3
f. tot het wijzigen van de bepalingen, betreffende
de uitgifte van bouwterrein, gelegen tussen Oos
tersingel en Cambuursterpad en toebehorende
aan de gemeente Leeuwarden;
g. tot het verpachten van gardeniers- en weiland en
boerenhuizinge aan J. A. Kamsma, J. Bottema,
F. Bergsma, A. Efdé, H. Th. Fransen en D. de
Jong;
B. dat Gedeputeerde Staten van Friesland bij besluit
van 21 Juni 1954 hebben vastgesteld het bedrag der
baten en lasten van de rekening over het dienstjaar
1951 van het Electriciteitsbedrijf, het Grondbedrijf, het
Woningbedrijf, het Gasbedrijf, het Reinigingsbedrijf, het
bedrijf der Gemeentewerken en het Openbaar Slacht
huis, alsmede de ontvangsten en uitgaven van de ge
wone dienst en van de kapitaaldienst der Gemeente
reiniging over het dienstjaar 1951;
C. dat is ingekomen een schrijven van het bestuur
van de R.K. Schoolvereniging te Leeuwarden, houden
de mededeling, dat het door genoemde vereniging bij
Gedeputeerde Staten van Friesland ingestelde beroep
tegen het raadsbesluit van 25 November 1953, waarbij
medewerking tot het stichten van een R.K. school voor
gewoon lager onderwijs in het westen der stad is ge
weigerd, op 17 Juni j.l. is ingetrokken;
D. bericht van verhindering van de heer Schootstra.
De mededelingen sub A, B, C, en D worden voor
kennisgeving aangenomen.
Punt 2 (bijl. no. 111).
De voordracht van B. en W. luidt als volgt:
1. H. Sinkeler te Harlingen;
2. H. Span te Harkema-Opeinde;
3. J. Haarsma, alhier.
Benoemd wordt de heer Sinkeler, met 32 stemmen
(de heer Haarsma en mej. Kuiken elk 1 stem).
Punt 3 (bijl. no. 112).
De voordracht van B. en W. luidt als volgt:
1. mej. P. Kuiken te Wommels;
2. mej. S. Tacoma te Warga;
3. mej. A. Rozema te St. Jacobiparochie.
Benoemd wordt mej. Kuiken, met 31 stemmen (mej.
Tacoma 2 stemmen en mej. Hazewinkel 1 stem).
Punt 4 (bijlage no. 128).
De aanbeveling van B. en W. luidt als volgt:
mej. L. Hazewinkel te Rotterdam.
Benoemd wordt mej. Hazewinkel, met alg. stemmen.
Punt 5.
De aanbeveling van het college van curatoren luidt
als volgt:
M. Wiegersma te Drachten.
Benoemd wordt de heer Wiegersma, met 32 stemmen
(mej. Rozema 1 stem en 1 bilj. van onwaarde).
Mevr. Heijmeijer-Croon en de heer W. C. Dijkstra
vormden het stembureau.
Punten 6 t.e.m. 9 (bijlagen nos. 127, 126, 120 en 130).
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig de voorstellen
van B. en W.
Punt 10 (bijlage no. 113).
De Voorzitter deelt mede, dat de naam A. de Haan,
genoemd sub I in het ontwerp-besluit, moet worden
gelezen als ,,H. de Haan."
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig het voorstel
van B. en W.
Punt 11 (bijlage no. 114).
De hear Santema seit, dat, as trochgiet hwat spr.
yn 'e stikken lézen hat, de lannen, dy't brükt wurde
by it spul fan De Jong, oer net al to lange tiid foar in
part ta folkstunen makke wurde.
