 jier sizze sil: it
wie yn oarder! Spr. leaut ek net, dat dit plan ütgroeije
kin sa as dat nedich is foar it moderne toerisme. Spr.
bidoelt binammen de haven. Hy is o sa bang, dat it
allinnich wurde sil in garaezje foar skippen en dat is
to min. De hear Dykstra hat niis ek al sein, dat der
mear kampeargelegenheit, mear plak foar tinten komme
moat en in kampearhüs. Foar net to djüre priis moat
der alle mooglike fordivendaesje wêze, dy't it moderne
wettertoerisme easket.
Spr. hat noch oare biswieren. De hear V. d. Meer
hat niis ek al sein, dat südlik fan dit complex de jiske
bult leit mei al hwat der oan fêstsit. Spr. leaut net, dat
dit goed jern spinne sil.
Fierders freget hy him öf, oft it terrein yn dy hoeke
fan 'e stêd wol droech genöch is. In terrein foar dit
toerisme moat droech wêze. (De heer De Jong: Voor
de schepen?) Net foar de skippen, mar foar de min-
sken, as hja büten de boaten binne. It terrein Froske-
pölle is heech en droech, sa liket it him ta.
En dan soe spr. freegje wolle: hoe komt it mei de
spoarwei fan Ljouwert nei Grins? Bliuwt dy dêr lizzen?
Hy soe der mei klam op wize wolle, dat hjir mei beide
tunnels yn de ringwei rekken halde wurde moat. Hy
tinkt ek oan 'e Skrans en de ütwreiding fan Huzum.
Dit alles hinget mei-in-oar gear. Hy leaut net, dat hy
B. en W. hoecht oan to trunen; hja binne aktyf ge
nöch. Mar dochs moat de rie der op oanstean, mei de
measte klam, dat der sa gau mooglik in plan komt,
dêr't üt blykt, hoe 't it komt mei it spoar en it stasjons-
emplacemint. Sa lang as dat plan net fêststiet, moatte
oare dingen der op wachtsje. Oer in jier as tsien soe
der wol ris in plan fan it spoar komme kinne, sa-
danich, dat de spoarwei sa'n 50 m nei it suden opskout;
dan soe men lést krije mei dit complex. Spr. freget
him ek öf: is dit terrein net to djür? Op 'e bigreating
stiet 50.000,foar groun, dy't oanfierd wurde moat
foar opheging. Is it plak op de Froskepölle net better?
De gemeentlike kommisje foar de lich. opfieding wiist
ek op de Froskepölle en de hear Tijssen skriuwt, dat
hy c.s. dwaende binne om it bidoelde projekt op Fros
kepölle to stypjen.
Spr. seit jitris, dat hy wurdearring hat foar it wurk.
dat fan 'e gemeente levere is. It sjocht der goed for-
soarge üt. Mar hawwe B. en W. goed yn har omgien
litten, dat dit fan ünbidich greate bitsjutting is foar de
earste hündert jier? En hawwe B. en W. it plan foar
de Froskepölle ek ünder eagen hawn? Hawwe hja
beide plannen tsjin eltsoar öfwoegen? As hja it noch
net dien hawwe, soe spr. har minlik forsiikje wolle, it
nou noch to dwaen. It is in tige wichtich gefal, net
allinnich foar Ljouwert, mar ek foar Fryslan.
Hwat de wurkleazensbistriding oangiet, spr. leaut,
dat it plan-Froskepölle minstens sa goed wêze sil foar
dit doel as it plan fan B. en W.
De heer W. M. de Jong c.s. kunnen, waar de stad
Leeuwarden zo arm is aan recreatiemogelijkheden en
sportterreinen, in het algemeen dit voorstel van harte
toejuichen, te meer nu dit werk kan dienen tot be
strijding van de werkloosheid. Enkele bezwaren zijn er
echter wel. Het verdwijnen van cultuurgrond is één
hiervan, maar dit zal moeten worden aanvaard, omdat
tegemoetkoming aan deze bezwaren zou betekenen, dat
helemaal geen sportterreinen meer kunnen worden
aangelegd.
Spr. is het eens met die heren, die menen, dat het
moeilijk is op korte termijn over deze zaak een oordee
te vormen en zeker over het plan-Tijssen.
Het bij de stukken gevoegde rapport van de Ge
meentelijke Commissie voor de Lichamelijke Opvoedinc
bevat zeker waardevolle opmerkingen. De tijd heek
spr. echter ontbroken om er een ernstige studie van tc
maken. Hij had graag gezien, dat in de raadsbrief aan
dit rapport enige bespreking was gewijd. Het voorge
stelde project vertoont een groot verschil met de voor
stellen van de Gemeentelijke Commissie. Spr. denk
hierbij vooral aan de andere sporten dan voetbal ei
wel speciaal aan de kaatssport. Bij dit plan ziet hij ii
hoofdzaak voetbalvelden geprojecteerd. Spr. geloof
wel, dat daaraan behoefte bestaat, maar zoals hij we
eens eerder heeft opgemerkt, is hij van mening, da
het nodig is, dat er in Leeuwarden vrije terreinei
komen, waar de jongens op vrije middagen heen kun
nen trekken om te spelen, zonder dat zij lid van d
een of andere club behoeven te zijn. Op het Zaailan<
kan het, maar dat is veel te weinig.