Spr. wit net hwat hjir it swierst weagje rnoat, mar
men hat ek rekken to halden mei it bilang fan dizze
boer, dy't sa folie mooglik lan by syn pleats halde
moat. Hy kin, sa't it nou liket, dér op 'en dür net
bliuwe. Nou giet dit mar om ien persoan, mar hy is
ek in boarger fan de gemeente Ljouwert. En as de rie
der nou aensens ta oergiet om in diel fan syn lan ta
folkstün to meitsjen, dan sit der oan de iene kant siker
wier in binlikheitsoerweging yn, omdat dit yn it bi-
lang fan mear persoanen is, mar oan de oare kant sil
dizze boer ien fan it lytse tal, dat der noch ünder
de reek fan Ljouwert wennet dochs fan syn lan kwyt
reitsje. Spr. wit net, hoefier't it al mei de plannen is
om de bisteande folkstunen allegearre yn gebrük to
nimmen foar bouterrein, mar hy soe dochs mei klam
oan it kolleezje forsiikje wolle om hjir rekken to hal
den ek mei it bilang fan dizze boarger fan Ljouwert,
dy't op 'en dür net bankje kin op de pleats, hwer't hy
nou wennet. Spr. mient, dat de situaesje sa is, dat ek
in great diel fan syn lan oan de westkant fan it Nij-
lansdykje leit en dat dit tonearsten buten it gebiet fait,
dat op it eagenblik sterk biboud wurdt.
De hear Van der Schaaf (weth.) seit, dat üt it ütstel
blykt, dat der sa folie mooglik rekken halden wurdt
mei de bilangen van de hear De Jong en syn bidriuw,
hwant it hat net de strekking om him it lan to ünt-
nimmen, mar om it him wer ta to skikken, n 1. to for-
hieren foar de tiid fan twa jier. Dat nimt net wei, dat
de hegere bilangen fan de stêd en de wenningbou op de
langere dür meibringe, dat op dit perseel miskien folks
tunen oanlein wurde sille, omdat de tsjintwurdige
folkstunen as bouterrein brükt wurde moatte.
Hwat de bilangen fan de hear De Jong bitreft, kin
spr. noch sizze, dat dizze war docht om yn de Noard-
eastpolder in greater en nijer bidriuw to finen, hwer't
hy in lêstiger bistean hawwe sil. It gemeentebistjür
winsket him op dy wei sükses en is ré him dêrby to
helpen mei forklearringen, sa't dy frege wurde, om it
bidriuw yn oanmerking komme to litten as preferint
by pleatsing yn 'e polder, omdat it troch de stêd oan-
taest wurdt. It kolleezje sil dus, foar sa folie as it yn
syn macht leit, rekken halde mei de bilangen fan dizze
boarger fan Ljouwert, dy't tagelyk ek boer is.
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig het voorstel
van B. en W.
Punten 12 t.e.m. 19 (bijlagen nos. 116, 124, 119, 129, 131,
115, 125 en 118).
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig de voorstellen
van B. en W.
Punt 20.
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig het voorstel
van B. en W.
Punt 21 (bijlage no. 123).
De hear Santema freget yn hoefier dit ütstel bitsjut
dat de gemeente diel nimme sil yn de stifting „De
Nieuwe Leeuwarder Jachthaven". Spr. wol mar sizze:
„Moat men hjir allinnich mar tinke oan de bistjür-
like foarrn, dus dat in pear leden fan de rie yn it bi-
stjür opnommen wurde sille en liedt it ek ta finansiële
konsekwinsjes
De heer Kt. de Jong had eigenlijk dezelfde vraag op
de lippen. Spr. zou er echter nog een tweede opmer
king aan willen vastknopen. Het moge bekend zijn,
dat de mensen in spr.'s kring over het algemeen de
Zondagsrust nogal na aan het hart ligt. In dat ver
band zou hij er op willen aandringen, dat openstelling
van de jachthaven op Zondag, voor zover dat mogelijk
is, beperkt wordt.
De hear Van der Schaaf (weth.) kin op de fraech,
oft it hjir allinnich to ïêdden is om in bistjürlike foarm
oan de jachthaven to jaen of dat it ek finansiële kon
sekwinsjes meibringe sil, yn earste ynstansje ant-
wurdzje, dat it hjir alderearst giet cm de bistjürlike
foarm. De jachthaven is nou ré en der moat dus in
bihearsfoarm foar foun wurde. De kar bistiet tusken
eigen bihear fan de gemeente en bihear fan bilang-
hawwenden en it gemeentebistjür hat miend, dat dizze
foarm de foarkar fortsjinnet. Nou kin it üt de bylagan,
dy't by dit riedsstik oerlein binne, bliken dwaen, dat
it de bidoeling fan it gemeentebistjür net is om yn it
bihear, sa as dat nou fierder fierd wurde sil, ek finan-
sieel by to dragen. Dat leit hjir net yn opsletten.
Der binne twa eksploitaesjerekkeningen oerlein en
dy binne beide slutend op papier; dér mei dus ek üt
óflaet wurde, dat it de bidoeling is om mei de bihears
foarm fan in stifting to kommen ta in eksploitaesje,
dy't slutend wurdt sünder gemeentlik subsydzje.
Hwannear't de hear Santema in forklearring freget
fan B. en W., dat hjir fierder nea noch nimmer in sub
sydzje oan bistege wurde moat, dan moat spr. him
freegje him fan de plicht om to antwurdzjen to ünt-
slaen. Der kinne yn 'e takomst alle mooglike dingen
barre, sadat men dér nou noch gjin oardiel oer hawwe
kin. Mar it is de bidoeling fan B. en W. en dat is ek
de opset fan de eksploitaesje dat de jachthaven
himsels bidrippe moat.
Vervolgens komt spr. tot de vraag van de heer K.
de Jong, of het mogelijk is, dat bij het in beheer geven
van deze jachthaven aan de op te richten stichting
wordt gestreefd naar beperking van de Zondagsarbeid
en naar bevordering van de Zondagsrust; dit laatste
is eigenlijk door de heer De Jong op de voorgrond ge
steld.
Het is, naar spr. meent, niet te verwachten ge
zien de constellatie in deze gemeente dat deze
jachthaven op Zondag gesloten zal zijn. Dat is een
irreële gedachte. De heer De Jong en spr. verschillen
op dit punt geenszins, maar de meerderheid van de
bevolking in deze stad staat op een ander standpunt
en zal dus stellig ook op de Zondagen van deze jacht
haven gebruik maken, vooral omdat de watersport
nogal een weekend-sport is. Nu is de vraag van de
heer De Jong: is het ook mogelijk, dat de stichting de
Zondagsrust bevordert of andere maatregelen in die
richting neemt? Spr. kan daar op antwoorden, dat dit
punt - het is in het college voorbereid tijdens spr.'s va-
cantie - niet is besproken. Hij moet zich daarom enigs
zins op de vlakte houden, maar het enige, dat hij zou
kunnen zeggen, is. dat B. en W. misschien kunnen over
wegen, de gemeentelijke vertegenwoordigers te instru
eren op het punt van beperking van de Zondagsarbeid.
Meer lijkt hem in de plaatselijke politieke constellatie
niet mogelijk, maar dat de stichting de haven op Zon
dag zal sluiten, verwacht de heer De Jong toch even
min als hij.
Spr. zou het hierbij willen laten. Wanneer de heer
De Jong nog niet bevredigd mocht zijn, dan is spr.
bereid hier nog nader op in te gaan.
De heer Pols zou nog een korte opmerking willen
maken naar aanleiding van hetgeen de wethouder heeft
gezegd. Hij wil vooropstellen, dat hij ieder standpunt
kan billijken, maar dit is een vraagstuk, dat men had
moeten bespreken voor de eventuele bouw van de
haven. Tegenover wat de wethouder zegt over de Zon
dagsarbeid wilde spreker een ander geluid laten horen.
Als men een jachthaven heeft, zal men haar ook moe
ten gebruiken. De watersport is een volkssport en wordt
in Leeuwarden op Zondag zeer veel bedreven. Spr.
hoopt, dat de accommodatie zal zijn, zoals ze werkelijk
bij deze sport behoort te zijn.
De heer K. de Jong is door het antwoord van de wet
houder wel tevreden gesteld. Spr. had niet anders ver
wacht.
De opmerking van de heer Pols echter, dat spr. c.s.
met deze bezwaren hadden moeten komen, voordat met
de jachthaven was begonnen, vindt hij niet op haar
plaats, want zij weten toch wel, dat gebruik op Zon
dag er uit voortvloeit. Zij zouden niet graag hun me
ning aan anderen willen opdringen. Dat hier een moge
lijkheid moet zijn ook voor andersdenkenden om de
Zondag op hun wijze te besteden, zal spr. in genen dele
ontkennen, maar hij c.s. van hun standpunt hebben de
Zondagsrust en -heiliging te bevorderen. Zj vragen:
is het mogelijk, elkaar in zoverre tegemoet te komen,
eventueel onder openstelling op Zondag, dat de nodige
beperkingen worden opgelegd? Wanneer de wethouder
spr. antwoordt, dat de Zondagsarbeid zal worden be
perkt, is spr. uitermate tevreden. Wel had hij voor zich
zelf graag een verdergaande toezegging gehad, maar
hij kan zich voorstellen, dat de wethouder niet verder
kan gaan.