Is het niet mogelijk dit project komt niet in eer
ogenblik tot stand dat het complex terreinen nie
geheel wordt bestemd voor voetbalterreinen, maar da
er nog iets wordt gereserveerd voor terreintjes, waa
vrij gespeeld kan worden? Het mooiste is toch eer
,,doel" te maken van een jas en een vest of een paa:
zakdoeken. Aan het vrije spelen bestaat naar spr.'s ge
voelen een geweldige behoefte. Zou het niet mogelij
zijn, vraagt hij, in deze geest een zekere toezegging t
doen of althans deze suggestie tot het scheppen va
dergelijke vrije terreinen, waar ieder, zonder lid van
een club te zijn, vrij kan spelen, in overweging te
nemen?
In het rapport van de Gemeentelijke Commissi
wordt ook de wenselijkheid van het aanleggen van ee
sintelbaan bepleit. Spr. heeft geen verstand van spor:
maar kan bij dit project, waar toch ruim een millioen
gulden mee gemoeid is, aan deze wens, indien hij
Verslag van de handelingen van de gemeenteraad van Leeuwarden van Woensdag 28 December 1949.
141
Ire lelijk is, worden voldaan? Deze wens wordt hier ook
I niet voor het eerst geuit. Is het niet mogelijk een der-
Igel '<e baan, die toch alleen bij zo'n groot object als
I hc onderhavige kan worden aangelegd, in het plan op
-n enkel woord wil spr. nog wijden aan het plan-
s hij het goed begrepen heeft, is de capaciteit
I vade aan te leggen jachthaven in de eerstvolgende
I tijd voldoende voor de schepen, die in Leeuwarden
I th: horen. Er zal dan echter, hoopt hij, ook nog wel
gei tenheid zijn voor de komende en gaande man om
eer olaatsje voor hun boot te krijgen. De opzet is ech
ter als spr. zich niet vergist, dat de haven bedoeld
is i or eigen gebruik van de vaartuigbezitters, die hier
th' horen. Is dit inderdaad het geval, dan ziet hij
gec strijd tussen het plan Froskepölle en dat van B.
en Froskepölle" zal dan gebruikt kunnen worden
doe de komende en gaande man en dan is het toch,
al or. het goed ziet, niet strikt noodzakelijk, dat deze
tv zaken met elkaar in strijd komen.
r. gelooft, dat het aanbeveling verdient, een meer
ir ewerkt plan dan het door de heer Tijssen opge-
ste' Ie op te zetten en persoonlijk geeft hij er dan de
v( keur aan, dat het particulier initiatief zich met dit
ir r van de sport verwijderde belang bezig houdt.
'e heer Witteveen (weth.) zegt, dat de jachthaven
n hoofdzakelijk een invalshaven bedoelt te zijn (een
u ard, dat de heer W. C. Dijkstra heeft gebruikt),
h wel haar taak als zodanig zeer zeker ook een be
langrijk onderdeel van haar functie zal zijn. In dat ver-
b, d heeft de heer Dijkstra gevraagd, of er eventueel
ei kampeergelegenheid in dit havengebied is. Dit is
r zeker aanwezig. Spr. weet niet, of de heer Dijkstra
a, tekeningen heeft kunnen „lezenze zijn misschien
ni t altijd even duidelijk voor leken. In het midden ligt
e< vrij groot vacant terrein, dat voor deze doeleinden
zc kunnen worden bestemd.
Vat de recreatiegelegenheid aangaat, bijv. in de
vi m van een theehuis, met deze mogelijkheid is reke-
m g gehouden. Ruimte hiervoor is inderdaad op de
te einen gereserveerd, evenals ruimte voor een of
tv e bedrijven, verband houdende met de watersport.
S; denkt bijv. aan een kleine scheepswerf of een
re aratie-inrichting voor vaartuigen enz. Daar is zelfs
al nimo voor en daarvoor zal het zeker een geschikte
pi its zijn. Het oprichten van een theehuis is afhan-
kr jk van de vraag, of er voldoende publiek voor
kc it. B. en W. zijn er wel van overtuigd, dat, wan
ne straks dit sportcentrum klaar is, het wel publiek
za trekken. Het is de bedoeling het vrij zwaar in be-
pl iting te zetten. B. en W. stellen zich voor, dat het
na enkele jaren een buitengewoon aardig geheel zal
w den. Dan zullen, wanneer ook de jachthaven goed
in oedrijf is en al de andere, verspreide schiphuizen
zij kunnen worden opgeruimd, zeer zeker velen hun
sc epen hierheen laten verhuizen.
vrat de vraag van de heer Dijkstra i.z. het werken
in D.U.W.-verband betreft, aan spr. is niet anders
be end dan dat vooral de laatste tijd de arbeiders in
de D.U.W. niet ten achter worden gesteld en hij
meent zelfs ook niet in loon bij die in het vrije
be rijf. Wat de behandeling van de D.U.W.-arbeiders
aa- gaat spr. denkt aan schaftlokalen e.d. durft
bij wel de verzekering te geven, dat B. en W. een
oogje in het zeil zullen houden. Naar spr. is ingelicht,
ziji aanmerkelijke verbeteringen in de positie van de
W.-arbeiders aangebracht. Hij gelooft dan ook
niet, dat men zich hier erg ongerust over behoeft te
maken.