De heer W. M. de Jong meent, dat er nog een kleine
opmerking is te maken in antwoord op hetgeen de heer
Pols naar voren heeft gebracht. Het sportpark „Cam-
buur" bijv. is, evenals deze jachthaven, aangelegd door
de gemeente, maar de gemeente neemt niet deel in de
stichting tot exploitatie van het sportterrein „Cam-
buur". Dat is een klein principieel verschil, dat hier
niet geheel mag worden verwaarloosd, al mag de heer
Pols dit niet zo zwaar laten wegen.
Spr. gelooft, dat er nu, juist om dit verschil, reden
was om een opmerking in de geest van de heer K. de
Jong te maken.
De heer Van der Schaaf (weth.) heeft de heer Pols
gehoord en hem ook begrepen; het was duidelijk. Spr.
wil nog even zeggen, dat „beperking van Zondags
arbeid" ook bij de jachthaven, die hier in Leeuwarden
uiteraard op Zondag geopend zal zijn, een reële factor
is, die ook mede uit andere overwegingen in het oog
moet worden gehouden. De heer K. de Jong knikt, dus
zijn spr. en hij het eens.
De Voorzitter is een beetje bang voor een m'sver-
stand op grond van wat de heer K. de Jong heeft
gezegd. Deze heeft uit de woorden van de wethouder
begrepen, dat van gemeentewege beperking van de
Zondagsarbeid is toegezegd. Dat heeft de wethouder
niet gedaan. Het enige wat spr. uit de woorden van
de wethouder heeft begrepen is, dat hij bereid was dat
in het college ter sprake te brengen en spr. meent, dat
hij het daarmee ook juist heeft gesteld. Als men dus
meer uit de woorden van de wethouder concludeert dan
hij heeft gezegd, moet spr. zich haasten toch even dit
misverstand uit de wereld te helpen.
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig de voorstellen
van B. en W.
Punten 22 en 23 (bijlagen nos. 103 en 121).
Z h.st. wordt besloten overeenkomstig de voorstelling
van B. en W.
Punt 24 (bijlage no. 122).
De heer Bootsma acht zich, op gevaar af van te wor
den vereenzelvigd met alles wat dakkapel is, verplicht
om ook thans een lans te breken voor het alsnog toe
staan van de door de heer Boomsma gevraagde bouw
vergunning. Spr. wil daarbij niet zo diep op de materie
ingaan als bij het geval van de heer Gros, maar meent
zich tot enkele hoofdpunten te kunnen beperken.
Allereeist wil spr. erkennen, dat de architectonische
oplossing van de heer Gros voor zijn kapel (Bildtse-
straat 87) niet geheel bevredigend is. Hier nu lag naar
zijn mening een taak voor de schoonheidscommissie,
zodat hij zich in zijn betoog van 27 Januari dan ook
onthield van een nadere beoordeling van het plan.
Overigens zijn deze dingen zeer subjectief en het ge
vaar is groot, dat in dezen de objectiviteit zoek raakt
bij een ieder, die met deze kwestie heeft te maken.
Zelfs de Leeuwarder Courant plaatste in haar nummer
van 13 Juli 1954 twee zeer subjectieve foto's. De om
streden dakkapel is nauwelijks zichtbaar, maar de foto's
geven een zeer verschillend beeld en wel in ongunstige
zin voor die met dakkapel.
Bij zijn verdediging in de vergadering van 27 Januari
heeft spr. ook even de kapel op het perceel Engelse
plein no. 3 genoemd en daarbij geconstateerd, dat deze
kapel door de aanwezigheid van de hoog opgaande top
gevel een meer onevenwichtig beeld te aanschouwen
geeft.
Het blijkt nu uit de stukken, dat voor deze kapel
door B. en W. vergunning is verleend uit overweging,
alsof de plaats t.o.v. voornoemde topgevel architecto
nisch gunstig zou zijn. Een soortgelijke overweging
dus, waarmede de heer W. M. de Jong indertijd zijn
stem motiveerde.
Spr.'s mening is, dat de door de heer Boomsma aan
gevraagde dakkapel het door hem geconstateerde on-