'e heer Zittema vroeg, hoe het komt, dat men hier
vai; het plan van de heer Tijssen zo weinig weet. Dit
laagte is niet geheel juist. B. en W. hebben van de
Prov. Staten het plan van de heer Tijssen doorge
kregen, met verzoek het te bekijken. De combinatie
I Tijssen heeft zich tot de provincie gewend om mede
werking, waarschijnlijk omdat de provincie dit terrein
in eigendom heeft. B. en W. hebben het plan bekeken,
maar voordien was er hun niets van bekend. Wel
wisten zij, dat voor Froskepölle al heel lang allerlei
plannen bestonden. Het lis begonnen met een plan voor
een scheepshelling en geëindigd met een jachthaven
plan, waar uiteindelijk een plan voor een recreatie
centrum bijgekomen is. Spr. antwoordt thans meteen
enkele andere vragenstellers, als hij zegt, dat het met
Froskepölle haast een drama is geweest. Direct na de
Bevrijding heeft iemand het initiatief genomen, daar
een soort scheepswerf te bouwen. Met de fundamenten
is begonnen, maar het is min of meer op een financiële
débacle uitgelopen. De N.V. is, zo gelooft spr., in li
quidatie gegaan. Later is weer een N.V. opgericht om
de zaak door te zetten. De heer Tijssen was daar ook
commissaris van; hij heeft daar verdere perspectieven
in gezien en is begonnen met een plan te maken voor
een jachthaven e.d. Hij heeft dat, zo meent spr., alleen
op zich genomen. Hij heeft zich vervolgens tot de pro
vincie gewend en deze heeft zijn verzoek naar de ge
meente doorgestuurd. En de provincie heeft het plan
schijnbaar al door de Recreatiecommissie doen behan
delen. Spr. vraagt zich intussen af, of beoordeling van
dit terrein op zijn geschiktheid als recreatiegebied van
Leeuwarden wel tot de competentie van de provincie
behoort. De dienst van Gemeentewerken is van me
ning, dat het terrein zich misschien wel goed leent
voor recreatiegebied van de stad; dat ligt hier ook in
derdaad in de bedoeling. Iets anders is, of hier een
jachthaven aangelegd zou kunnen worden. Zou men
dat kunnen, dan ligt deze toch te geïsoleerd van de
stad; dit zou groot ongerief voor de bezitters van
boten meebrengen. Men zou daar continu een veerpont
moeten hebben, wat grote bezwaren ontmoet. En hoe
denkt men het terrein te bereiken? Zou men dit doen
via de Greunsweg, dan zou de gemeente er uiteindelijk
voor moeten zorgen, dat deze weg wordt doorgetrok
ken, dat er een brug komt en dat parkeergelegenheid
wordt gemaakt. Wil men dit terrein via de Tijnjedijk
bereiken, dan zou dit van de gemeente zeer zeker ook
een grote kapitaalsinvestering vragen. De Tijnjedijk
zou moeten worden verlengd tot aan het nieuwe
kanaal en er zou continu een pont over het kanaal
moeten dienst doen. Er valt dus eigenlijk niet aan te
denken, hier een jachthaven te hebben, althans niet,
wanneer men het jachthavencomplex ziet in verband
met de stad. B. en W. gaan niet alleen uit van het
belang van de zeilsport, maar ook van dat van de
stad. Het is van het allergrootste belang, dat de jacht
haven op een goede plaats komt. Op Froskepölle is
men te geïsoleerd. Wat de recreatiemogelijkheid op
Froskepölle betreft, daarop zou spr. niet al te ver wil
len ingaan. Ze heeft al vrij lange tijd de aandacht van
B. en W„ die er t.z.t. nader op terug kunnen komen.
Op de klacht van de heer Pols, dat de betreffende
stukken te laat in zijn bezit zijn gekomen, antwoordt
spr., dat ze nogal tijdig zijn bezorgd, n.l. Vrijdag of
Zaterdag. (De Voorzitter: De onderhavige stukken
zijn Donderdag al verzonden). Bovendien heeft men
twee rustige Kerstdagen gehad.
De heer Pols vroeg uitstel van behandeling van het
voorstel van B. en W. in verband met het schrijven
van de heer Tijssen i.z. Froskepölle. Dit verbaast spr.
eigenlijk enigszins, want de heer Pols heeft gezegd, dat
hij deze zaak van vrij nabij kent. Als dit zo is, dan
moet hij ook kunnen weten, dat dit plan, gezien de
samenstelling van de groep personen, die er achter
staat, en de mogelijkheden, die zij hebben, niet te ver
wezenlijken is, als de gemeente zich niet een zeer
zware investering in deze onderneming wil getroosten.